Princesse Liet-boec

[Canace en Macharus] [vertaling][melodie]

SChoon lieff minjoot/⁴⁸²
Ick wensch u groot
Vrede seer bloot / die ick moet derven⁴⁸³
Hoort dit exploot⁴⁸⁴ / ick sal door noot
Met die wreede doot / mijn hert deurkerven /⁴⁸⁵
Broeder expaert / mijn Vaders aert⁴⁸⁶
Heeft my verclaert / seer onvervaert⁴⁸⁷
Ghebracht een swaert // my te doen sterven.

Schoon lief playsant / seer triumphant⁴⁸⁸

Al door dit pant / moet ick oorconden⁴⁸⁹
Seer en playsant / heb ick tis schant⁴⁹⁰
Tswaert inde handt / my te doorwonden /
Ons kint seer soet / dat jonge bloet /
Helaes dat moet / al metter spoet
Legghen verwoet / al voor die Honden.⁴⁹¹

Ick treur en sucht / ick ben beducht⁴⁹²

Ghy zyt ghevlucht / comt my te voren
O groot gerucht / gantsch geen ghenucht⁴⁹³
De jonge vrucht / die moet versmoren /⁴⁹⁴
O Venus vuer / vol swaer doluer /⁴⁹⁵
T'lijden is suer / van u natuer
Ick vervloeck de uer / die ick ben gheboren.

Och mijn ellent / Susters absent⁴⁹⁶

Sijt dit bekent / en wilt verbeyden⁴⁹⁷
Een beter ent / u trou seer jent⁴⁹⁸
Wilt die present / doch niet verspreyden⁴⁹⁹
Neemt hier op acht / wat ick verpacht⁵⁰⁰
Mijn groote clacht / doen ick onsacht
Want Joncheyts cracht doet my verleyden.

Prince.

Prince dees strijt / wil ick met vlijt

T'is meer dan tijdt / wat wil ick staken /⁵⁰¹

482 minjoot: edele man

483 seer bloot: open en bloot; derven: missen

484 exploot: geruchtmakende daad

485 deurkerven: doorsteken

486 expaert: beproefd

487 onvervaert: zonder aarzelen

488 playsant: aangenaam; triumphant: voornaam

489 pant: nl. de brief; oorconden: verklaren

490 en playsant: lees: onplaysant

491 verwoet: razende, nl. die Honden

492 beducht: bang

493 genucht: genot

494 versmoren: sterven

495 doluer: ellende

496 Susters absent: bedoeld wordt: alle vrouwen die een broer hebben

497 verbeyden: verlangen naar

498 jent: edel

499 present: nu

500 verpacht: ervaar

501 staken: tegenhouden

[p. 29]

 

Ick bidt subijt / sonder respijt⁵⁰²

 

Barmhertich zijt / voor alle saken:

 

Ende mijn leen / voor allen reen⁵⁰³

 

Brenghen by een / ons kint seer cleen

 

Een graff gemeen / wilt voor ons maken.⁵⁰⁴

NOyt meerder pijn / o God verhoort toch mijn
Mijn suster en lieff fijn
Is nu in groot beswaren⁵⁰⁵
Venus u schijn / is bitter als fenijn /⁵⁰⁶
Want door u ic verdwijn / dit moet ic openbaren
O onsalich Wijf / door dit quaet bedrijf⁵⁰⁷
Soo ist dat ick blijff / vol doloreuse smerten⁵⁰⁸
Ons vader stijff / door so quaet bedrijf⁵⁰⁹
Sal berooven vant lijff / drie onnoosele herten /⁵¹⁰
Ick claech mijn leet / tot u die sulcks weet /
O Venus seer wreet / dat ghy ons soo doet minnen
Is hierom t'secreet/⁵¹¹
Dat Paris wyt en breet /⁵¹²
D'een Princesse heet / boven alle goddinnen:⁵¹³
Ghy hadt meer eer / hadt gy ons jonc en teer
Niet int verseer / gebracht met uwe schichten⁵¹⁴
Twas ons begheer / dat weet wel Godt den Heer⁵¹⁵
Dat ghy u keer /⁵¹⁶
Naem om ons te verlichten.⁵¹⁷

Want het verstant / dat beswijct my de hant⁵¹⁸

Droefheyt is gheplant / door al mijn Jonghe leden
Ick sal zijt bekant⁵¹⁹
U volghen triumphant⁵²⁰
Dan sal mijn gheest playsant / o lief eerst zijn te vreden⁵²¹
Suster getrou / Die ick voor myn lief hou /
Peynst hoe ick sou / eenige troost verwerven
Want ghy zyt vol rou /
Als een bedruckte vrou / ick sal Kersou /⁵²²
Met u oock liefflick sterven.

Prince aenhoort / ghy schrijft my rechte voort⁵²³

Dat ick zeer ongestoort
Met tranen sal begieten.⁵²⁴

502 bidt: smeek; subijt: onmiddellijk; respijt: uitstel

503 mijn leen: mijn ledematen, nl. van het kind; voor allen reen: in elk geval

504 gemeen: gemeenschappelijk

505 beswaren: moeilijkheden

506 fenijn: gif

507 onsalich: ellendig; bedrijf: praktijk

508 doloreuse: ellendige

509 stijff: stijfkoppig

510 onnoossele: onschuldige

511 secreet: mysterie (hier wordt het Paris-oordeel bedoeld)

512 wyt en breet: algemeen bekend

513 heet: noemt

514 verseer: ongeluk; schichten: pijlen

515 begheer: verlangen

516 keer naem: zich van ons afkeerde

517 verlichten: ontlasten

518 beswijct [...] de hant: neemt af in kracht

519 zijt bekant: wees daarvan op de hoogte

520 triumphant: met plezier

521 playsant: vrolijk

522 Kersou: madeliefje

523 Prince: lees: Princesse; rechte voort: regelrecht

524 begieten: nl. mijn bloedt (mijn kind)

[p. 30]

 

Tot u confoort // mijn bloedt hoort nae mijn woort.⁵²⁵

 

Op t'Lichaem versmoort / sal ic het uyt doen vlieten /⁵²⁶

 

Die leden van ons kint // sal ic ver en ontrint /⁵²⁷

 

By u reyn lief bemint / in een graf doen sluyten /

 

Dan sal ick dit versint /⁵²⁸

 

In liefden seer verblint /

 

Als u oprechte vrint /

 

Mijn bloet oock uyt doen spruyten.

525 confoort: troost

526 versmoort: dood; het: nl. tranen; vlieten: vloeien

527 ver en ontrint: van heinde en verre

528 dit versint: verneem dit

481 Canace is de dochter van Enarethe en de windgod Aeolus. Zij wordt verliefd op haar broer Macareus (hier ‘Macharus’) en raakt vervolgens zwanger. Uit angst voor de wraak van haar vader laat ze het zoontje dat geboren wordt, door haar min te vondeling leggen. Als Aeolus de romance tussen twee van zijn kinderen ontdekt, laat hij uit woede het kind voor de honden werpen en sluit hij Canace op, maar niet voordat hij haar een zwaard heeft gegeven om zelfmoord te plegen. Macareus wist op tijd te vluchten en zo ontkwam hij aan zijn vaders wraak. Dan krijgt hij een zeer droevig bericht van zijn geliefde zus.