Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Eerste en tweede stuk

[Pieter Bezemer]

BEZEMER (Pieter), Luitenant ter zee, geboren den 30sten October 1747 te Schiedam, was eerst Kapitein ter koopvaardij en bepaalde zich naderhand meer tot de Walvischvangst op Groenland, werwaarts hij een twintigtal reizen deed, meest als Kommandeur. Na de omwenteling van het jaar 1795 trad hij den 3 Junij van dat jaar in dienst van de Bataafsche Republiek, als Luitenant ter zee. Kort daarop bekwam hij het bevel over 's Lands korvet of sloep de Havik van 18 stukken, behoorende tot het eskader onder den Schout bij Nacht Engelbertus Lucas, bestemd naar de Kaap de Goede Hoop, ten einde deze Kolonie van de Engelschen te hernemen. Algemeen weet men dat dit eskader den 16den Augustus 1796 in de Saldana-baai zonder slag of stoot aan de Engelschen werd overgegeven. Minder algemeen bekend is echter het edel, rondborstig en kordaat gedrag van Bezemer, bij die gelegenheid, gehouden. Hij toch en de Luitenant Barbier waren de eenigen, die zich tegen het besluit van den aan boord van het vlaggenschip gehouden krijgsraad, betrekkelijk de overgaaf van het eskader aankantten en er op aandrongen, om voor de eer der vlag den strijd te wagen. Van zijne krijgsgevangenschap teruggekeerd en door den Hoogen Zeekrijgsraad vrijgesproken, werd hij benoemd tot Bevelhebber van 's Lands brigantijn de Maasnimph, van 16 stukken en 75 koppen, waarmede hij gelast werd, het inkomen van de Maas tegen den vijand te beschermen. Den geheelen Zomer van het jaar 1800 had hij rustig en ongemoeid bij Zeeburg gelegen, toen onverwacht, op den 18den Augustus, in het holle van den nacht met eene deinzige en donkere lucht en doodelijke stilte, de Maasnimph door eene Engelsche barkas en twee sloepen, te zamen 120 of 130 man sterk aangetast werd, waarvan de eerste zich tegen het achterschip, en de beide laatste ter wederzijden plaatsten. De bemanning, op geen gevaar bedacht en uit haren slaap plotseling gewekt, vliegt naar het dek, en aan haar hoofd de kloeke Bezemer.

Terstond trachtten de Britten het Bataafsche schip te enteren en zich daarvan meester te maken; maar de hoogte der boorden en de dapperheid des volks, dat zich voornamelijk met het uit de hand werpen van zesponder kanonkogels verdedigt, want het gebruik van het geschut was onmogelijk, beletten zulks. Omtrent een half uur houdt dezen ongelijken strijd aan, en nu herinnert Bezemer zich, dat eenige ijzeren ballast op het dek ligt. Met reuzenkrachten begiftigd, neemt hij, geheel blootgesteld aan het vijandelijke vuur, eene bijkans ongelooflijke hoeveelheid van dien ballast op en slingert dien met geweld in de barkas, waardoor zulk een vreesselijk misbaar, gekerm en verwarring ontstaan, dat de Britten, als verplet door zooveel kracht en onverschrokkenheid, ijlings de vlugt nemen, zonder dat de Maasnimph meer dan het verlies van een man te betreuren had. Teregt verwierf dit kloek bedrijf de goedkeuring van het Hoog Bewind en werd de manschap daarvoor beloond.

Toen de Bataafsche flotille, bestemd om met de Fransche vereenigd eene landing in Engeland te beproeven, zich te Vlissingen formeerde, onder de bevelen van den Vice-Admiraal Ver Heull, erlangde Bezemer het bevel over een dier vaartuigen en woonde, gedurende de onderscheidene overtogten naar de havens van Ostende, Duinkerken en Ambleteuse de gevechten met de Engelsche kruisers bij.

In het jaar 1804 werd hij tot den rang van Eersten Luitenant ter zee bevorderd, welke toenmaals gelijk stond met die van Majoor bij het leger. Sedert dien tijd verliet hij de dienst en leefde buiten betrekking tot aan zijn dood den 19den October 1823.

Menschlievendheid, gulhartigheid en braafheid, gepaard aan onverschrokken moed en dapperheid, waren de schoonste hoedanigheden, die onzen Bezemer kenschetste en zich bij hem met regt Christelijke vroomheid en nederigheid op eene uitstekende wijze vereenigden. Niet minder roem verwierf hij zich door zijne buitengewone ligchaamskrachten, welke hem tot eenen hoogen ouderdom bijbleven en waarvan schier aan het ongeloofelijke grenzende proeven verhaald worden.

Zie Mr. J.C. de Jonge, Geschied. van het Nederl. Zeewezen, D. VI. St. II. bl. 443 en 444; K.J.R. van Harderwijk, Beroemde en verm. Personen te Schiedam geboren; medegedeeld in het Jaarboekje voor de stad en het Kanton Sohiedam, 1852, bl. 16 en volg. uit partikuliere berigten aangevuld.