Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1864

[p. 391]

Levensberigt van Jhr. Coenraad Diderik Pontiaan Singendonck.

In het voorjaar van 1855 werd de plaatscommandant der stad Leiden, de kolonel Jonkheer C.D.P. Singendonck tot Lid van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde benoemd. Het was niet om zijne letterkundige verdiensten, dat deze hoofdofficier door de Maandelijksche Vergadering der Leidsche Leden was voorgedragen, om met het lidmaatschap te worden vereerd, maar omdat de edele telg uit dat aristocratisch Geldersch geslacht herhaalde malen de duidelijkste bewijzen had gegeven van zijne belangstelling in hetgeen op letterkundig gebied voorviel. Singendonck was namelijk een man van echt wetenschappelijken zin, dank zijne letterkundige opleiding; eerst voor de Academiesche studiën bestemd werd hij op de Latijnsche school onder de meest beloovende leerlingen geteld;

[p. 392]

hoe hij daar de eerste plaats aan vlugge en begaafde jongelingen afwon, vertelden zij nog in later dagen, die met hem eenige jaren op de schoolbanken hebben doorgebragt. En al is de kundige artillerie-officier de klassieke talen niet blijven beoefenen, vergeten kon hij ze niet. Vandaar dan ook de gemakkelijkheid, waarmede Singendonck zich in sierlijke en krachtige woorden wist uit te drukken, zoo als allen getuigen, die hem bij voorkomende gelegenheden met groot genoegen het woord hoorden voeren.

Maar de omstandigheden hebben van den leerling der Latijnsche school een krijgsman gemaakt; doch gelukkig niet de vreemde overheerscher, die over de jongelingen der onderworpen staten gebood, maar de burgerpligt om het vrij geworden vaderland te verdedigen, deed hem de wapenen opvatten. Dat Singendonck met eere het vaderland gediend heeft, zal blijken uit onderstaande opgaaf omtrent zijne militaire loopbaan, ons door welwillende hand verstrekt voor de Handelingen der Maatschappij.

Jhr. Coenraad Diderik Pontiaan Singendonck was de zoon van Jhr. Mr. Johan Mathias, die in 1814 lid was van den municipalen raad te Nymegen, en van Maria Wilhelmina Christina Elisabeth van der Brugghen; hij werd den 30^sten December 1796 te Nymegen gedoopt.

Zijne langdurige militaire loopbaan ving hij aan als Kadet bij de artillerie, den 18 April 1814, maar toen had hij reeds als fourier bij eene van de vier kompagniën gewapende burgers, welke den 29^sten Januarij 1814 te Nymegen werden opgerigt, dienst gedaan onder het bevel van den Kolonel J.N.A. van Wassenaer; het was dus zeer kort na de vestiging van het bestuur in die stad, dat hij bij het wapen der artillerie en dus bij het nieuw te formeren nederlandsche leger in dienst trad. Zeer kort daarop, den 17^den September, werd hij reeds tot 2^den Luitenant bij het 3^de ba-

[p. 393]

taillon artillerie van linie ingedeeld en verkreeg daarbij twee jaren later den rang van 1^sten Luitenant.

Bij zijne bevordering tot Kapitein in 1826 werd hij geplaatst bij het 1^ste bataillon veld-artillerie, en het is in die betrekking, dat hij deel nam aan de krijgsverrigtingen van het leger gedurende 2-12 Augustus 1831. Als bevelhebber der batterij veld-artillerie N^o. 9 was hij ingedeeld bij de reserve-divisie onder het bevel van den Luitenant Generaal Cort Heijligers.

Die divisie rukte den 1^sten Augustus uit het hoofdkwartier St. Oedenrode op, en trok over Hechtel, Helchteren naar Houthalen alwaar den 6^den een gevecht plaats had; van daar op Heusden, Sonhoven tot Hasselt, alwaar zij den 10^den aankwam, en bleef tot dat het leger weder naar de grenzen oprukte, zoo als bekend is, ten gevolge der door Koning Willem I met den franschen Koning gemaakte schikking. Bij besluit van 31 Augustus 1831, werd de Kapitein Singendonck benoemd tot Ridder der Militaire Willems-Orde 4^de klasse, en ontving hij ter herinnering aan de krijgsverrigtingen later het Metalen-kruis.

Bij zijne bevordering tot Majoor in 1841 werd hij eerst geplaatst bij het 1^ste regement vesting-artillerie, doch een jaar later bij het regement rijdende-artillerie, waarvan hij in 1852, tot Luitenant Kolonel bevorderd zijnde, het bevel aanvaardde.

Als Kolonel, in welken rang hij in 1854 was benoemd, werd hij in 1855 belast met de inspectie over het Wapen der Artillerie, welke betrekking hij tot weinige jaren voor zijnen dood heeft vervuld.

Hij was intusschen (1856) benoemd tot Generaal Majoor en in 1859 tot Luitenant Generaal bevorderd.

Voorts was hij lid van de speciale Commissie van inspectie over het militair onderwijs, gewoon lid van het Comité van defensie, en buitengewoon Adjudant van Zijne Majes-

[p. 394]

teit den Koning, die hem in 1849 met het Ridderkruis der Orde van den Nederlandschen Leeuw, en in 1858 met dat van Groot-Officier der Luxemburgsche Orde der Eikenkroon, had vereerd.

Een min gunstige gezondheidstoestand, in de laatste jaren zijns levens, had hem verpligt zijn pensioen te vragen, dat hem werd verleend, maar waarvan hij niet lang heeft genoten; want reeds op den 2^den Junij 1864 overleed hij te 's Gravenhage.