|
| |
| |
| |
kroniek
■ Reynaert-presentaties te Hulst
Hulst deed de laatste maanden zijn Reynaert-faam alle eer aan met diverse boekpresentaties. De Reinaertstichting bracht een derde boekje uit de reeks Reynaert-kleuterboekjes met teksten van Magda Muis en illustraties van Filip Ramon.
Op 22 september 1998 woonden ruim 150 belangstellenden de voorstelling bij van het nieuwste Suske en Wiske-album, De rebelse Reinaert. Tijdens de voorstelling namen achtereenvolgens burgemeester Kessen (die ook aandacht vroeg voor de strip van het Intergemeentelijk Reynaert-project), de voorzitter van de Reinaertstichting, Egon Beaart en de striptekenaar en scenarist Paul Geerts het woord. Van dit album worden 400.000 exemplaren verspreid, een uitstekende ambassadeur dus van het Reynaert-verhaal (dat echter alleen als achtergrond aanwezig is) voor een aantal lezertjes die het verhaal anders niet lezen.
Nauwelijks een maand later, op 31 oktober, werd in hetzelfde stadskantoor de dichtbundel Dansen met een vos van Emma Crebolder voorgesteld. De bundel werd in een vorig nummer besproken.
| |
■ Musical Exchange
Op 2-3-4 oktober 1998 bracht Musical Exchange drie voorstellingen van Reinaert - de musical. Tijdens hetzelfde weekend voerde de Oosterhoutse (Noord-Brabantse) schoolgroep Durendaal een eigen musicalversie van het Reynaert-verhaal op. Nadien volgde een opvoering te Lokeren (13 december 1998). De eerder aangekondigde voorstelling te leper werd geschrapt. Op 21 augustus 1999 keert de groep terug naar Sint-Niklaas waar een openluchtvoorstelling in het Romain de Vidts-park wordt opgevoerd en ook in Hulst komt tijdens de Reynaerts Historische week nog een laatste Reynaert-optreden van deze Belgisch-Nederlandse jeugdgroep.
Van de musical zijn ondertussen een cd en een videocassette beschikbaar, een herinnering voor de vele spelers en medewerkers. De beide opnames zijn behoorlijk. De gemeente Hulst bekroonde de vereniging met de tweejaarlijkse culturele aanmoedigingsprijs van de gemeente Hulst. Deze onderscheiding werd uitgereikt op 22 december 1998.
| |
■ Reynaert-leesclub
Sinds juni 1998 komen maandelijks enkele geïnteresseerden in het cultureel centrum van Berchem bij Antwerpen bijeen om binnen het kader van een leesclub de Reynaert te lezen en te bestuderen. Initiatiefnemer is Ivan Bernage. De vzw Tiecelijn-Reynaert ondersteunt dit initiatief.
Na de eerste bijeenkomst besloten de deelnemers om de handschriften te lezen met woordverklaring in plaats van de vertalingen. De leden lezen en vergelijken de diverse Reynaert-studies en brengen verslag uit, geven ook zelf voordrachten (Herman van Dommele over het dagelijks leven in de Middeleeuwen, Simone Nonneman over Hubert Lampo's speurtocht naar Madoc) en vergelijken de teksten met andere middeleeuwse teksten.
Op 4 maart werd de achtste bijeenkomst georganiseerd. Men bereikte de bespreking tot vers 1429. Het initiatief zal dus nog wel enkele maanden (uit-)lopen. De vol- | |
| |
gende bijeenkomsten zijn gepland op 6 mei en 3 juni. Tijdens de bespreking luisteren de deelnemers telkens naar de Reynaert-vertolking van Jo van Eetvelde van het Comburgse handschrift. Steeds wordt een uitvoerig verslag opgemaakt. In de lente zal de leesclub een bezoek aan de Hulst brengen.
Info: Ivan Bernage, Th. Rocourtstraat 40, B-2600 Berchem.
| |
■ Reynaert-voorleesmarathon
Op 20 december 1998 nam Sint-Niklaas een eerste keer het voorzitterschap van het Intergemeentelijk project Het Land van Reynaert van Lokeren over. Dit gebeurde na het einde van een voorleesmarathon waarin het volledige Reynaert-verhaal door diverse personen in diverse bewerkingen werd voorgelezen. Slotlezers waren de cultuurschepenen van Lokeren en Sint-Niklaas (Patrick van Rijsselberghe en Lieven Dehandschutter). De overdracht gebeurde dus tijdens het lezen. Na de marathon werden de nieuwe wimpels en fanions van het Intergemeentelijk project voorgesteld. Tijdens dezelfde manifestatie (Lokeren te boek) werd ook een minitentoonstelling over Reynaert in het stripverhaal getoond.
| |
■ Reynaert-cursus
In de maanden september-oktober 1998 en februari 1999 vond te Lokeren en te Sint-Niklaas een Reynaert-cursus plaats. 101 deelnemers meldden zich voor één of een aantal sessies. De helft van de deelnemers reisde mee op twee bustochten door het Land van Reynaert. Op 20 maart 1999 kon de voorzitter van Toerisme Waasland aan deze mensen een certificaat van deelneming overhandigen, waardoor de cursisten die reeds een officieel erkend gidsendiploma bezaten, nu gediplomeerd Reynaert-gids zijn.
| |
■ Sint-Niklaas voorzitter Intergemeentelijk project Het Land van Reynaert
Op 30 januari 1999 nam de stad Sint-Niklaas officieel het voorzitterschap van het Land van Reynaert van Lokeren over. De Lokerse cultuurschepen Patrick van Rijsselberghe gaf het kunstige voorzitterssymbool van de hand van de Sint-Niklase keramist Nest van Huffel over aan zijn collega Lieven Dehandschutter. Tijdens de plechtige zitting stelde de Sint-Niklase stadsbibliothecaris Luc de Backer de tweede, volledig vernieuwde, catalogus van het Reynaert-boekenbezit van de Bibliotheca Wasiana voor. De intermezzi werden verzorgd door leerlingen van de Stedelijke Academie voor Muziek en Woord van Sint-Niklaas onder leiding van Anita Daldini. Rik van Daele leidde de tentoonstelling Als de vos de passie preekt in. De tentoonstelling stond tijdens de maand februari opgesteld in de Reynaertzaal van de stadsbibliotheek. Tijdens de duur van de tentoonstelling vonden in de Conferentiezaal van dezelfde bibliotheek vier Reynaert-cursusavonden plaats. Als slot van de cursus werden twee Reynaert-bustochten georganiseerd (zie hoger).
Ook in het kader van het Sint-Niklase Reynaert-jaar organiseerden de Belseelse Reynaertstappers hun vijftiende Reynaert-tocht (11 april).
| |
| |
| |
■ Reynaert-pijpeniersgilde
Op 14 maart organiseerde de Sint-Niklase Reynaertpijpeniersgilde een internationale Reynaert-pijprookwedstrijd in het Sint-Niklase hotel Serwir. Twee weken later onthulde dezelfde vereniging naar aanleiding van het vijfjarig bestaan van haar museum een zeer fraai Reynaert-met-pijp-beeld in het vernieuwde Historisch Pijpen Tabaksmuseum in de Regentiestraat 29 te Sint-Niklaas. Het beeld in keramiek is van de Sint-Niklase kunstenaar Nest van Huffel. In dit gloednieuwe museum komt ook de Reynaert-verzamelaar aan zijn trekken. Naast enkele moderne, bekleefde pijpen met een vossenvignet, bezit men een circa 40 jaar oude Franse houten pijp met een vos die een vogel verslindt: een uniek exemplaar. Conservator Richard Thiron beschikt tevens over schier onvindbare sigarenbandjes met vossen en Reynaertjes, een recente schenking van circa 60 stuks. Het museum is open op zondag van 10 tot 13 uur. Info: 075/25.44.65.
| |
■ Reynaert-lezingen
Op vrijdag 5 maart 1999 hield Martine Clierick, germaniste verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel een lezing, getiteld Van den vos Reynaerde, in het Gemeenschapscentrum Kontakt, Orbanlaan 54 te 1150 Brussel. Volgens haar kan enkel een kritische vertaling van de cultureel-historische context waarin de Reynaert ontstond, recht doen aan de complexiteit en rijkdom van het verhaal.
Op 27 februari vond in Stekene de zevende Herman Heyse-lezing plaats. Rik van Daele en Marcel Ryssen gaven de lezing vorm. Nadien werd een interessante tweedaagse tentoonstelling rond Louis Paul Boon geopend met aandacht voor Wapenbroeders, dit met de medewerking van de vzw Tiecelijn-Reynaert en de Culturele Centrale, die een fraaie fototentoonstelling over Louis Paul Boon openstelde. De Louis Paul Boon-lezing werd herhaald op 30 maart in het cultureel centrum van Lokeren op vraag van het Masereelfonds-Lokeren.
Rik van Daele
| |
■ College over De grootheid van de Reynaert
Hoeveel discussie er ook moge zijn omtrent literaire waardeoordelen, dat Van den vos Reynaerde tot de absolute hoogtepunten van de Nederlandse literatuur van alle eeuwen hoort, lijkt vrijwel onomstreden. Het doel van deze werkgroep is geenszins dit oordeel aan te vechten - al mag er best aan worden afgedaan - maar juist dit oordeel zelf tegen het licht te houden, en ons zo goed mogelijk af te vragen waar die grootheid van de Reynaert dan precies in schuilt.
Daar is des te meer reden toe, omdat de ons omringende literaturen ook hun verhalen over Reynaert de vos hebben - maar zonder dat die zulke ereplaatsen innemen op hun literair schavot. Dat dat zou komen omdat men voor Frans, Duits, Engels en Latijn nog zoveel meer hoogstaande keus heeft, treft zeker niet de kern. Want ook prominente mediëvisten van buiten Nederland en Vlaanderen hebben vaak aangegeven dat onder alle middeleeuwse dierenverhalen de Middelnederlandse versie superieur is. Met andere woorden: de grootheid van de Reynaert lijkt een feit.
| |
| |
Is dit nu mede, of vooral, of zelfs alleen, een modern oordeel, en zo ja: wat heeft de Reynaert dan dat onze literaire smaak er zo voor valt? En/of zijn er ook al in de Middeleeuwen aanwijzingen dat juist deze Reynaert als een meesterwerk werd gezien? (Is het bijvoorbeeld toeval dat alleen dit dertiende-eeuwse werk een prestigieuze Latijnse vertaling te beurt viel?) En weer: wat is er dan zo groots - de stijl (terwijl er volgens sommigen toch twee auteurs voor verantwoordelijk waren), de structuur, de wijze waarop de Oudfranse bron bewerkt is, de sardonische humor of de diepe les?
Onder leiding van Frits van Oostrom verdiepten de leerlingen van de Leidse universiteit tijdens het eerste semester van 1998-1999 zich grondig in de middeleeuwse tekst. Zij analyseerden ook de moderne receptie - dit tot en met de nieuwe berijming van de Reynaert waarop Gerrit Komrij in dezelfde maanden zwoegde.
Frits van Oostrom
| |
■ Toneelvoorstelling
Op vrijdag 23 april 1999 om 20.30 uur werd in het Burgcentrum, Burgstraat 24 te Gent, een voorstelling van Reinaert de Vos opgevoerd. De uitnodiging vermeldde dat de voorstelling ging ‘over de misdaden van een ordinaire boef zoals die te allen tijde voorkomt’. Regisseur Jacky Timmers heeft als uitgangspunt aangenomen dat Reynaert een individu is dat een pathologisch onvermogen vertoont zich met zijn medemens te identificeren of met hem te solidariseren. De voorstelling werd gespeeld door Nadine Vanvossem. |
|
Auteursrechtelijk beschermd