Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 1

[Johann Conrad Amman]

AMMAN (Johann Conrad), geboren te Schafhausen, studeerde te Bazel in de Geneeskunde, waarna hij zich als Geneesheer te Amsterdam vestigde, heeft zich eenen grooten naam verworven door zich toe te leggen op het onderwijs der doofstommen. In 1692 gaf hij in het Latijn een boekje uit getiteld: de sprekende doove of de wijze, waarop een doofgeboren kan leeren sprekenGa naar voetnoot(1). Hetzelfde werkje gaf hij nog in hetzelfde jaar in het Nederduitsch te Haarlem in 8^o uit, onder den titel: Surdus loquens d.i. wiskonstige beschrijvinge, op wat wijse men doofgeborene sal konnen leeren spreken en droeg het op aan Pieter Koolaert, een voornaam koopman te Haarlem, wiens eenige dochter, een zeer schoon meisje, doch doof en stom geboren, van hem het lezen en spreken geleerd had. Dit werkje is in 1694, in 8^o. in het Engelsch, in 1747 te Prenzlau, in 8^o. in het Hoogduitsch en herhaalde malen in het Latijn uitgegeven. Men wil, dat hij niet alleen het eerst de dooven het spreken geleerd, maar buitendien ook veel voortreffelijks over de voortbrenging en formering der letteren geschreven heeft. Vermits echter het gemelde boekje aan velen te beknopt scheen, zoo heeft de geleerde schrijver in 1700 eene Latijnsche Verhandeling over de spraakGa naar voetnoot(2) in het licht gegeven en daarin zijne leerwijze nog verder ontwikkeld. Deze verhandeling is, in het Fransch vertaald door Beauvais de Préau, gedrukt achter de Cours d'éducation des sourds et muets par Deschamps, 1779. 12^o.

Men heeft hem ook eene goede uitgave van eenige werken van Coelius Aurelianus te danken, welke in 1706 te Amsterdam in 4^o. is uitgegeven, met noten en aanmerkingen van Theodorus Janszoon ab Almeloveen. Hij overleed in 1724 op zijn landgoed bij Leyden.

Zie Mr. H.O. Feith en Mr. B.H. Lulofs, Redevoering en Dichtregelen uitgesproken ter geleg. van het 25jarig feest van het dep. Gron. der Maats. tot Nut van 't Algemeen, bl. 99-101 der Aant.; Biographie Nationale.