Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon. Deel 2

[162. De stad Mechelen]

Een vertaling van de gelijkenis des verlorenen zoons, in den

[p. 299]

tongval van de stad Mechelen, vindt men in het V^de deel van Mone's Anzeiger für Kunde der teutschen Vorzeit, 1836, en ook een in het V^de deel van Willems's Belgisch Museum, 1841.

162. De gelijkenis van den verlorenen zoon in en tongval van de stad Mechelen.

Medegedeeld door den heer Professor Th. Roucourt, leeraar aan het klein Seminarie te Mechelen. Februari 1873. (In nederlandsche spelling.)

11. D'r was 'ne kieë 'ne man, die twieë joenges a.

12. De joenkste van de twieë za oan ze voaider: voaider! gemme 't poat da' me toekompt. En de voaider verdieëlden eule poat.

13. Ieënige doaigen d'r noa, as em alles baai-j-ieën a, trok de joengste weg nor en veir land en dan verzoop em alle ze geld me' 't slecht fravolk, dor em me' leifde.

14. As em na alles oep a, kwamp er 'nen dieren taaid in da' land en a begost oenger te laaie.

15. A goenkt dan dor eweg en a veruurden em baai 'nen börger van dieë kant. Dieën zont em oep z'n oef oem de verkes gooi te sloaige.

16. En a kreeg me dor zoeë 'nen doanigen oenger dat em z'nen booik ot den troch van de verkes wel za wille vullen emme, mor a en kreeg 't niet.

17. Dan begost em 'ne kië te paaize: oe veul dinsbooie en zen d'r niet in 't oois van me voaider, die broeëd kraaigen zoeë veul as ze mor wille en 'k gaan ik ik hier van oenger kapot.

18. 'K zal oep stoain en nor me voaider goain en 'k zal em zegge: voaider! k'em gezondigd tege den emel en tegen a.

19. 'K en ben ni mieë weid oeë zoon genoempt te wödde. Mor nempt me toch oan as jeëne van ou dinsbooie.

[p. 300]

20. A deed datte en a goenk nor ze voaider. En as em nog wa' van z'n oois was, zag ze voaider em al en a kreeg er kompasse me' en a was ieëlegans beweegd; a liep er nor toe, a viel em oem z'nen als en a küsten em.

21. En de joenge za: voaider! k'em gezondigd tege den emel en tegen a: k'en ben nie mieë weid oeë zoon genoempt te wödde.

22. Mo' de voaider za seffes tege z'ne knecht: geft al ga e klieëd en 't beste dat er is, geft em 'nen riink oan z'n and en schoenen oan z'n voete.

23. En oailt seffes 't vet kalf en doet 't doeëd; we zullen eten en vrooëlak zaain.

24. Want m'ne joenge was doeëd en a-j-is wee' leivetig gewörre; a was verloren en a-j-is wee' gevonne. En ze begonnen wel te smeiren.

25. Joa-mor den aadste zoon dieë was oep et veld as da' veur viel; en gelak em nor oois kwamp, oorden em dor e lawaait van ziingen en spriinge.

26. En de joenge was ieëlegans verwonderd; a rupt ieëne van de knechte en a vroeg wat-at da' wa zegge.

27. Dieë za em: oe bruur is trüg en oe voaider eit 't vet kalf doen doeëd doen, oem dat em nog wel te pas trüg gekomen is.

28. De joenge wied kwoaid en a wa ni binne goain. Doroep kwamp ze voaider booite en a begost em te bidden en te smieëke dat em toch za binne gekomen emme.

29. Mo' dan za de joenge tegen 'm: zie, voaider! 'k em oe al zoeë lank gedint, k' em van ze leive niikske tegen a gedoain en g' en et me nog noot g'nen boek gegeve, oem me' m'n vrinde 'ne kieë blaai te zaain.

30. Mo' na dieë sloebber die alle ze geld me' slecht volk eit oepgedoain, trüg is? na doede 't vet kalf doeëd doen.

31. Mo' de voaider dieë zee 'm: ge za gaai oemmes altaaid ba maai en al dat ik em, is oemmes oeëk van a!

32. Ge zodt moeite blaai zaain dat oe bruur dieë doeëd was wee' leivetig gewörren is: a was verloren en a is wee' gevonne.

[p. 301]

Aanteekeningen.

Zie over de uitspraak de aanteekeningen op bl. 294 II. De ei van smeiren, weid, leivetig, leive, enz. is de zware vlaamsche e.

11. 'Ne kieë, 'ne kier, een keer; zie vs. 11 bl. 270 II.

12. Gemme, geef mij.

Poat, part, deel; zie vs. 12 bl. 255 II op poat.

Eule, heule, hunlieder; zie vs. 12 bl. 270 II op eule.

15. Eweg, weg; zie vs. 15 bl. 255 II op eweg.

17. Paaize, peinzen, denken; zie vs. 21 bl. 252 II op peize.

En zen d'r niet, zijn er niet.

'K gaan ik ik, uitgesproken 'k ganekik, ik ga; zoo ook in vs. 31, ge za gaai, gij zijt gij, gij zijt; zie vs. 17 bl. 218 I.

Kapot; zie vs. 23 bl. 286 II.

20. Kompasse, medelijden; zie vs. 20 bl. 198 II.

Ieëlegans, heelegansch, geheel en al; zie vs. 13 bl. 255 II.

22. Seffes, terstond; zie vs. 22 bl. 238 II.

25. Joa-mor, ja maar; zie vs. 25 bl. 283 II op joa-mor.

Lawaait, rumoer; zie vs. 25 bl. 211 II.

29. Ze leive, zijn leven, nooit; zie vs. 29 bl. 295 II op van ze læven.

Niikske, nikske, niets, met het verkleinende aanhangsel ke. Niks, in plaats van niets, is in de noordnederlandsche volksspreektaal niet minder algemeen dan in de zuidnederlandsche, maar de vorm nikske is slechts aan Zuid-Nederland eigen. Zie vs. 20 bl. 17 I op seerkens, vs. 29 bl. 404 I op niks, en bl. 476 I.

29. En g'en et me, en gij en hebt mij, en gij hebt mij.

30. Doede, verkort van doede ge, doet gij; zie vs. 22 bl. 351 I op goade gij.

31. Ge za gaai, gij zijt gij, gij zijt; zie vs. 17 bl. 218 I.