basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Medelijders
spelwijze in bron(nen):
'den ghesellen vander Rectoricke vander tytle van den Medelijders der Nood van Maria' (1504), 'de Medelijders' (1505-06)
varianten:
'den ghesellen van der Rectoricke van der tytle van den Medelijders der Nood van Maria' (1504), 'de Medelijders' (1505-06)
zinspreuk:
gebruikte code:
DIK5
patroonheilige:
OLV van de Zeven Weeën
vroegste bronvermelding:
1504
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Diksmuide
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
Vanaf het begin van de vijftiende eeuw waren er allerlei gezelschappen die vooral tijdens de Sacramentsprocessie spelen opvoerden. Zo waren er: 'den ghesellen van den Wijngaerde' (voor het eerst vermeld in 1410-1411, voor het laatst in 1454-1455), 'den gheselscepe van Sinte Stevin ende Ysmast' (enkel in 1447-1448), 'den gheselscepe van Noorduut' (voor het eerst in 1449-1450, voor het laatst in 1451-1452), 'de gheselscepe van den Drogaerts' (voor het eerst in 1452-1453, voor het laatst in 1468-1469), 'de heere van Ghebreke met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469, voor het laatst in 1473-1474), 'den bisscop van der Eselfeeste met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469), 'den ghesellen van den Eekebladen' (enkel in 1484-1485). Er waren ook gezelschappen die zich tot 'titels' ontwikkelden en een grotere continuïteit vertoonden. Vanaf 1499-1500 krijgen deze titels een vaste vergoeding voor het opvoeren van esbattementen (8 s.par.) en spelen van zinne (12 s.par.). In 1500 wordt 'de Rethorycke van Dixmude' voor het eerst in de stadsrekeningen van Nieuwpoort vermeld. In de stadsrekeningen van Diksmuide is in 1503-1504 voor het eerst sprake van 'den ghesellen van der Rectoricke' en van 'den ghesellen van der Rectoricke van der tytle van den Medelijders der Nood van Maria'. De relatie met (of overlapping met) de titels is niet helemaal duidelijk. 'De Medelijders' worden slechts eenmaal nog met naam genoemd (1505-1506). Daarnaast is nog herhaaldelijk sprake van de 'ghesellen van der Retorycke'. Deze namen onder andere deel aan de wedstrijd te Brugge in 1517. Het kan in dit geval ook gaan om een samenwerking van verschillende titels.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
- Getypte nota's i.v.m. de rederijkerskamers van Diksmuide (op basis van archieven bewaard na WOI, voornamelijk de stadsrekeningen 1410-1429/1439-1521 en het keurboek 1482-1615): Stadsarchief Diksmuide, fonds Albert Berquin, nr. 23.
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34113, stadsrekeningen Diksmuide 1503-1504, n.g.:
'Ghegheven den ghesellen van der Rectoricke voor een esbatement bij hemlieden ghespeilt in huerlieder wederkeren van den schietspele tOudemburch naer costume 8 s.par.'
n.g. 'Ghegheven den ghesellen van der Rectoricke van der tytle van den Medelijders der nood van Maria van een spel van zinnen ende een esbatement bij hemlieden ghespeilt up Sente Niclaeus dach in meye 1504 naer costume 20 s. par.'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers 34126, stadsrekeningen Diksmuide 1516-1517, 14v:
'Betaelt de ghesellen van der Retorijcke die te Brugghe trocken om prijs metten bailliu ende andere notable vander stede 't welcke gheconsenteert was bij der ghemeeder [!] colegie van der wet 100 lb.par.'
literatuur:
Auteursrechtelijk beschermd