Wortoe d'e tan abra

Bloemlezing uit de Surinaamse poëzie vanaf 1957

[p. 67]

Bio- en bibliografische gegevens

Ashutu, Bernardo

Heeft een pseudoniem gekozen om onbekend te blijven.

Hij werd in 1929 in Paramaribo geboren. Als scheepsmarconist zwierf hij voornamelijk in en om de Caraïbische zee. Woont thans in Nederland. In 1962 verschenen zijn gedichten in de Antilliaanse Cahiers on de titel Yanacuna.

Bedacht Rudy zie Corly Verloochen

Bhai

Pseudoniem van James Ramlall. Werd in Suriname opgeleid voor hoofdonderwijzer. Woont thans in India.

Publiceerde in Soela (1962) en Moetete.

Bruin, Marcel de

Pseudoniem van René André de Rooy. Geboren te Paramaribo in 1917. Studeerde Engels en Spaans en gaf les in Suriname en op de Antillen. Werkte ook enige jaren op de Nederlandse Ambassade in Mexico. Is thans leraar Spaans aan het Lyceum te Paramaribo.

Debuteerde met poëzie in De Stoep (Curaçao) in 1940 en publiceerde daarna ook in Simadan, Tongoni en Moetete. In 1954 verscheen op Curaçao de tragi-comedie op rijm Juanco Picaflor en in 1956 werd eveneens op Curaçao zijn toneelstuk Huis aan de rivier gespeeld. Een short story van zijn hand, De Edelstenen van Oom Brink, werd in een Engelse vertaling opgenomen in de bloemlezing From the Green Antilies door Barbara Howes.

De Rooy is mede-oprichter en redactielid geweest van Simadan en Tongoni. Een keuze uit zijn gepubliceerde en ongepubliceerde verzen is in voorbereiding. Hij heeft veel liefde voor beeldhouwen.

Cairo, Edgar

Geboren in 1948 in Paramaribo, vertrok na zijn A.M.S.-diploma voor

[p. 68]

studie naar Amsterdam. Publiceerde in 1969 de eerste geheel in het Sranan geschreven novelle Temekoe. In hetzelfde jaar verscheen in Nederland de gestencilde bundel poëzie Oroskopoe. De hiervoor geschreven bundel Kra verscheen in 1970 in Paramaribo in druk.

In voorbereiding een roman Sjoeroerwe en twee zangspelen, Brokoston en Koprokanoe, wachten op uitvoering. Cairo streeft naar ontwikkeling, maar vooral naar documentatie van het Sranan door het schrijven van proza en poëzie.

Dobru, r.

Pseudoniem van Robin Ravales. Geboren in 1935 in Paramaribo. Bezocht na zijn A.M.S.-diploma de Surinaamse Rechtsschool.

Werkte enige tijd als ambtenaar bij de Bedeling. Houdt zich thans bezig met schrijven en publiceren en het verspreiden en voordragen van zijn eigen werk en dat van andere Surinaamse literatoren. Debuteerde met de gedichtenbundel Matapi in 1965.

Overige publicaties in dichtvorm: Afoe Sensi (1966), Koenoe (1968), 2 februari (1969); in proza: Bos mi esesi I en II (1967), Wasoema (1967), De Plee (1968), Oema Soso (1968), Wan Monki Fri (1969), Bar Poeroe (1970). Zijn dramatisering van Wasoema, A Prasi foe Bigi Dorsi, werd in 1969 met veel succes door Thalia opgevoerd. In voorbereiding is Bronfoto, een filosofisch-propagandistisch onderzoek naar personen met principes in de Surinaamse politiek.

Hij is mede-oprichter en lid van de schrijversgroep Moetete.

Zijn bijzondere belangstelling gaat uit naar revolutie.

Doelwijt, Thea

Geboren in 1938 in Den Helder (Nederland). Doorliep de H.B.S. en volgde een journalistieke opleiding. Werkt sinds 1961 als journaliste in Suriname. Schrijft ook voor radio, toneel en film.

Debuteerde in 1957 in jonge Nederlandse literaire bladen.

Publiceerde in Suriname in 1967 De Speelse Revolutie (proza en poëzie), in 1968 Met weinig woorden (poëzie) en in 1969 de novelle Wajono. Zij schreef ook een bijdrage voor De Vlucht (1968).

Mede-oprichtster en lid van de Moetete-groep. In voorbereiding is Mario (proza en film).

[p. 69]

Emanuels, Orlando zie Orlando

Kappel, Rudi

Werd geboren in 1926 en kwam in 1959 om bij een crash toen hij als vliegenier meewerkte aan de openlegging van het Surinaamse binnenland. Het gedicht Crash werd in 1958 in Tongoni I gepubliceerd.

Lutchman, Martinus Haridat zie Shrinivasi

Marlee, Paul

Pseudoniem van Paul Armand Nijbroek. Geboren in 1938 te Paramaribo. Volgde de Mulo in Paramaribo en vertrok na enkele kantoorjaren naar de U.S.A., waar hij een legeropleiding kreeg en van waaruit hij naar West-Duitsland werd gestuurd. Hierna behaalde hij het diploma van de Rijks Hogere Landbouwschool in Deventer. Hij is thans in dienst bij het departement van L.V.V.

In 1968 debuteerde hij met de gedichtenbundel Fluïdum, in 1969 verscheen PH-7 (poëzie). In voorbereiding zijn een roman, een bundel verhalen en ander werk. Hij heeft veel belangstelling voor de Caraïbische literatuur en voor mystiek.

Orlando

Pseudoniem van Orlando Emanuels. Geboren in 1927 te Paramaribo. Debuteerde in Soela in 1964 onder het pseudoniem Cyrano.

Volgde de Mulo en werkt thans op de Surinaamsche Bank. In de januari-februari woelingen van 1969 werd hij aangegrepen door de plotselinge bewustwording van zijn volk en de kracht die van de vakbeweging uitging. In twee weken werd toen Onze Misdaad van Zwijgen geboren.

Orlando stelt geen prijs op het image van ‘felle protestdichter’, daar zijn protest-poëzie slechts één facet van zijn totaalbeeld belicht. Een ander facet, zijn liefde voor de natuur en alles wat daarin leeft en ademt, zal hij tonen in de bundel in voorbereiding: Het andere gezicht.

Ramlall, James zie Bhai

[p. 70]

Ravales, Robin zie Dobru

Rellum, Eugene W.

Geboren in 1896 te Paramaribo. Volgde de Mulo te Paramaribo en werd in 1913 uitgezonden voor de opleiding landmeter-topograaf. Werkte als landmeter bij verschillende maatschappijen in Indonesië, en vestigde zich daar vervolgens als leraar moderne dansen.

Tijdens de 2e Wereldoorlog deed hij dienst als kustwachtcommandant. In 1951 keerde hij naar Suriname terug waar hij als landmeter werkte bij particuliere maatschappijen en het Departement van Openbare Werken en Verkeer. Zijn eerste bundel Moesoedé verscheen in 1959 geheel in het Sranan. Kren-Klim verscheen in 1961 in het Sranan en het Nederlands. Sinds 1962 woont hij in Nederland, waar hij een derde bundel voorbereidt. Hij was daar gedurende drie jaar mede-redacteur van Djogo. Rellum gelooft dat een bloeiend en ontwikkeld Suriname bereikt kan worden door de gezamenlijke inspanning van alle Surinamers die hierbij gesteund worden en verbonden zijn door hun eigen Surinamse taal, hun ‘égi sani’.

Sangodare, Ashantenu zie Slory

Schouten-Elsenhout, Johanna

Werd geboren in 1910 te Paramaribo en ontving daar Ulo-onderwijs. Zij debuteerde in 1962 in Soela. In 1963 publiceerde zij Tide ete en in 1965 Awese, beide bundels poëzie in het Sranan. In voorbereiding zijn een Odo-boek en een Medicijnen-boek.

Mevrouw Schouten gaf een tijd Sranan conversatie lessen aan een groep A.M.S.-leraren. Zij vertoeft thans tijdelijk in Nederland.

Shrinivasi

Pseudoniem van Martinus Haridat Lutchman, geboren in 1926 aan de Beneden Suriname. Werd opgeleid voor onderwijzer en werkte op Curaçao, in Nederland en in Suriname. In de jaren 1967-1969 reisde hij door geheel Suriname om lezingen en ‘small talks’ te houden. Hij publiceerde in Tongoni, Soela, Nieuwe Stemmen, Caraibisch Venster, Moetete en Fri.

In 1964 verscheen de gedichtenbundel Anjali, in 1968 Pratikshâ en in 1970 Dilâkâr. Twee bundels poëzie en proza (korte verhalen) zijn

[p. 71]

in voorbereiding. Hij onderhoudt contacten met de schrijversgroep van Guyana.

Zijn belangstelling gaat uit naar de Surinaamse cultuur in het algemeen en de Hindoestaanse in het bijzonder. En verder naar de letterkunde van het Caraïbisch gebied.

Slagveer, Jozef

Werd in 1940 in Totness (Coronie) geboren.

Hij volgde de Mulo in Paramaribo en bezocht daarna in Nederland de Akademie en het werkcentrum voor Expressie. Tenslotte ontving hij een journalistenopleiding aan de Vrije Universiteit.

In Nederland werkte hij voor verschillende dag- en weekbladen. Thans is hij werkzaam op de Pers- en Voorlichtingsdienst van het Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling. Hij verzorgt diverse tévé programma's. Als dichter debuteerde hij in 1959 in de Dichtershoek van het Algemeen Handelsblad.

In Paramaribo publiceerde hij de gedichtenbundels Kosoe Dron (1967), Sibiboesi (1967), Kankantri (1968) en Tigri Fadon oen Wiki (1969) en de novelle De Verpletterde Droom (1968).

Hij heeft veel belangstelling voor het werk van schrijvers uit de Derde Wereld.

Slory, Michael

Geboren in 1935 in Coronie. Vertrok na het behalen van zijn A.M.S.-diploma naar Nederland, waar hij als werkstudent Spaans studeert. Hij debuteerde in Tongoni I.

Zijn eerste bundel Sarka geschreven in het Sranan en het Nederlands verscheen in 1961 in Amsterdam onder het pseudoniem Asjantenoe Sangodare. Onder zijn eigen naam verschenen verschillende gedichten van zijn hand in de Gids en andere Nederlandse periodieken. In 1968 publiceerde hij de gedichtenbundels Brieven aan de Guerilla en in 1969 Brieven aan Ho Tsij Minh, beide in Nederland en in het Nederlands.

Zijn belangstelling gaat uit naar de strijd voor sociale rechtvaardigheid in de gehele wereld.

Trefossa

Pseudoniem van Henri Frans de Ziel. Geboren in 1916 te Paramari-

[p. 72]

bo. Hij behaald de hoofdakte en de akte Nederlands L.O. en het diploma voor bibliothecaris. Was werkzaam bij het onderwijs, bij het Cultureel Centrum Suriname en daarna weer bij het onderwijs.

Hij was redaktielid van Tongoni en Soela.

Thans bereidt hij in Nederland de uitgave voor van de dagboeken van Johannes King.

In 1957 verscheen in Nederland, Trotji, de eerste bundel poëzie in het Sranan.

Vene

Pseudoniem van Runaldo Ronald Venetiaan. Werd geboren in 1936 te Paramaribo. Hij studeerde in Leiden wis- en natuurkunde en keerde na zijn doctoraal naar Suriname terug. Thans is hij direkteur van de A.M.S.

Debuteerde in het tijdschrift Mamio (Leiden) in 1962. Het merendeel van zijn werk (éénacters, cabaret, liedjes enz.) is niet gepubliceerd maar wel op het podium gebracht. Gedichten van hem verschenen in Moetete I en II. Hij heeft bijzondere belangstelling voor drama en voordracht.

Venetiaan, Runaldo Ronald zie Vene

Verlooghen, Corly

Pseudoniem van Rudy Bedacht. Geboren in 1932 in Paramaribo. Volgde een onderwijzersopleiding en was enige tijd werkzaam bij het Surinaamse onderwijs. In 1954 vertrok hij naar Nederland, waar hij studeerde en het diploma van het Instituut voor Perswetenschappen behaalde. In 1959 keerde hij terug naar Suriname waar hij werkzaam was bij de R.V.D.S. Hij reisde intensief in Latijns Amerika en het Caraïbisch gebied, waar hij lezingen en voordrachten hield en vertelde over de opkomst van een eigen Surinaamse letterkunde. In 1962 keerde hij naar Europa terug, waar hij eerst in Spanje, toen in Nederland en tenslotte in Zweden woonde. Studeerde Zweedse taal- en letterkunde en is thans muziek-pedagoog. Gedichten van hem werden o.m. opgenomen in de Gids.

Hij schrijft artikelen voor de West en andere bladen en tijdschriften. Reeds jong publiceerde hij in verschillende Surinaamse bladen en tijdschriften. Zijn eerste bundel Kans op Onweer verscheen in 1960

[p. 73]

in Suriname. Hierna verschenen Jachtgebied (1961), Dans op de Vuurgrens (1961), en Oe (1962). In Nederland verscheen De Held van Guyana (1965). Persklaar ligt in Amsterdam De Glinsterende Revolutie. Hij schrijft thans ook in het Zweeds. Hij meent dat de Surinaamse kunstenaar moet uitgaan van de eigen Surinaamse identiteit.

Wols, Frits

Pseudoniem van Eugène Wilfried Wong-Loi-Sing. Geboren op Post Groningen (Saramacca). Ontving een onderwijzersopeiding en werkte op Tamarin, Galibi en in Paramaribo. Studeert thans Engels in Nederland. Hij debuteerde met poëzie in het weekblad Omhoog (Paramaribo) in 1961. Ander werk verscheen in Opbouw (Paramaribo). In 1967 publiceerde hij in Nederland de gedichtenbundel Beeldhouwer van het Abstrakte. In voorbereiding is een roman over een Surinamer in Rotterdam, een roman die te Galibi speelt en een jongensboek.

Wols houdt voordrachtsavonden in verenigingsverband en in literaire kringen. Hij schrijft niet alleen maar schildert en tekent ook. Hij is een bewonderaar van Albert Helman.

Wong-Loi-Sing, E.W. zie Frits Wols

Ziel, Henny de zie Trefossa