|
| |
Het tweede bedryf.
Tyter.
TErwijl de nacht betrekt des Hemels blauwe zalen,
En onze jacht Godin gaet door de sterren dwalen,
Terwijl mijn bleetend' Vee wat rust haer moede leên,
Terwijl mijn Daphne slaept, zoo dwael ik hier alleen,
Zoo dwael ik hier alleen, en voor haer doove deuren,
Haer deuren die (eilaes!) mijn hert ontstukken scheuren,
Om dat zy houden vast besloten binnen in
Mijn ziel, en dat ik met mijn lijf daer buiten bin.
Gaet onbeweeghlijk hout, gaet heen de tijdingh dragen
Aen Daphne, hoe dat hier leit in haer stoep verslagen
De trouste Minnaer, die der aerden ronden kloot
| |
| |
Ooit van zijn leven heeft gedragen in zijn schoot:
Vertelt haer van de smert, vertelt haer van de pijnen,
Die 't droevigh herte van haer Tyter doen verdwijnen.
Of mooghlijk in haer borst een klein meê-doogen quam,
Die eenigh droefheidt uit mijn nare boezem nam;
Of moog lijk mijn geween, of moogelijk mijn klachten
De wreetheidt van mijn Vrouw een weinighje verzachten;
Wat legh ik dus en smeek, wat sta ik dus en praet
Aen deze doove deur, die onbeweeg'lijk staet.
Ghy waerdste leght gerust in 't midden van uw droomen;
Maer op uw Tyter kan de zoete slaep niet komen;
De Goddelijke vlam, die in zijn boezem light
Verdrijft de zoete slaep en houdtze uit 't gezicht:
Wanneer hy slapen zal, dan doet hy niet dan treuren,
Wanneer hy niet en slaept, dan waekt hy voor uw deuren:
De nacht Goddinne zelfs, de bleeke nare Maen
Heeft Tyter al in 't oogh en ziet hem dikwils gaen,
De sterren die de lucht met haren glants doorstralen,
Die laten haer gezicht vaek op uw Tyter dalen;
En groeten my van veer en wenschen my veel goet,
En dat mijn Daphnes hert noch eens verzachten moet;
De honden Daphne zelf, die om uw huizingh woonen,
Die kennen my alt'zaem, en komen my betoonen
Haer quispelende staert, zy blaffen niet op my,
Als ik in nare nacht my hier ter neder vly.
't Is alles wat ghy ziet my toegedaen en jonstigh,
Behalven, dat uw deur my is alleen afgonstigh.
Uw deur belettet my, uw deur komt my verbiên,
Dat ik niet by u koom, dat ik u niet magh zien:
Of zijt ghy 't Daphne zelfs die my dit komt benijden?
Wat mindert ghy mijn vreught, wat meerdert ghy mijn lijden;
Wat quelt ghy met afkeer, hoe mooght ghy doch dit hert,
Zoo pijnen dat in trou de trouste Minnaers tert.
Mijn pijn is zwaer genoegh, en groot genoegh mijn plagen,
| |
| |
Den Hemel kan daer zelfs getuigenis of dragen.
Uw deur geeft tuigenis der tranen, die ik stort,
Waer van vooghdes uw stoep vaek nat besprenkelt wordt.
Al weet 'et van mijn pijn, al weet 'et van mijn kermen:
Doch ik en zie niet, dat ghy mijnder wilt ontfermen;
Maer hoopend, dat uw zin noch eens verkeeren magh,
Zal ik u minnen tot mijn laetste levens dagh:
Tot dat deez' droeve ziel en dit afkeerigh leven
Eens door de laetste snik mijn lichaem gaet begeven.
En hebben dan dien lof, dat ik gesturven zin
Tot aen het einde toe volstandigh in uw min.
Maer zacht wat hoor ik daer, haer deur begint te kraken,
Zoud ik zoo tegen dagh noch by mijn waerdst' wel raken!
Ik hoor, ik hoor het niet, 'k en weet geen recht bescheit;
Ik zie het is de boom, die van de windt verweit.
Holla der sterren rei begint al te verdwijnen,
De purp're dageraet, die komt de aerd beschijnen,
Ik spoei my na mijn kud, en drijve die te Veldt.
Maer deur ik bidt dat gy mijn Nymph mijn klacht vertelt.
HA lukkigh lukkigh veldt!
Hoe veer zijt ghy gestelt
Der wijt beroemde Steden!
Ziet hier, ziet hoe 't gebloemt
Waer zoud een schilder 't halen,
Wie zoud het zoo of malen.
Een Herder eens komt klagen,
Wie kan het hem nadragen,
Van niemant ken een woordt
| |
| |
Van haer, maer dien het smeken
Des Minnaers wil verspreeken.
En valt het hem zoo zwaer,
Als hy wel zeit, voorwaer,
Die zulken brandt inwendigh
Moet voeden in zijn hert;
Maer 'k twijffel of de smert
Zoo groot is, als zy blazen,
Amaryllis uit.
Gemorgen Herderin, waer heen zoo kort na 't dagen,
Of gaet ghy henen om uw kudde uit te jagen?
Dat heb ik al beschikt, de Zon, zie, is vry hoogh.
Dat 's waer, den dou is op, de kruitjes zijn al droogh.
Kom zitten wy hier neêr en hooren eens de dieren
Die op de takjes vol van vreughden tierelieren.
Komt tot haer keeltjes uit.
Die lieve diertjes zijn veel beter als wy menschen,
Ey hoort met wat geluit zy als goe morgen wenschen
De heughelijke zon, behouder van de aerd'.
Dat 's waer, het schijnt wel hy is ons zoo veel niet waerdt.
Dat meerder is wy vloeken,
Als hy ons komt bezoeken,
Zeght zonder veinzen vry,
De Zon wel hebt verzworen,
| |
| |
Wanneer hy u quam stooren,
Dat 'k daer aen schuldigh ben:
Ik heb wel duizent malen,
Wanneer de Maen ging dalen,
Gewenscht, dat zijne wagen
Hem nimmermeer moght dragen,
En dat het Paerdt zijn been
Moght breken eens aen tweën;
Zoo zoud ons door zijn komen
Geen vreught meer zijn genomen.
Nu hebt ghy niet meer noodt
Die uwe vreught verhindert,
En uw vermaek vermindert,
Voeld ghy wel in uw hert,
En lijkwel moght ghy niet
Waer na dat eenighlijk vereende herten haeken.
Dat meerder is in plaets van dat geniet te smaeken
Zendt men hem heen van kant
Zijn zin ook moght veraerden.
Maer hy is nu weer hier, hoe zijn zijn zinnen nu?
| |
| |
Zoo hy zich noch vertoont is hy van my niet schuw.
Dan 'k vrees, dat hy geleert heeft 't buitenlandtsche veinzen,
Met schijn beminnen, maer met daet recht anders peinzen.
Maer hebt ghy eenighzins veranderingh bespeurt?
In 't minste tuttel niet.
Zeght eensjes hoe gebeurt
Dan, dat ghy dit vertrouwen
Op hem zoud kennen bouwen?
Of hier of daer in 't kallen
Zich laten iets ontvallen,
Of ghy speurt aen 't gelaet,
't Geen u niet aen en staet,
't Geveins is ongestadigh.
Beminde, maer in waerheidt.
Ghy zelver ziet de klaerheidt.
Gespeel hoe langh zult ghy
Wat doet het bloet opstijgen,
En u een kleurtje krijgen?
Men weet wie na u gluert,
Zich staegh hier plagh te vlyen,
En waer ghy zijt in 't veldt
Zijt ghy met hem verzelt:
Uit drijven 't dertel vee.
De Herders willen splijten
| |
| |
Hoe dat ghy zijt de Bruidt.
Zwijght zulke reden stil.
En machmen niemants byzijn
Geweest al in 't bedwangh,
Zoo men 't bedwang magh noemen.
Maer zeeker'k magh noch roemen,
Zoo dikwils uit te scheuren
Zijn wei, zijn stallingh meê,
Dat heeft al zijn beduiden;
Maer 't meest noch, dat de luiden
Uw byzijn steets genieten,
En hem niet op wilt schieten,
Alleen om dat deez' quant
Hy zou deez' moeit wel sparen,
In 't Landt, daer hy van daen
Komt herwaerts aen gegaen.
Het spreekwoort ken niet liegen,
Hy komt maer om bedriegen,
Die (daer hy niet geteelt
| |
| |
Is) iemandts zinnen steelt.
Ik weet een ander minnaer,
Indien hy na uw zin waer,
Wiens hert, wiens ziel en zinnen
Wie vraeght ghy? Tyter is 't.
Weet ghy wat Tyters wil is?
Och ja, ik heb zijn klaght
Verspiet, als hy 't niet daght.
Laetst gingh ik door de velden,
En hoorden in 't geboomt,
Daer 't vlietend' water stroomt,
Uw Tyter op zijn fluit een klaeghlijk deuntje spelen,
En met een naer geluit ons gierge ooren strelen.
Ik kroop op mijne kniên al schuilend' door het gras,
Zoo langh, tot dat ik dicht achter uw Tyter was,
En Galla volghde my, wy hielden ons versteeken
Om t' hooren, wat of hy na zijn gefluit zou spreeken.
Nau was zijn spel gedaen,
Of hy ging haestigh staen,
En smeet zijn fluit aen stukken,
En ging een briefje rukken
Strak henen, t' wijl hy riep,
Leght daer vervloekt gesnor, deez' straffen u behooren.
Zou Phyllis immermeer dan Tyter wel bekoren.
Hoe, Nyza deed het noit, neen Daphne waerdste Vrouw!
Ik zweer u, dat ik blijf u tot mijn doodt getrou.
| |
| |
Dit zeidt hy noch al gaende,
En wy terstont op staende
Vervoeghden ons na 't veldt,
Daer hy zich had gestelt;
Daer wy zijn fluitje zagen
Te pletter heel geslagen,
En wat belanght 't papier,
Kost ghy de stukken lezen.
Ja niet wel woud het wezen,
Voor dat ik t' huiswaerts tradt
De scheurde stukjes papte,
Leest eenjes laet ik zien,
'k Zal u niet minder biên.
Wijze:
Pronkje van de Maeghden.
Vrouw van mijn gedachten,
Van uw lief-lokkend oogh,
Donder, Windt, noch Regen
Geen Moorder, Dief, noch Guit
En ghy hoort mijn kermen,
Niet om mijns t' ontfermen:
| |
| |
Daer ghy mijn lijden ziet,
Want zoo haest mijn Schapen,
Laet ik haer daer freitjes,
En volgh terstont uw spoor,
Hoe ik trek aen 't klagen,
Pars klaegh'lijk door mijn fluit,
Van 't geberght weêrstuit.
Ken men zoo langh tergen,
Wiens zuerheidt, en stuerheidt
't Is noch geen drie dagen
Moordtster van mijn leven,
Schoonspreeken, en smeeken
Wat dunkt u van deez' regels,
Zijn dit geen vaste zegels?
Ziet hier zijn eigen handt.
Maer wat is dat in 't zandt
Van Phyllis was geschreven?
| |
| |
Recht deur de hooge linde
Kom ik aen d' eerste keer,
En zie recht voor my neêr,
Een Herder met zijn hantjes
Hoogen Hemel Daphne vliedt!
En de oorzaek weet ik niet.
Dan hoe zy my meerder haet,
Hoe ik minder haer verlaet.
Haer Tyter stondt hier onder:
Doch 't geen ik meest verwonder
Deez' vaerzen stonden by.
Tyter laet uw Daphne varen,
Wilt u met uw Phyllis paren,
Die van gantscher hert verlanght,
Dat zy uwe min ontfanght.
Dit voor geen zeeker teeken;
Want niemant ken hier uit
Licht dat door naem van Phyllis
En Daphne d' Herders wil is
Ja Daphne gy meught mallen,
Maer zult my niet ontkallen,
En als ghy 't wel verzint,
| |
| |
Is hy niet heel onwaerdigh,
Dat ghy uw toont goetaerdigh:
Denkt eensjes dat uw naem
De Nymphen in het springen,
Die zullen Daphne zingen:
Zal m' uwen naem verhalen.
Acht dat geen klein vermaek:
't Is wel een groote zaek
Van wie haer naem beërft,
Dat hy geen doodt en sterft;
Ey acht het niet voor leuren,
Denkt, dat u ken gebeuren,
't Geen 't zoet gebloemt gebeurt dat door Apelles handt
Zelf's Winters, als de bloem niet is noch staet geplant:
Wanneer ghy zijt gesturven,
Uw schoonheidt is bedurven,
Zoo zal noch 't schoonste schoon
Voor ieder staen ten toon:
Door dien, dat zijne dichten
Dan noch wel zullen lichten
Dat ghy wilt minne maeken,
Daer gantsch geen min ken raken:
Maer Herderin 't wordt laet,
En kost ons kudde spreeken,
| |
| |
Zy riep, hoe 't ingewandt
Van enk'le droogt verbrandt.
Dat 's waer, 't is langh al tijdt, ik ga mijn vee verzorgen.
Dat 's goet, vaert wel dan tot op morgen.
|
|
Auteursrechtvrij