Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 1

[Andreas Andriessen]

ANDRIESSEN (Andreas) geboren te Axel, was een zoon van Jacobus Andriessen destijds Predikant te Schoondijke en Adriana Saalders. Hij werd den 7 Julij 1720 Predikant te Kerkwerve, den 2 Januarij 1724 te Steenbergen en den 15 Mei 1729 te Veere, waar hij den 2 Junij 1763 Emeritus werd en den 12 Januarij 1768 ontsliep.

Aan deze waardige man, heeft de Nederlandsche Hervormde kerk de grootste verpligting, daar hij een der aanleidende oorzaken werd dat men eindelijk de handen aan het werk sloeg, om de gebrekkelijke Psalmberijming van Dathenus uit de Hervormde kerk van Nederland te verbannen en door eene betere te doen vervangen. Andriessen had namelijk in 1745, in een dichtstuk geplaatst voor de Gedichten van Johan Moorman, in dat jaar door Mr. Pieter Boddaert in het licht gezonden, met minachting van Datheens Psalmberijming gesproken, en zijn verlangen naar eene betere uitgedrukt. Petrus Dathenus, Boekverkooper en Statendrukker te Middelburg, die regtstreeks van den Psalmberijmer afstamde, nam dit zoo euvel op, dat hij zich voornam Andriessen daarover in geschrift aan te tasten. De Veersche Predikant dit vernemende, vat het voornemen op, alsdan den vertoornden Boekverkooper, te beantwoorden met een dichtstuk, geheel in den stijl en met de gebrekkelijke uitdrukkingen van zijnen voorzaat opgevuld, welke hij met dit oogmerk zorgvuldig opteekende. Hoewel nu de kort daarop volgende dood van den Boekverkooper, en het daardoor achterblijven van zijn geschrift, de verdediging onnoodig maakte, voltooide Andriessen evenwel zijnen arbeid welke hij in 1756 in het licht zond, onder den titel van:

Aanmerkingen op de Psalmberijmingen van Petrus Dathenus, in welke uit het algemeen gebrek van Taal en Dichtkunde, onhebbelijke wantaal van Psalm tot Psalm voorkomende, en ongelijkvormigheid aan den tekst, derzelver onbestaanbaar gebruik, en noodzakelijkheid der verandering vertoond en aangedrongen wordt. Middelb. en Amst. 1756. 4^o.

Dit en onderscheidene andere geestige geschriften, alle ten doel hebbende om het laffe en zoutelooze van dat kreupelrijm, zoo in ernst als schertsende, in het licht te stellen, bewerkten dat men er meer en meer tegenzin in kreeg en er eindelijk ernstig op hedacht werd, aan deze berijming haar afscheid te geven, en wel juist in den tijd dat het geslacht van Dathenus met den gezegden Boekverkooper uitstierf.

Andriessen heeft zich bovendien bij de geleerde wereld bekend gemaakt door de navolgende schriften, welke alle blijken dragen van schrander vernuft, en tevens van zijne lust tot beoefening der dichtkunst, ofschoon zijne bekwaamheden in dit laatste vak hem geene aanspraak geven om eene hooge plaats op den Nederlandschen zangberg te bekleeden.

Levensbeschrijving van Do. Daniel Beukelaar, Predikant te Vere, in versen, gedrukt in eene Boekzaal van het jaar 1746.

Lijkpredikatie op Do. Jacobus Keizer, Predikant te Vere, uitgesproken in de Groote Kerk aldaar 1747. 4^o.

Plegtige inhuldiging van Z.D.H. Willem Karel Hendrik Friso, Prince van Oranje en Nassau enz. enz. enz. als Markgraaf van Vere. Amst. 1751. met pl. fol.

Lijk- en Leerrede op het overlijden van Z.D.H. Willem Karel Hendrik Friso, Prince van Oranje en Nassau enz. enz. enz. Middelb. 1752. 8^o.

De Heidelbergsche Katechismus in dichtmaat. Middelb. 1755. 8^o.

Dichtlievende uitspanningen, bestaande in gedichten van verscheidene stoffen en Rijmtrant. Middelb. 1755. 8^o.

Bedenkingen op het beredeneerd vertoog over de noodzakelijkheid en beste wijze eener verandering of verbetering in de thans in gebruik zijnde Psalmberijming enz. Middelb. 4^o.

Bescheiden antwoord van Andreas Andriessen op het bescheiden onderzoek zijner aanmerkingen op de Psalmberijmingen van Petrus Dathenus enz. Middelb. 1759. 4^o.

Hiskia Koning van Juda, in zijne krankheid; van zijne krankheid genezen; voor zijne genezing dankbaar, in drie Zangen. Middelb. 1760. 8^o.

Nader antwoord van Andreas Andriessen aan de Heeren Schrijveren der maandelijksche Bijdragen op hunne bijlagen der Bijdragen van den 1 van Wijnmaand 1759, ten antwoord op zijn Bescheiden antwoord. 8^o.

Andriessen was gehuwd met Catharina Johanna van Roijen, uit welke hij eenen zoon heeft achter gelaten, den na te melden Jacob Johan Andriessen.

Zie Vrolikhert, Vlissingsche Kerkhemel, bl. 218 en 219; J. Ermerins, Eenige Zeeuwsche Oudheden, D. VI. bl. 204-206; Chalmot, Biogr. Woordenb.; J. Renier, Nieuwe Naamlijst der Predikanten in de Herv. gem. te Vere, bl. 14, 61-64; Witsen Geysbeek, Woordenb. der Nederd. Dichters.