Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Sweerts, Emanuel]

SWEERTS (Emanuel), gelatiniseerd Sweertius, geb. te Zevenbergen omstr. 1552, overl. te Amsterdam 1612, teekenaar en graveur. Hij was de jongste zoon van Mr. Jan Joostsz. Sweerts (omstr. 1520-78), secretaris en substituut-schout van Zevenbergen, en Maria Sweerts. In 1584 woonde hij reeds te Amsterdam. Hij bezat een groote verzameling zeldzame vogels, steenen en bloemen, waarin hij ook handel dreef. Vooral zijn bloemkweekerij was beroemd. Zoo leverde hij levende bloemen voor de tuinen van keizer Rudolf te Weenen. Van hem is het Florilegium amplissimum et selectissimum, quo non tantum varia diversorum florum.... genera sed et rarae quamplurimae Indicarum plantarum et radicum formae.... delineantur, 2 dln. (Frankfort 1612, herhaaldelijk herdr. o.a. Frankfort 1614, Amst. 1641, 1647). Het bevat 110 platen van de hand van Sweerts, en ook diens portret op 60-jarigen leeftijd met onderschrift van A. Clutius.

Hij trouwde omstr. 1580 met Maria van der Stegen, uit welk huwelijk te Amsterdam

een viertal kinderen werden geboren: in 1584 Elisabeth, later gehuwd met Paulus Aertsz. de Quack van Ravesteyn (dl. II, kol. 1172), in 1585 Maria, later gehuwd met den vergulder Cezar Winninx, in 1595 Claes (in de doopakte dd. 5 Februari wordt de vader ‘koopman’ genoemd), in 1603 Jeronymus, schilder, vader van den dichter Hieronymus Sweerts (dl. III, kol. 1223). Tijdens het huwelijk van Elisabeth (1608) woonde Emanuel Sweerts op den Nieuwezijdsachterburgwal te Amsterdam.

Zie: Alb. von Haller, Method. Boerhavii I (1751), 185; Paquot, Mem. I (1765), 458; Kramm, De levens en werken der Holl. en VI. kunstschilders V, 1595; Nagler, Neues allgem. Künstler-Lexikon XVIII, 60; Fr. Muller, Beschrijvende catalogus van 7000 portretten (1853), no. 6471; Wurzbach, Niederl. Künstlerlexikon II, 684; Genealogie-Zweerts in Ned. Patriciaat XIV (1924), 395; Kleerkooper-van Stockum, De boekhandel te Amsterdam I, 587, 809, 810.

Wijnman