Brabant in 't verweer. Bijdrage tot de studie der Zuid-Nederlandsche strijdliteratuur in de eerste helft der 17e eeuw
(1933)–Maurits Sabbe–
Auteursrecht onbekendBijdrage tot de studie der Zuid-Nederlandsche strijdliteratuur in de eerste helft der 17e eeuw
[pagina 413]
| |
BijlagenI. Postillioen
| |
[pagina 414]
| |
4.
Seght oock eens ghy arme boeren /
Die u qualijck oock derft roeren /
Slaept in Bosschen / in Speloncken /
In Cavernen holle troncken:
Soud' hy niet zijn comen schuylen /
Bij u inde doncker cuylen.
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
5.
Bethlem Gabor die in als /
Compaignon zijt van den Pals /
Ick meyne dat ghy hebt (verstaen)
Hoet met hem al is vergaen:
Hebdy van hem niet vernomen /
Is hy tot u niet ghecomen.
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
6.
En ghy duytsche Protestanten /
Die opt hooft hem wilde planten:
Die Croone van het Beemsche rijcke /
Teghen reghel ende practijcke /
Heeft hy u niet comen claeghen /
Hoe hy is ghecrauwt voor Praeghen.
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
7.
GhyliedenGa naar voetnoot1 om wiens raet /
Hy aenveerde dienGa naar voetnoot2 staet:
Meynde dat u Ruyteryen /
Hem van alles souden bevrijen /
Hebdy noch gheene nieuwe maeren /
Waer hy mach ween vervarenGa naar voetnoot3?
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
8.
Cooplie die versch comt van Londen /
Hebdy hem daer niet ghevonden /
| |
[pagina 415]
| |
Heeft den ConinckGa naar voetnoot1 gheen verlanghen /
Om aldaer weder 't ontvangen /
OosenGa naar voetnoot2 nieuwen verloren Sone /
Ballinck van de Beemsche Croone,
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
Alle de gheene die hebt te doen /
By den Hertoghe van Bulloen /
Oft aldaer zijt ghepasseert /
Hebdy niet gherencontreert /
Een Jonck man met vrouwe en kint
Die niet seer wel en was ghesint
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
Ghy Hans- ende Rijck-steden seydt /
Hebdy ghy hem wech gheleydt /
Tot dat hy het gheleende gelt /
U wederomme heeft ghetelt:
Want daer fortuyne is door ghegaen /
Daer is die vrientschap al ghedaen.
Seght eens hebdy niet ghesien /
Den verloren Palatin?
Pelegrims die d'weers door het Lant /
Met u Palsters in de hant /
Hier en daer compt te verkeeren
Schuylt hy niet onder u cleeren /
Hebdy nerghens onderweghen /
Een compaignon ghecreghen /
Seght eens hebdy niet ghesien
Den verloren Palatin?
En ghy nieuwe Hooch-duytsche Ioden
Is hy by v niet ghevloden /
Om te manghelen zijn habijt
| |
[pagina 416]
| |
Om daer deur te zijn bevrijt /
Ende niet te zijn bekent /
Van het Crijsch-volck daer omtrent.
Seght eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
13.
Ghy Calvinische Predicanten
En ghy Heydelberchsche quanten
Houdt ghy hem oock niet verborghen /
Om te roepen heden oft morghen /
Op derthiendach als men singhtGa naar voetnoot1
Coninck Lappeken die drinckt.
Seght eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
14.
Ghy mans / HuysmeestersGa naar voetnoot2 altemael
En Rectors van het Hospitael /
Is tot u niemant ghekomen /
Die zijn goet was afghenomen /
Hebdy niemant by der hant /
Die veriaecht is wt zijn lant.
segt eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
15.
Sergianten ende andere gasten /
die veel Vremdelingen aentastenGa naar voetnoot3
Hebdy ghy nerghens een ontmoet /
die gheen bant hadde om den hoet/
Zijne caussen hielen niet meerGa naar voetnoot4 allen /
den Caussebant was afghevallenGa naar voetnoot5
seght eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
Hannekenuyt die gaet by nachten,
Wilt hier naer doch oock wel trachten
Met uwen stock ende hondt
Oft gij hem oock erghens vondt.
| |
[pagina 417]
| |
Weghloopers men te vinden placht
Meer bij nacht als wel bij dach.
segt eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
17.
Ick ben moede van soo te soecken /
Hoort ghy al die schuylt in hoecken /
Ghy en derft niet comen voor den dach /
Seght waer toch hy wesen mach:
Condy my hem erghens toonen /
Bucquoy salt u rijckelijck loonen.
Seght eens hebdy niet ghesien /
den verloren Palatin?
Al wat ick rey en waer ick soeck
Het is al soe ick meyn verloren moedt
Ick keer naer myn huys, ick heb gedaen
Ick en myn perdt moet rusten gaen.
F.I.N.I.S.
V(idit) C(ornelius) D(e) W(ilte) A(rchidiaconus).
| |
II. Postillon pour chercher le Roy Déchassé de Prague.Je suis le grand Postillon,
Qui en boste et esperon
Est depeche toutes les foy
Pour chercher le nouveau Roy,
Qui vaincu s'en est enfuy
De Boheme sans faire bruit:
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Vous soldats de Moravie
De Boheme & Hongarie,
Qui plus viste que le pas
Courrier chargez de coutelas,
De Bucquoy, & ses gens d'armes
Quant on sonnait à l'arme,
Dictes n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Bourgeois de Prague la grande
Respondez à ma demande
| |
[pagina 418]
| |
Entre les soldats que l'on dict
Apres le chocq estre enfuis,
Dont l'un franchissoit les fossez,
Les autres y demeuroint noyez,
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Et vous pauvres paysans,
Qui enchassez de vos champs
Donnez 'es boys & rochers,
Es montagnes & huyliers,
Seroit il bien pres de vous
En voz cavernes & trous?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Bethleem Gabor qui trop fin
Compagnon de ses desseins,
Je croy qu'aurez entendu
Ce qu'il sera devenu,
Ne vous at on pas compté
Où qu'il se soit retiré?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Et vous princes protestans
Idoles des Allemans,
Quoy contre toute partie
La coronne luy donnez,
Ne s'est il pas plainct à vous
De cest infortuné coup?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Vous Messieurs qui avez esté
Ses principaux Conseillers
Pour l'induire à l'entreprise,
Pensans par vostre cavallerie
Maintenir la mutinerie,
Nen avez vous pas des nouvelles?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Marchans qui pour voz affaires
Retournez de l'Angleterre,
Ce Roy sage en son terroir
N'a il pas desir de veoir
L'enfant perdu qui va
| |
[pagina 419]
| |
De Boheme ça & là?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Vous qui passez par EsdanGa naar voetnoot1
On seiournez là dedan.
N'avez vous pas rencontré
Un ieune homme accompagné
De sa femme & son enfant
Qui n'estoit pas bien content,
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Et vous Villes Hansatique
Pretendue Republique,
N'est il pas en vostre arrest
Pour vous payer l'interest
Des Rix dallers & doublons
Qu'il a reçu sans caution?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Pelerins qui par le monde
Sainctement faites la ronde
Voyez vostre compagnie
S'elle ne s'est pas grossie
D'un huguenot converty
Qui auroit changé son haby,
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Vous Iuifs gens de traffitqe
N'est il pas en voz bouticque
Pour y changer des cassaques
Et eschapper les Cosaques,
Les Wallons & Italiens
Qui le cherchent à bon escient?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Ministres & senieurs
De Hedelbergh & ailleurs,
N'est il pas chez vous caché?
Ne l'avez vous pas logé,
Pour chanter comme on souloit
Au iour des Roys, le Roy boit
| |
[pagina 420]
| |
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Curateur de l'hospital
Aumosniers de Franckendal,
N'avez vous pas un passager,
Qui trop las de cheminer
A perdu une chance;
Sa couronne & sa chevanceGa naar voetnoot1?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Sergeants & autres officiers
Qui arrestez les estrangers
Avez vous rencontré à la rue
Un ieune homme à teste nue,
Les basses chausses mal liées,
Les Iartieres estant tombees?
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Je suis las de tant checher,
Tant randirGa naar voetnoot2 & tant crier,
Je me trouve hors d'aleine,
Pour Dieu soulagez ma peine:
Monstre moy doncques le galan,
Vous en aurez le blan guan.
Dites n'avez vous pas veu
Le Palatin qui est perdu?
Iouxte la copie imprimée
A Anvers,
Chez Abraham Verhoeven, sur la
Lombarde veste, au soleil d'or,
avec grace & Privilege
| |
III. Dit is de antwoort van den Palatijn op het voor verhaelde Schimpdicht.
| |
[pagina 421]
| |
Waer hy henen is gevaeren
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
2.
Weet gij niet dat dagh en nachten
Dickwils te veranderen plachten
Hoe de sterren die klaer schijnen
Hun verthoonen dan verdwijnen
Van 't occident daer sy daelen
Gaense naer d'orientsche paelen
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
3.
Hebt gij oock noyt sien verschieten
Onder d'Horisonts lemiten
Off met een wolck duijster
Bedecken al den sonne luijster
Die met haer straelen heel plaisant
Verwermt verlicht 't kout doncker lant
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
4.
Wilt aensien der maene cloot
Off hy schijnt altyt even groot
Hij verandert sijn bestier
Als men siet in elck quaertier
Is den hemel van veranderen
Niet vrij veel min wij en andere
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
5.
Siet men niet 't rat van fortune
Tot voordeel winst off tot ruine
Dick van d'een off d'ander draeyen
D'onderst opperst? ende waeyen
Uyt het werelts woest gewest
Oost en noordt dan weder west.
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
6.
'k Sien van verr' een sterr' idoone
Een kleyn strael der sonne schoone
| |
[pagina 422]
| |
'k Weet niet in wat hemels teken
't Is alleen den Heer gebleken
'k Sien des Heeren hulp vaillant
Opgaen tot onsen bystant
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
7.
O gij catholieke geesten
Tiert dogh niet als botte beesten
Maer wilt dogh met ernst versinnen
D'ou historien vant' beginnen
Hoe der princen, vorsten, heeren
Staet en hoogheyt haest verkeeren
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
8.
Leest dogh de beemsche cronycke
En meer ander diergelycke
Gij sult vinden dat Godts raet
Nimmermeer te rugh en gaet
Noyt en is 't onder gebleven
Die godt heeft tot vorst verheven
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
9.
Heught u niet dat klijne machten
Groote legers t' onderbrachten
Maer gij hebt alree vergeten
Dat gij dick sijt uijt gesmeten
Als plins Maurits met heirscracht
Uwe steden t' onderbracht.
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
10.
Tschijnt dat gij altijt victori
Hebt bevochten met een glori
Hoe de g'unieerde staeten
Uwe spaensche potentaten
Desperaet van iet te winnen
Brachten tot een vreê gesinnen
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
| |
[pagina 423]
| |
11.
Had ick eenen roomschen paepe
Die een van de helsche knaepe
Kon besweiren, 'k soude wel
Imant roepen uyt de hel
Om de memori te verversschen
Uwe steden t'onderbrasschen (sic)
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
12.
Laberlotte wilt vertellen
Dese uwe medghesellen
Hoe t' gestelt was in den slach
Voor Nieupoort alwaer men sagh
U heir breken dootslaen vluchten
Met seer groot getier en suchten.
Haest niet laet spot want gewis
Noch niet allerdagh avont is.
13.
Deerelyck van syn peert gevelt
Stont int Spaensche bloedigh velt
Hertogh Albert die nogh leeft
Wie 't gedenckt syn herte beeft
Men socht hem een lange stont
Eer dat men hem weder vont
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is
14.
Vraeght Bucquoy hoe voor een iaer
Den slagh van Weenen hij wirt gewaer
Als van Thorn de graeff cloeckmoedigh
Syn heir versloegh seer mismoedigh
En de rest liet sien de lappen
Door het sablen slaen en kappen
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
15.
Daerom gij al die verder niet
Als wat voor ooghen is en siet
Wilt dagh vorsten heeren croonen
Met u schim(p) reden verschoonen
Wat naeckend is gij niet en weet
Sijt tot vreucht niet te gereet
| |
[pagina 424]
| |
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
16.
Mij dunckt iae sien met ooge klaer
Dat gij den Paltin hier en daer
Soeckt maer hij haest eer gij 't begeert
Verthoonen sal gij sult verneert
Dan roepen ach waer hy dogh niet
Gevonden tot ons groot verdriet
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
17.
Denckt dat Godt die door een comeet
Heeft g'openbaert sijn groot secreet
Sal storten met grootter gedruys
Den Antechrist met syn gespuys
En sal Fredrick tot iders spijt
Stellen weer in Pals en ryck
Haest niet laet spot want gewis
Nogh niet allerdagh avont is.
| |
IV. Coninck-feest van den Palatin, 1621
| |
[pagina 425]
| |
Hoof-meester. Den Coninc van Enghelant.
Ick moet het huys heel reformeren /
Want zijn volck (alst blijckt) docht niet met allen /
Wij souden hem gheheel ruineren /
En iamerlijck doort bedt strop doen vallen.
Voorsnyder. Den Graeve van Mansfelt.
Ick hadde mijn mes niet wel doen slijpen /
Ick maeckte veel te groote stucken /
Den Coninck en conste niet begrijpen /
Hy moester hem wel deerlijck aen versliecken.
Poortier. Den Koninck van Vranckrijck.
Ick wil in tijts de poorten toesluyten /
Want die Geusen stellent al opt rooven /
Sy ligghen onder malcanderen en muyten /
Sy mochten oock eens myn croone berooven.
Speel-man. Den Hertoch van Beyeren.
Ick heb den Coninck een speelken ghespelt /
daer hy qualijck toe wiste de passen:
T' was doen hy danste voor Praghe int velt /
Men sach hoe haest hy daer viel in d'assen.
Cock. Graef Maurus van Nassouwen.
Ick en Bullioen hebbent te heet ghecockt /
Den Coninck heefter pijn van in zijn maeghen:
Wij hebbent oock al wat te dick ghebrockt /
Ghelijck hy aen / en van ons gaet claeghen.
Biecht-vader. Den Keyser Ferdinandus.
Sydt ghy teghen u hooft op gheresen /
Door vals bedroch om uwen eyghen baet /
Knielt / en seght my doch eens u leetwesen /
Ick can u vergeven u groot misdaet.
Medecijn. Den Coninck van Spaignien.
Als ick sach / dat u croonpijn was soo sterck
Seyd' ick wech Galenus / dit 's Paracelsus werck /
| |
[pagina 426]
| |
dies gaf ick u goutdranc uit Walssant wel verstaelt
dat u haest de croousieckt wt t' hooft heeft ghehaelt.
Secretaris. Den Venetiaen.
Onse secrete brieven en correspondentie /
En heeft den Coninck niet connen bevrijen /
Wy moeten soecken een ander inventie /
En ons penne subtijlder besnijen.
Rentmeester. Die Rijcx Steden.
Wy hebben onse rekeninghe niet wel ghestelt /
Als wy ons gelt aen u hebben ghehanghen /
Want alsment wel insiet / en overtelt /
T'is veel ghegeven / luttel ontvanghen.
Schencker. Den Marquis Spinola.
Schenckt / drinckt / en wilt u nu vry verheughen /
al quam den Baccherach ons t'ontbreken:
Laet daerom niet te drincken groote teughen /
Ick sal t'Heydelberchs Wijn-vat wel ontstecken
Bode. Den Grave van Bucquoy.
Die Beemsche tijdinghe sonder dralen /
Droegh ick de Sleesische / en Moravische Heeren /
Sij sullen my mijn port naer wil betalen /
Eer ick te rugghe sal wederkeeren.
Sangher. Den Hertoch van Saxen.
Met den Speel-man maecke ick goet accoort /
Wij moeten t'saemen confereren!
Alle quaede noten seynden wy voort /
Sy souden ons musicke turberen.
Slot. Bethlem Gabor.
Als den Sot zijn marot heeft verloren /
Dan is al zijn vreughde seer naer ghedaen:
Dan en comender gheen boetsen meer te voren /
Maer moet dan weder cot-waerts druypen gaen.
| |
[pagina 427]
| |
V. Lofdicht ter eeren van dat edele huys van Oosten-Rijck.Siet hier des Arents macht / den Keyser Christen helt
Met Christen Princen cracht / cloec moedigh comt int velt
Prijst Ferdinandus lof / die altijd moet vermeerren
Vant Christelijcke Hof / den vyant af te keeren
O onverwachte daet / en dat int Christen rijcke
Siet wie den vyant slaet / tis Godt van Hemelrijcke
Sy zyn op eenen dach / verslageen en gaen loopen
En Praegh met geroot beklach / de oock haer poorten open
Daer is gheen grooter stadt / in al Europa paellen
Als Praegh ick seght u pladt / soo wy u doen verhaellen
Den slach en Coninckx ryck / heeft Godt ghenadich gheven
Den Hemel van ghelijck / den vyant oock doet beven
O edel Keysers bloet / en Oostenrijckx gheslachte
U lant u Croon u goet / neemt weer het is u machte
Augustus hooch gheacht / Carolus lof ghepreesen
Sijn beyde op eenen nacht / ia in een vyr verreesen
In Ferdinandus beelt / het schijnt sy zijn heerbooren
Om Satan ketters weelt / in Bemer lant te smooren
Ick weet niet datmen leest / van Keysers ooit bevonden
Dat Keysers zijn gheweest / hoort wel na mijn vermonden
Die met soo grooten vlijdt / haer vyant daer bestreeden
En in soo corten tydt / Godts Kerck ghestelt in vreden
Den Keyser wint voorwaer / dat Satans helden vroom
Verschricken nu aldaer en crijghen eenen schroom
O Christen Keyser groot / wilt u kloek-moedich toonen
Laet Calvinisten snoot / in u rijck niet meer woonen
Den Beyer vorst vermaert / doorluchtich in zijn wercken
Hem selven nu niet spaert / om Christus rijck te stercken
Bucquoy den vromen helt / Godt sal hem oock beminnen
Met Beyeren in het velt / den vyant doet verwinnen
Sy vechten nu met kracht / om Christus kerck in weerden
En die met al haer macht / beschermen op der eerden
Den Keyser was in noodt / hij riep aen Godt almachtich
Den Paus terstont gheboot / die Christenen eendrachtich
Te bidden met ootmoet / dat Godt haer wilde sparen
En van het hels ghebroet / bermhertelyck bewaren
Die Christenen verbaest / haer stemme lieten clincken
Soo dat het metter haest / daer al de Sterren blincken
Is opghedronghen stout / al voor den hooghen deur
Waer binnen hem onthoudt / den hoochsten Gouverneur
Die daer tot onderstaat / wt s'hemels hooghe saelen
Al met zijn stercke hant / victory heeft doen haelen
Want door die groote kracht / de Godt liet van hem gaen
En conde helsche pracht / en vuylheyt niet bestaen
Soo dat Calvinus schaer/ moest buyghen ende srtijcken
| |
[pagina 428]
| |
Den Palts heeft ooc van daer / met schande moeten wijcken
En vluchten met ooneer / en laten daer met schanden
Den Keyser wesen Heer / al van de Beemsse Landen
Den Keyser wint zijn Hof / Zijn Rijck zijn Lant zijn Stadt
En heeft een groote lof / voor die overhandt ghehadt
Waer wt wy cunnen sien / waer wt wy cunnen mercken
Die goetheydt Godts alleen / in sijne wonder wercken
Die nemmermeer verlaet / die nemmermeer in noodt
Het Oostenrijkse saet / maer vrijdet van den doodt
Wy sien hoe grooten macht / en hoeveel cloecke knechten
Den Palts daer by een bracht / den Keyser te bevechten
Om die te roepen wt / en dryven wt zijn landt
Maer speelt nu op een flut / loopt wech met grooten schandt
Petrus ghy zijt den steen / sprack Christus goedertierenGa naar voetnoot1
Op u en anders gheen / sal ick mijn kerck fondeeren
Die poorten der hellen / en sullen u niet deyrren
Hoe seer sy u quellen / en wilt u niet verveyrren
Ick sal by u blyven / soo langh die werelt staedt
Sy sullen niet bedrijven / op my u vry verlaedt
Laet ons dan totter doodt / op dese gront-steen bouwen
En Godt in onse noodt / voor seeker steunsel houwen
Die propheci is claer / den Palts mach nu wel beven
T'is meer dan hondert jaer / van Lichten Berch beschrevenGa naar voetnoot2
Dat daer een Paltssen Graeff / zou Coninck zijn van staten
Maer dat hy als een slaef / het rijck sou moeten, laten
Hij heeft noch meer vertelt / al van den swarten raven
Als dat men hem int velt / met esels sal begraven
Hy loopt nu achter landt / die croon ia hem afschoren
Heeft oock met groote schant / zijn vaders lant verloren
Sijn huysvrou die is doot / een doode vrucht ghebaert
Den Paltssen rou is groodt / hij wordt noch meer beswaert
Die hoofden van dit beest die woorden nu tweedrachtich
Tsweert van den Heylighen Geest / dat is haer al te krachtich
Dat van den Paus aldaer / van Roomen is ghesonden
Waer door die helsche schaer / ontfanghen heeft veel wonden
Die Moravyters wreet / begosten oock te beven
Zy hebben soomen siet / haer selven over gheven
Slesien is verveert / sy willen accorderen
Men sal oock haer begheert / goetwillich consenteren
Den Bedthlem Transilvaen / is in die honghers rijcken
Hij can niet meer bestaen / met schande moet hij wijcken
Die Vorsten Protestant / en al die Hense-steden
Spinola wint haer lant / zy zijn niet wel te vreden
| |
[pagina 429]
| |
Zy waren daer zeer stark / hoochmoedich in haer wapen
Maer loopen wt haer perck / siet hoe sy nu staen gapen
Haer hoop haer toeverlaet / van wiens hulp sy oock snaecken
Die vadt haer metter daet / al met syn scherpe baeckenGa naar voetnoot1
Zij loopen nu verbaest / door noodt en groote last
Haer eyghen Prins met haest / hout haar van achter vastGa naar voetnoot2
Den Arens pluymen snel / daer Palts mee was ghevlooghen
Die zijn nu wt zijn vel / en wt zijn vlees ghetooghen
Zyn eyghen pluym en huydt / moet hij nu oock verlaten
En loopen als een guydt / wt lant en achter straten
Den Keyser door Godts kracht / heeft Beemer lant in nomen
Spinola is met macht / in Paltssen lant ghecomen
En wint daer met ghewelt / die Steden en Castellen
Die Vorsten ruyment t' velt / en laeten sien haer hielen
Den helssen Luciphaer / wilt hem als Godt verheven
Den Palts die volcht hem naer / men sietse beydt nu sneven
Hij is door Hollants raet en al haer valssche mallen
Ghecomen tot dit quaet / zijn hulpers hem afvallen
Sy meenden door den Palts / de Christenen te dwinghen
Den kans die is nu valsch / siet hoe sy nu om springhen
Hollanders mal en licht / met al haer guytsche spotten
Waers nu haers vals ghedicht / haer schellems rommel-potten
Den Paus sidt in sijn stoel / triomphelyck in vreden
Hy sal dat hels ghewoel / met voeten overtreden
Den arent vlieght int velt / zijn vyant moet nu schromen
Hy heeft nu met ghewelt / zijn rijcken weer in nomen
En Spaenien toont zijn macht / om satans ryck te storen
Soo dat men van sijn kracht / in corten tijdt sal hooren
Den Beyer Vorst vermaert / Churvoorsten soo wy marcken
Veel volck by een vergaert / om 't Keyser rijck te starcken
Dat Edel duytsch bloet / in Saxsen hooch verheven
Hy spaert geen gelt noch goedt / het calfGa naar voetnoot3 moet zijn verdreven
Den Coninck van Vranckrijck / wil oock die calver plaghen
Den Pool oock van ghelyck / helptse wt duyts-lant iaghen
Wilt dit nu wel bevroen / ghy calvers wilt niet beyden
Wt alle Landen groen / met schande moet ghy scheyden
En loopen nae Hollant / al met een groot ghedruys
En dan met groote schant / naer Plutonis duyster Huys.
| |
[pagina 430]
| |
VI. Van de Wilde Vogelenstryt.Wilt inden gheest ontspringhen
En singht dit Liet plaisant
T'sal u wat vremts by bringhen /
Scherpt daer in u verstant /
Oorlogh is op gheresen /
Onder die voghelen saen /
Teghen den Arent ghepresen /
Maer sal haer wederstaen.
Van d' Bemer-wouts ghevoghelt /
Is d' oorlogh eerst begost /
Sy waren met nijt ghevloghelt /
En met rebelli ghedost /
Teghen den Arent koen /
Na keus sy hem verwerpen /
Vant d' Bremers wout seer groen.
Den Arent heeft ghecreghen /
Den keus om keyser te zijn /
Die Meeuwen vreesden daer teghen/
Voor onweer op den Rijn /
Sy hebben haer boden ghesonden /
Seer neerstigh over al /
Om haer vrienden te verconden /
Haer aenstaende misval
Die Meeuwen licht van pluymen /
Vreesden voor onghemack /
Sy wouden sonder versuymen /
Bewaren t' Hollants lack /
Dus hebben sy met perswasi /
Den Oyvaert onbejaert /
Daer toe ghebracht helaci /
Dat hy d' wout heeft aenvaert.
Sy dachten met verschromen /
Waert dat den Arent stout /
Possessi had' ghenomen /
Int Bremers wilde wout /
Sy souwen, met al haer machten /
Gheen weerstant kunnen doen /
Dus deden zy sonder verwachten /
Den Oyvaer derwaerts spoen.
Met haest is hy ghevlogen /
Naer d' Bemers Wout ghewest /
En heeft om eer te ploghen /
| |
[pagina 431]
| |
Verlaten zijnen nest /
Hy is Coninck ghecoren
Van voghelen ongheacht /
Die hem noch sullen verschoren /
Qualijck is hy bedacht.
Sy hebben ghemaeckt verbonden /
En vast accoorden siet /
Om den Edelen Arent in gronden /
Te smijten / dit bespiet /
Den Specht met die Nacht-ulen /
Raven en Roecken met /
En willen voordaen meer schuylen /
Onder zijn vloglen net.
Den Koeck-koeck hier beneven /
D'accoord van weerden hout /
Den Putoir hier verheven /
Hem roept wt d'lis benout /
Helpt ras / dit zijn zijn losen /
Den Oyvaer die ghy hebt /
Int Bemers Wout Coninck ghecosen /
Van vreesen hy ontschept.
De hanen onweer craeyen /
Sy dorvens niet bestaen /
Maer willen haer eerst beraeyen /
En sien hoet sal vergaen /
Die voghelkens cleyn van lijven /
Singhen daer heel perplickt /
Ghy moet den Oijvaer verdrijven /
Eer hy ons al op slicht.
Den Kieken-wou is gheweken
Siet van den Oyvaer /
Hy meynde met loose trecken /
Hem meester te maken daer /
En van de wildernissen /
Die daer ligghen ontrent /
Maer den Sperwer sonder missen /
Dee hem wijcken ten eynt.
De Raven en de Roecken /
Hem meest daer hulpe bien /
Sperwers in eenighe hoecken /
En worden daer niet ghesien /
Maer blijven den Arent ghetrouwen /
Met raet en al haer macht /
| |
[pagina 432]
| |
Den Valck met zijn scherpe clouwen /
Veel vyanden versmacht.
Den Craen wilt hem niet baren /
Te zijn des Oyvaerts vrient /
Sijnen eedt wilt hy bewaren /
Die tot t' Rijcx wilvaert dient /
den Struys wel van gheboorten /
Wilt niet meyneedich zijn /
Hy laet met zijn consorten /
den Oyvaer in pijn.
Den Griffoen is oock comen /
Ghevloghen int duytsche lant /
den Oyvaer mach wel schromen /
Voor zijnen beck piquant /
Hy compt om 't assisteren
den Arent metter daet
Teghen des Oyvaers braveren /
Ghewelt en boosen haet
Den Oyvaer met zijn machten /
die hy daer heeft int velt /
Met zijn Adrensche crachten
En sullen met haer ghewelt /
den Arent niet ontrecken /
Sijn Macht en Overheyt /
Maer sal zijn vleuglen wt strecken /
En wrecken d' boose feyt.
des Oyvaers Heerschappijen /
Sal hy brenghen in roet /
Sperwers aen alle zijen /
Bespringhen hem metter spoet /
Waer sal hy henen vlieghen /
den Griffoen hier op let /
Heeft zijnen Nest sonder lieghen /
Bycans alom beset.
Hy heeft in zijnen sinne /
Te suyveren sonder laet /
die Web der Coppespinne /
Wt d' Oyvaers nest seer quaet
Hy sal siet sonder mincken /
den nest houwen voor buyt /
En d' eyren die vuyl stincken
Sal hy daer worpen uyt /
| |
[pagina 433]
| |
Den Griffoen sonder stouwen /
Sal thoonen forts en cracht /
dus wacht u voor zyn clouwen /
Ghy voghelen ongheacht
Hy sal oock met verschricken /
die Meeuwen die daer zijn /
Wt d' Oyvaers nest verpicken /
Met zijnen beck ten fijn.
Prince.
Ghy voghelen wilt cesseren /
Te maken meer ghecrijt /
den Arent sal triumpheren /
Behouden velt en stryt /
Zijn macht en heerschappije /
Sal hy houden 't is claer /
dus laet des Oyvaers partije /
En volght den Arent naer.
Finis.
Wat wonder ist dat die voglen strijen onder een,
Den Mensch aen alle zyen, is over al te been,
Sy willen niet obedieren haer Overheyt soomen siet,
Noch gaen sy Godt blasphemeren, die voglen doen dat niet
Daerom sal haer Godt met schand! en oneeren
En met groote confusi den rugge doen keeren.
V.P.C.C.A.
| |
VII. Kapiteyn Jacobus
| |
[pagina 434]
| |
twintig twee men daer zag,
Kapityn Jan Jacobs moedig,
zyn schip wel gemonteert,
kruyd, loot schoot overvloedig,
zyn volk is weird geëerd.
Den vyand hem verwachte,
als veel honden den haes vry,
hierom heeft hy zyn jachte,
gezonden in d' Abdy,
die als de looze brokken,Ga naar voetnoot1
dit wel hebben ontdekt,
d' een heeft begonst te snokken,
en d'ander ons verwekt,
Zeven al in getallen,
hebben hier toe gespoort,
hun zeylen laeten vallen,
hun ankers buyten 't boort
hebben ze afgenomen,
en naemen naer ons vlucht,
Schooten daer zonder schroomen,
met een grauwlyk gerucht,
Ons Kapiteyn lofweirdig,
hier in weinig beroem,
hiel zyn musketten weirdig,
zyn geschut uytgevoert,
schoot als den onvervaerden,
verwachtende secours,
van d'aader twee Spanjaerden,
die naemen een ander cours,
Dus lieten zy alleene,
den nederlandschen leeuw,
voorwaer hun eer is kleene,
verdienden wel een geschreeuw,
fa, fa, die flauwe hennen,
die dus waeren gevlucht,
schuddende haere pennen,
uyt dit geschots gerucht,
Ons Kapiteyn geprezen,
kloek staende den ganschen nacht,
tot dat Auror' geprezen,
verlichte den klaeren dag,
heeft hem alleen gevonden,
tusschen zeven schepen groot,
zyn volck met vele wonden,
gekwetst, ja vele dood.
| |
[pagina 435]
| |
Nochtans vol van couragie,
al door zyn jonge jeugd,
spotten met 's vyands ragie,
maekt van den nood een deugd,
maer had er niet gekomen,
twee ander versch uyt zee,
men schreef nooyt van geen vromen,
als Hercules tegen twee.
Hy riep zyn volck te gaeren
als een kloeken kornel.
in 't midden van zyn schaere.
ziende zyne vyanden snel!
mannen weert my getrouwe,
riep hy met kloeken moed,
voor God en 's koninge trouwe,
willen wy storten ons bloed,
Laet ons vromelyk vechten,
ô soldaten valiand;
als vrome krygsche knechten,
tegen onzen vyand,
hy zal ons veel beloven,
en daer toe luttel doen,
't is beter eens gevlogen,
als t' hangen boven 't groen,
Den vyand vol van listen,
met een smeekende woord.
ons Kapiteyn zy gisten,
te brengen tot accoord,
't is beter eens gevlogen,
zy zeyden spaert uw leven,
ô jongen Kapiteyn,
kwartier wordt u gegeven,
met uw volk in 't gemeyn.
't Kwartier dat ik verwachte,
dat is de lont die brand,
gy en zult niet zoo zachte,
geraeken van mynen kant,
gelyk gy wel eertyds dede,
met onzen Admiraal,
die gy met uw valscheden,
gebracht hebt in de kwael.
Gy kent zeer wel myn vader,
myn oom, kloeck van verstand,
daer en boven myn groot-vader,
myn zwaeger zeer valiant,
Kapiteynen verheven,
en hebben my niet geleert,
| |
[pagina 436]
| |
dat ik zou overgeven,
om te wezen onteert.
Kloekheyd ende krachten,
die wil ik volgen naer,
voor God Heer der schildwachten,
en voor ons Koning klaer,
willen wy vromelyk stryden,
Tot den adem ons begeeft,
op dat wy mogen verblyden,
met God die boven leeft.
Als den vyand nu werkt,
hem niet te konnen slaen,
met listen nog met sterkten,
dezen Leeuw in de baan,
hebben zy 't saem gesproken,
met een gemeen accort,
ons zweird moet zyn gevroken,
kampen wy niet aenhoort,
Als ons volk zag voor oogen,
dat 't met hun was gedaen,
ons Kapiteyn van boven,
is nederwaerts gegaen,
in 't hert vond hy genaedig,
roepend' heel overluyd,
God weest myn ziel genadig,
en stak het vuer in 't kruyd.
Dat is nu Samsons lesse:
die my dat heeft geleert.
't rechterboek, tien en zesse,
daer hy bid aen den Heer,
ô Heer laet myn ziel sterven,
als met den Philistyn,
glorie zal zy verwerven,
voor uw godelyk aanschyn.
Hoe dat wy hebben geslagen,
dees gasten altemael,
dat mag men Kluter vraegen,
hollandsch Vis-Admirael,
die trots en groots van herte,
als een raezenden hond,
wierd met veel pyn en smerte,
geschoten in den grond.
d' Ander wilt my gelooven,
waeren zoo schoon gegroet,
dat zy hun niet belooven,
van zoodanig ontmoet,
want niemant van hun zeven,
| |
[pagina 437]
| |
en durfde hem kampen aen 't boort
foey geuzen wie heeft zyn leven,
van zoo een schaad gehoort.
Den vyand heeft verloren,
meer als vyfhonderd man,
Kluters is in grond als vooren,
en twee nie verr' daer van,
d'ander gescheurt, geschonden,
naemen nae huys den pad,
gelyk gesleurde honden,
al met den steirt in 't gat.
Oorlof ik wil nu gaen onder,
Kapiteynen valiant,
oorlof fraey Konings benden,
straft dus uwen vyand,
maer of het zoo geviele,
dat hy u kwaeme by,
bid God dat toch uwe ziele,
altyd in vrede zy.
| |
VIII. Een Niew Liedeken van de historie ende den slagh van
| |
[pagina 438]
| |
Dat sy sullen beschryven /
In traenen van roodt bloet.
Toens is de Graef ghereden /
Met syn Ruyters al-te-mael /
Naer s'Hertoghenbos verheven /
op 't galghe-velt voorwaer /
Hoe lustelyck sy streden /
Tegen den Graef aldaer.
Snoenens ten elf uren /
Reet Lacker-beetken uyt /
Met een soo fraeyen Armeye /
Die niet en was verveert /
Teghen haer weder-parteye /
soo cloeckelyck te peert.
Weert u kloeck sonder falen /
Sprack Grobbendonck voorwaer /
Dat ghy mooght prys behalen /
Teghen den Graef aldaer /
Dat sal ick oock wel doen /
Sprack Leckerbeetken claer /
Men sagh Leckerbeetken rijden /
met sesthien Ruyters claer /
By 's Hertoghen-bos verheven /
op 't galgh-velt voorwaer
Hoe lustigh sy streden /
Teghen den Graef aldaer.
Hoe lustelyck sy schoten /
Als sy quamen aen-boort
Ten heeft hun oock niet verdroten /
De eerste Battalie groot /
Den eersten scheut die sy schoten
Bleef Lackerbeetken doodt
Waer is Lackerbeetken ghebleven /
Sprack den Graef was seer valliant /
Ick heb hem doodt geschoten /
Hy leedt nu oock in 't sant
Ick sal u oock soo hebben
Comt ghy my by der handt.
Den Graef setten dry Lackerbeetken /
Seffens aen synen mondt /
Lackerbeetken is doodt gheschoten /
Synen Neef wiert seer door-wondt /
Synen broeder en ginck niet loopen /
Daer blevender dry terstondt.
Doch en lieten sy haren moet niet sincken /
Al wast daer soo vergaen /
Men hoorden de sweerdekens klincken /
| |
[pagina 439]
| |
En teghen malcanderen slaen /
Men sacher dan sesthien sincken /
Van die Hollandsche vaen.
Sy syn al doodt ghebleven /
Behalven den Graef aldaer /
Die hebben ghevanghen ghenomen /
Het was voor hem een groot beswaer /
Maer het costen hem oock syn leven /
Eer hy scheyden van daer.
Den Graef sprack laet my leven /
Teghen hun al-te-mael /
Goedts genoegh sal ick u gheven /
Door u leven al-te-mael /
Het costen hem oock syn leven /
Eer hy scheyden van daer.
Een van Grobbendonckx knechten
Dit aenhoort nam syn sweert
Hy heeft hem het hooft ghecloven /
Dat hy viel doodt ter eert /
Het costen hem oock zyn leven /
Eer hy scheyden van daer
Dus reden sy alle ghelycken /
Met groote blyschap claer /
Naer 's Hertoghen-bos verheven /
Aen Grobbendonck daer claer
Waer is Lacker-beetken ghebleven /
Vraeghden Grobbendonck voorwaer.
Ghy Geuskens alle ghelijcke /
Neemt hier een exempel aen /
Al zijt ghy schoon van practijcke /
Ghy moest oock houden aen /
Wacht u van Grobbendonckse Ruyters
Want sy comen te dapperlijck aen.
| |
IX. Die Blauwe Scheen
| |
[pagina 440]
| |
Ghy Prinsken die uyt vrijen gaet /
En wilde trouwen onsen staet;
Die hem noch onder Spaignen hout /
My dunckt dat ghy het hooft nu craut,
Hoe gaet ghy soo bedruckt daer heen:
My dunckt ghy hebt een blauwe scheen.
My dunckt gy zyt een cloecken helt
Als ghy alleen zyt in het velt /
Dan zyt ghy al victorieux /
Dan ist allom vive le geux
Maer als u vyant bystant cryght /
Dan oock terstont u trommel swyght /
En treckt by nachten op de been /
Daer cryght men af een blauwe scheen
Als door verraet dan eens geluckt /
Dat m' hier en daer een vruchjen pluckt /
Dan woort men daer door soo verwent
Dat men sijn selven niet en kent /
Dan treckt men oock eens wat ter handt /
D'welck boven macht is en verstandt /
En dat men dan wel dier becoopt /
Soo dat m' een blauwe scheene loopt.
Noch moet ghy weten cloecken Prins
Als men gaet vrijen hier oft gins /
Men treckt dan aen sijn beste cleet
Ghelijck een yder dat wel weet /
Nu als ghy u maeckten op de baen /
Ghy had t u sweerte cleet noch aen /
Het swerte cleet is niet ghestelt /
Om me te trecken naer het velt /
Off om te vrijen sulcken pant /
Van soo een costeltjcke lant /
Ick dacht dat ghy die blauwe scheen,
Daer door gecreghen hebt aent been.
Een Vrijer die soo is gehult /
Dat hy sijn cleet met Pelsen vult /
En met dusdanighen bedrijf /
Moet voeden sijn catyvich lijf /
Dat en staet de Vrijsters toch niet aen /
Die sulck terstont oock gaede slaen /
Al ciert die witte pluym den hoet /
Men cryght een blauw Scheen voor sijne moet
Noch als een Vrijer is wat cranck /
Off als hy creupel gaet oft manck /
Off is gequelt met het flercyn /
Dat doet die Vrijers groote pijn:
Men moet dan wachten tot dat men is /
| |
[pagina 441]
| |
Weer heel genesen / cloeck / en fris;
Nu denckt eens hoe ghy waert te been /
Ist dan wonder van u Blauw Scheen.
Ten is oock niet tot vryen goet:
Dat men te traegh is op den voet /
Dat men d'occasie niet en vat /
Als men die favorabel hadt /
Want niet te vatten als men can /
Daer compt die Blauw Scheen oock van.
Als men oock dan een Lief begeert /
Die men qualijck heeft ghetrakteert /
En diemen schade heeft gedaen /
Dat wilt de Vrijster niet verstaen /
Nu denckt eens Prinsken van den brant
Die ghy eens stichten in het Lant /
Doen ghy over den Demer quampt /
Hoe dat u sulcx hier heeft befaempt:
Zijt ghy verwondert dat ghy hier /
Een Blauwe Scheen cryght int quartier.
Een vryer die soo vierich vryt /
Dat syne voncken breet en wyt /
Allomme moeten zijn bekent /
D'welck zijne Vrysters huysen schent.
Is dat een middel om zyn Lief
Te cryghen tot ghewenst gherief;
Dunckt u niet dat dat werck alleen
Ghenoech is tot een Blauwe Scheen.
Een Vrijer die de Dochters cracht /
En die de Vrouwen niet en acht /
Die met vreetheyt uit vryen gaet /
En die het al in stucken slaet
En die allomme brant en moort /
Die brenght een Blauwe Scheene voort.
Terwyl men van accoort oock spreekt
Die dan den rechten handel breekt /
En die met een Judas aert
Verradelyck zyn trouw beswaert /
En die hem soo moordadich thoont /
Die wort met een Blauw Scheen geloont,
Een die syn Liefden openbaert
Aen volcxken van seer lichten aert /
En die ghy selfs niet en betrouwt /
En d'welck u oock opt lest berouwt /
Die machtiger zyn als ghy zyt /
En die oock vryen dat ghy vryt /
Ghelijck twee honden aen een been /
Dat maeckt opt lest een Blauwe Scheen.
| |
[pagina 442]
| |
Een Vrijer die van hongher sterft /
En sijn crediet is wt gekerft /
Met smaele caeck / en slappen buyck /
Cruypt uit een uytgeteerde muyck /
En meynt te cryghen grooten buyt /
Om dat gy vryt een schoone bruyt /
Sulcxdanighe Vrijers int gemeen
Die loopen al een Blauwe Scheen.
Een bloyaert die hem niet en kent
Genoechsaem / om te gaen ontrent /
Die schoone Bruyt die hem behaeght /
Maer die aen vrempd' om hulpe vraeght /
Van vreese dat die schoone bruyt
Hem crabben sou sijn ooghen uyt /
En die niet vryen derft alleen /
Die loopt altoos een Blauwe Scheen.
Eenen student die al te vrogh /
En eer hy oock is wys genoch /
Bij nacht en onbequaemen tyt /
Vliet van der Universityet.
En al syn gelt oock heeft verteert /
Eer hij Ovide heeft geleert
Maer wilt gaen vryen boven macht /
En wilt ghebruycken groote cracht /
Met veel ghetiers / en groot geruys /
Die loopt met een Blauw Scheen naer huys
Een Prins die hem vant' Hoff vervart /
En bij sijn lieff niet en vernaert /
Sijn Vrijster cryght daer aff de walgh:
Die gunst van liefden wilt ontfaen /
Die moet wat voorder byten aen /
En soo niet loopen ginder heen /
Oft anders loopt een Blaùwe Scheen.
Een vrijer die allom soo blaest /
En van vermetentheyt soo raest /
Dat hij nu dit zal doen / en dat /
En hij die Bruyt noch heeft gehadt /
En die hem alree meester maeckt /
Van 't goet / eer hij daer aen geraeckt /
Al oft het al waer in 't gemeen
Die loopt gewis een Blauwe Scheen.
En die int vrijen is geveyst
Die anders spreekt / en anders peyst /
Die seght dat hij sijn Bruyt begeert /
Om beter te zijn ghetracteert /
Hoe wel nochtans men hier verstaet
Hoe dat in s' vrijers lant al gaet /
| |
[pagina 443]
| |
Daermen die borse soo bewaert
Dat knecht noch meyt en wort gespaert /
Dat al belast is onder een
Die cryght voor al een Blauwe Scheen
Prinsken als ghy wt vryen gaet /
Versint wat beter uwen staet /
En vryt den Leeuw niet met den Haen
Want sulcx en can niet wel bestaen /
Want den Leeuw en is noot verciert /
Met het ghecraye van dat ghediert
En vrijt oock niemants vrouw oft bruyt /
Want dat in geen recht en besluyt /
Dees bruyt is voor haer heer alleen /
Dus loopt ghy hier een Blauwe Scheen.
| |
X. Alder-hande soorten van Hollandsche ende Fransche Neusen
| |
[pagina 444]
| |
Syn meubels waeren haest int pack /
Maer doen zijn reyse creech een smack.
Soo wies zijn Neus op dien stont
Wel vier of vijf-en-twintich pont /
En dan mijn Heeren van den Raedt /
Die t' saemen maeckten hunnen staet
Van binnen een week / twee / oft drye /
Te wesen in de Canselrye:
Maer als den Prins quam op de vlucht /
Daer was te sien een fraye ghenucht /
Een ieder sach een ander aen /
Hoet met hun Neusen sou vergaen /
Siet eens den Neus van den Fiscael
Die was die Spaignaers altemael /
Terstond doen trecken uyt het lant /
Toen hy was in den Thienschen cant /
Maer hy sach wonderlijcken op /
Doen hy moest loopen gaen haes op /
En wiert terstont oock wel ghewaer
Dat zijnen Neus viel al te swaer.
Siet oock den Neus van den Griffier
Die hanght by naest op zijn pampier /
Hy was beschaemt doen hy vernamp
Dat zijnen Prins te rugghe quamp /
Hy had gheschreven hier en daer /
Dat alle saecken waeren claer:
Maer doen die daet dat andere bleeck
Doen stont hy met een Neus en keeck.
En die soldaten altemael
Die hadden iocksel in de mael /
Sy meynden schatten groot en grof
Te haelen in het Brussels Hof,
En peysden gaet den crych nu vuyt /
Wy moeten maecken grooten buyt:
Maer doen den CrauwaetGa naar voetnoot1 quam aen hun vel
S' en sochten niet veel sulcken spel /
En stelden hun doen overhoop
Met groote Neusen op den loop.
Wat is daer onder vrempt fatsoen /
Deen heeft een Neus als een calkoen /
En dander een als eenen clomp /
Den derden eenen grooten domp /
Som hangen vrempde Neusen aen /
En sommich schynen groot te gaen
Som hanghe hun plat over den mont /
| |
[pagina 445]
| |
Som is heel hooch / en boven ront /
Som wyt ghelyck een Jaghers tes /
En som ghelyck een Pelgroms fles /
Die Cocx en al wat ketel stockt /
Wou sien hoe men te Brussel cockt /
Maer doen hun lepel / pot / oft pan /
Niet meer doorft commen voor den man /
Dat al hun koken nu was uyt /
Soo creghen zy eenen grooten snuyt
De Caes vercoopers / vivandiers /
Die clopten op hun tonnen Biers /
En vonden dat het ydel was /
En spoeldent metten grooten plas /
Die muysen oock liepen daer doot
Eer sy een stuxken kaes / oft broot
Consten ghevinden in hun craem /
Hun Neusen wasten doen te saem /
Hun Neusen wasten over al /
Maer laes hun caecken wierden smal /
Noch t' fraeyste datter is te sien /
Syn Neusen van de Fransche lien:
Daer is mijn Heer van Chantillon
Il at un né comme u|n pepon,
En dan myn Heer oock van Brisé
Il at bien un grand piedt de né
Al die Monsiers van hier van daer /
Van sus / van soo / 'ken weet niet waer
Hun Neusen zijn van grooten prys
Tis a la mode van Parys /
Ick vrees dat al hun jalousy
Noch een deffy sal brenghen by /
Den grootsten van hun al te mael
Is van den Franschen Cardinael /
Die dees potagie heeft ghebrockt /
En die dit spinsel heeft gheroeckt /
Maer als hy siet dat keer en peerdt /
Voor niet metaelenGa naar voetnoot1 is verteert /
Nu staet hy daer met eenen Neus /
Soo groot als die van onsen Reus /
Noch sien ick een aen ghenen cant /
Die houdt zijn Neus al metter hant /
My dunckt hy vreest te zijn begeckt /
Dat hy soo seer zijn Neusken deckt /
Het is een Seeukens Neus van sne /
| |
[pagina 446]
| |
Maer t' heeft die Fransche mode me /
Den Amsterdamschen Compagnoen /
Die heeft oock al een frans fatsoen /
Besiet eens hoe den frayen stert /
Ghesleypt wort door die modder-erdt /
Want hun beroep / en hun gheterch /
En is maer broetsel van den berch /
Die Predicanten allegaer /
Die hadden 't volck ghepreekt voor-waer /
Dat al in Brabant was ghedaen /
Dat men nu sou naer Vlaenderen gaen /
Daer aen en was niet ghefaillert /
Het was soo ghepredestineert /
Die staen nu oock allom en sien /
Met groote Neusen voor de lien /
Met Neusen van renoceroot
S'en derven hun niet geven bloot /
Die Broeders zijn door desen tocht /
Tot eenen grooten staet ghebrocht /
Deen, die is Graef van Nazaret /
Siet eens hoe hy zijn passen zet /
Dander is Heer van neusegem /
Den derden heeft die eerste stem /
Binnen de Stadt van Snuytenborgh /
Den derden heeft die groote sorch /
Vant vorstendom van dompenbeeck /
Een ander heeft die groote streeck /
Van druppelberch tot Montenaeckt
Een ieder is tot staet gheraeckt /
Een ieder een van wat gheslacht /
Is door den Neus tot eer ghebracht /
Die Bybel-susters dat ghespuys /
Men can daer met niet houden huys /
Sy claeghen al van man tot man /
Dat hunnen bril niet staan en can
Op hunnen Neus / ghelijck hy placht /
Soo groot wierdt hy op eenen nacht.
Die Reecken-meesters van den Staet /
Als sy nu sien hoe dat al gaet
Dat sy vinden gheschreven staen /
Veel wt ghegheven / niet ontfaen
Een groote vliegt / oft stercke meus /
Die pickt hun dan in hunnen Neus /
En voelen oock dat hy dan swelt /
En dat hy wast meer als die hel(f)t /
| |
[pagina 447]
| |
Die Coopluy die al hun crediet /
Hebben ghestelt voor desen niet,
En vinden alleen in de cas /
Een briefken / met een stuxken was /
Die mogen voor hun beste waar /
Hun Neusen veylen hier en daer /
Aen Franskens die daer in het lant /
Hun Neusen lieten staen voor pant.
Die Druckers waeren al ghereet
Om nieuwe maeren wyt en breet
Te seynden aen verscheyden cant /
Voor d' overingh van het lant
Maer soo het niet en is gheluckt
Soo staen zy metten druck bedruckt
Hun Neusen druppen opt papier
Hun inck die wort al veel te dier
Wat dat zy drucken voor den Geus
T'en vat niet als een langhen Neus,
Daer compt noch eenen post met haest /
Die door zijn Neus den hooren blaest /
Die brengt daer weer een nieuwe cans /
My dunckt hy spreckt van Scincke Scans /
Ba dat waer weer een herten val /
Daer waer den grootsten Neus van al /
Dat waer ghewis een schoon verkeer /
Die Neusen wassen meer en meer.
Ghy staten van hooch moghenthyt /
Wilt ghy van schaede zijn bevryt /
En stelt gheen schatten meer opt hooft /
(Ick salt u segghen des ghelooft).
Dat beter is dat ghy voertaen /
Alleene spreckt u Neusen aen /
Die Neusen staen opt hoochste reck /
Die Neusen hebben grooten treck /
Maeckt dat gh' u buyten schaede stelt /
Met gheven van u Neusen gelt.
|
|