Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Oldenbarnevelt, Reinier van]

OLDENBARNEVELT (Reinier van), heer van den Tempel, Groeneveld, Brandwijk en Gijbeland, zoon van Johan van Oldenbarnevelt (die voorgaat), onthoofd te 's Gravenhage 29 Maart 1623. Hij reisde 1603 met zijn vader naar Engeland en werd daar door Jacobus I tot ridder geslagen. Hij werd te Heidelberg 29 Aug. 1606 als student ingeschreven en stond er onder leiding van Johannes Meursius als paedagoog. Vervolgens vertoefde hij een tijd te Parijs, waar de nederlandsche gezant François van Aerssens hem aan het hof bracht. Hij werd 7 Mei 1608 door koning Hendrik IV tot ridder geslagen en vertrok spoedig daarna met Meursius, die hem in Frankrijk vergezeld had, naar de Nederlanden. Na zijne terugkomst bekleedde hij het ambt van houtvester van Holland en woonde op het slot Teylingen. Tevens was hij hoogheemraad van Delfland. Na de gevangenneming van zijn vader deed hij eene poging om van prins Maurits en de Staten gedaan te krijgen, dat de gevangene naar zijn huis zou worden overgebracht. Na den dood van zijn vader werd hij uit zijne ambten ontzet. In 1623 verschafte hij geld aan zijn broeder Willem (die volgt), om den aanslag, dien deze tegen prins Maurits beraamd had, uit te voeren. Hij vluchtte na het verijdelen van dezen aanslag naar Scheveningen en langs de duinkust naar Petten en vandaar per schip naar Texel

en Vlieland; hier werd hij echter herkend en aangehouden, waarna zijn vonnis te 's Gravenhage werd geveld.

Hij was gehuwd met Anna Weytzen, dochter van den bekenden veldoverte Wijts, vrouwe van Brandwijk en Gijbeland, die later hertrouwde met Jacob Westerbaan.

Prenten door S.v.d. Passe, R. Vinkeles en Bogerts.

Zie: Baudartius, Memoriën (Arnh. 1624); Leven van Uyttenbogaert (1645); Brandt, Historie der Reformatie (Amst. 1671) II, IV; Jeannin, Negotiations II (Amst. 1695); Carleton Lettres II (Haye 1759); Wagenaar, Vad. Hist. X; van Wijn, Nat. op Wagenaar 329, 360; van Deventer, Gedenkst. van Oldenbarnevelt (Haag 1860-65), Chroniek van het Hist. Gen. V, 304; VII, 49; Maandbl. Ned. Leeuw XXXIII (1915) 210; Rogge in Onze Eeuw 4, 292 vg Pamfletten over zijne veroordeeling in de Catalogi van Muller-Tiele, van der Wulp, Rogge, Petit en Knuttel.

Haak