Nieuwsbrief

DBNL viert feest!

Op 8 november 2024 vieren we het vijfentwintigjarige bestaan van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL). Het thema zal zijn ‘de gebruiker centraal’.

Tijdens een feestelijk middagprogramma met verschillende sprekers laten we je kennismaken met de diverse manieren waarop DBNL gebruikt wordt. Of het nu gaat om baanbrekend geesteswetenschappelijk onderzoek of verrassende data-ontdekkingen, binnen de Lage Landen of ver daarbuiten; of je nu de teksten van DBNL gebruikt als inspiratie voor je blog, om te bespreken met je leesclub of om je hele klas enthousiast te maken over de vos Reynaerde: we laten jóu aan het woord. Laat zien hoe jij gebruikmaakt van DBNL en verwonder je over wat er allemaal nog meer mogelijk is.

Praktische informatie
Datum: vrijdag 8 november 2024
Locatie: Aula, KB nationale bibliotheek, Den Haag

Programma
Zie de evenementenpagina voor het uitgebreide programma.

Ben jij er ook graag bij? Dat kan door je kosteloos in te schrijven via dbnl@vlaamse-erfgoedbibliotheken.be met de vermelding ‘DBNL-dag 2024’.

DBNL-gebruikersenquête

DBNL werkt uiteraard altijd aan het onderhouden, verbeteren en vernieuwen van alle onderdelen van de DBNL-website. Het komende jaar worden echter grondige aanpassingen gedaan om de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid van de website nog verder te verbeteren. Voorlopig is daar nog weinig van te merken, want de website in zijn huidige vorm draait ondertussen gewoon door. Maar juist ook in deze voorbereidende fase zijn de inzichten en ervaringen van de DBNL-gebruikers van waarde.

Daarom willen we je graag via deze korte enquête wat vragen stellen. Wil jij je mening geven over dbnl.org? Het invullen duurt ongeveer 10 minuten en je antwoorden blijven volledig anoniem; wel kun je optioneel je e-mailadres opgeven voor eventueel vervolgonderzoek. Alvast bedankt!

Ga naar de vragenlijst

Nieuwe titels van september

De Engelbewaarder was het kwartaalschrift van de stichting Vrienden van het Amsterdamsch Litterair Café De Engelbewaarder. In de 25 delen werd telkens een auteur en diens werk uitgelicht. Deze maand komt er een aantal beschikbaar.

De befaamde feministe Wilhelmina Drucker bracht in 1885 de roman George David uit onder het pseudoniem E. Prezcier, samen met haar zuster Louise die opereerde onder het pseudoniem ‘G. Prezcier’. Dat pseudoniem is een nauwelijks bedekt synoniem voor Drucker en zinspeelde op de bijbetekenissen ‘persen’ en ‘afpersen’. Beide zussen hadden dan ook een bedoeling met de roman. Zij waren de onwettige kinderen van de steenrijke Louis Drucker en erfden daarom niets toen hun vader overleed; hun halfbroer Hendrik kreeg alles. In de roman zinspelen ze erop dat Hendrik een moord op zijn geweten zou hebben om hem onder druk te zetten om toch een deel van zijn erfenis af te staan. Met het boek kaartten beide Druckers ook de dubbele moraal aan voor vrouwelijke en mannelijke onwettige kinderen. De roman komt online in de heruitgave van De Engelbewaarder (1976), met inleiding van Deanne te Winkel.

2024 is het honderdste sterfjaar van Jacob Israël de Haan. De Nederlandse schrijver en dichter, bekend van o.a. Pijpelijntjes, Pathologieën, Libertijnsche liederen en Het joodsche lied, ontwikkelde zich tot zionist. Hij emigreerde naar Palestina en werd daar correspondent, maar nam afstand van het zionisme, werd anti-zionist en bepleitte een vreedzaam naast elkaar leven van Joden en Arabieren. In 1924 werd hij bij een aanslag door de zionistische beweging Hagana gedood. Van hem komt nu de bundel Kanalje en Opstandige liedjes (1977) beschikbaar in een heruitgave met inleiding van Jaap Meijer en Kees Joosse.

De literatuurhistoricus Jan Fontijn heeft vele fraaie biografieën op zijn naam staan. Online komen nu de biografische overzichten die hij in 1978 en 1981 samenstelde over Carry van Bruggen en Frans Coenen. Rob Molin en Peter Morel tekenden in 1980 ook in de Engelbewaarder-reeks voor de bundel Pierre Kemp: man in het zwart, heer van het groen.

Deze maand komen ook veel andere biografieën of biografische overzichtswerken beschikbaar, zoals Leven met J.C. Bloem van Clara Eggink uit 1977. Schrijfster Clara Eggink was in 1926 getrouwd met de twintig jaar oudere dichter Bloem. Het huwelijk werd in 1932 alweer ontbonden, maar Eggink bleef haar leven bevriend met Bloem en stond hem bij in zijn latere literaire carrière.

Van Hanneke Eggels komen er drie bundels beschikbaar: Bon Bini (2005), MIR (2011) en Charta (2013). Ze bevatten telkens haar gedichten in het Nederlands en een vertaling in een andere taal.

Naatje Brinkman schreef in 1795 De triumph der vryheid, een patriottisch toneelstuk dat de loftrompet stak over de Franse revolutionairen. Niet iedereen deelde echter haar francofiele gevoelens, getuige de anonieme pamfletten De spiegel der jeugd of Nieuwe Fransche tiranny en De Tiranny der Jacobynsche Factie in Frankryk uit 1793 en Cornelis van der Aas De tijrannijen der Franschen in de jaaren 1747, 1795-1813, in de Nederlanden gepleegd (1814).

Ook online: de vier jaargangen van het Reve Jaarboek (1983-1988), een periodiek geheel gewijd aan leven en werk van Gerard (Kornelis van het) Reve. Verder nog de eerste vijf jaargangen van de Cahiers Nederlandse Letterkunde, de eerste vijf van Folium Librorum Vitae Deditum en de eerste en enige van Nadruk.

Ten slotte komen twee klassieke boekenseries over de Afscheiding van 1834 beschikbaar, de kerkscheuring in de Nederlands Hervormde Kerk waaruit een aantal gereformeerde denominaties is ontstaan. De wiskundige C. Smits (negen boeken) en historicus J. Wesseling (tien stuks) beschrijven in groot detail per classis het ontstaan en de ontwikkeling van de afgescheiden gemeentes. Dit wordt ondersteund met tal van persoonlijke gegevens over de gemeenteleden zelf, het functioneren van de kerkenraden en de reactie van de overheid op de gebeurtenissen.

Zo werden de nieuwe gemeentes aanvankelijk niet erkend door de Nederlandse overheid, waardoor ze niet mochten samenkomen. Verschillende predikanten kwamen in de gevangenis terecht. Veel afgescheidenen emigreerden hierdoor naar de Verenigde Staten onder leiding van o.a. Hendrik Scholte, wiens persoonlijke archief ook opgenomen is. Doordat dit soort gebeurtenissen tot in detail wordt beschreven, verschaffen de boeken een heel levendig beeld van het spirituele leven van gewone mensen in het midden van de negentiende eeuw.

Bekijk de nieuwe titels