[Hoogstraten, Frans of François van (1)]
HOOGSTRATEN (Frans of François van) (1), letterlievend boekdrukker, tweede zoon van Dirk van H. (dl. IV, kol. 779) en Maeiken Isack Hendricks Coninx, werd 31 Januari 1632 te 's Gravenhage geboren, ontving te Dordrecht, waarheen zijn vader in 1640 was verhuisd, een degelijke opleiding voor den boekhandel en toog als 20-jarige ‘door weetzucht genoopt’ in den vreemde, kwam tot Weenen, waar ‘,de pracht het Gemoed streelt, vermoeid van reizen’. Als uitgever vestigde hij zich eerst te Rotterdam, van 1678-82 in Dordrecht, waar hij zijn overleden broeder Samuel in 1678 als provoost van de Munt opvolgde, daarna weer in Rotterdam. Evenals de meeste van Hoogstratens schreef F. reeds vroeg lofdichten voor dichtbundels van stad- en tijdgenooten en in 1677 op de prenten van Matthys Balen's Beschrijvinge der stad Dordrecht, welke verzen opmerkelijk zijn, omdat zij evenals vele der prenten in tal van exemplaren worden gemist; bruilofts- en lijkgedichten, die evenals enkele kleine verzen, zooals het bevallige Kluisken of Heremitagie, aanvankelijk in het liederenboekje de Goude Schalmey (1651) van zijn broeder Samuel geplaatst, meerendeels in zijn Mengeldichten gebundeld werden. Na zijn dood werden zijn Zedezangen en Stichtelijke liederen uitgegeven (1708). Veel, meestal klein van omvang, vertaalde F. uit het Latijn, of in rijm of in onrijm. Evenals Erasmus, dien hij zich in alles tot model koos, was hij den gevoelens der R.K. kerk toegedaan. F.v.H. overleed 24 Januari 1696 te Rotterdam.
Hij was 23 April 1656 te Rotterdam getrouwd met Hester de Koningh, uit welk huwelijk geboren werden David, die voorgaat, en Jan, die volgt.
Hij schreef: Zegezang op den tegenwoordigen toestand van Karel II in: Herstelde Zeegtriomph van Karel de Tweede, door verscheyde vornaemste Poëten van Holland (Dordrecht 1660); Vertroosting der Wijsbegeerte. Uit het Latjn van Boethius (Dordrecht 1660, 2e dr. 1680); Den Verrezen hondschen Diogenes (schooldrama in proza) Eerstmaal tot opscherping der aenkomende Leerlingen, in 't Latijn gestelt deur J.A. Komepius; En nu ten dienste der Leesgierigen, nieuwelijks in Nederduits vertaelt (Rotterdam 1660; 2e dr. ald. 1672; 3e dr. (het Heekel-spel) Amst. 1710; 4e dr. Amst. 1719); Het Voorhof der Ziete, Behangen met leerzame Prenten en Zinnebeelden (Rotterdam, Fransois v. Hoogstraeten 1668 (bij platen van Romein de Hooge); 2e overziene dr. 1698); Ferdinand Lopez de Castenada, D' Indiaensche Historie der Portugeezen onder de regeeringe van vijf Portugeesche Koningen. Nu nieuws uit het Fransois vertaelt (Rott. 1670); J.L. Vives, Inleiding tot waere wijsheid, in het Lalijn beschreven en nu in het Nederduits vertaelt (Rott. 1670); Ioannes Damascenus, Leven en bedrijf van Barlaäm den heremyt en Josaphat Koning van Indien. In Nederduits vertaelt (Rott. 1672, met platen); Lipsius, Van de Standvastigheid (Rott. 1674; Lof der Zotheid, Speelensgewijs beschreven door Erasmus van Rotterdam, nu nieuwlijks uit het Latijn vertaelt (Rott. 1676; 2e dr. ald. 1700; 3e dr., vermeerderd met het heekel-spel van den Verrezen Diogenes, verciert met Konstplaaten. Amst. 1738);
Desiderius Peregrinus of Begeerders pelgrimaedje naer 't huis der liefde. Te voren in 't Spaens en Latijn beschreven nu.... in rijm vertaelt (Rott. 1679);