Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Bergsma, Cornelis Adriaan]

BERGSMA (Cornelis Adriaan), geb. te Leeuwarden 12 Mei 1798, overl. te Utrecht 22 Juni 1859; zoon van Mr. Willem Bernardus Bergsma (26 Febr. 1760-26 Oct. 1820), advocaat-fiscaal aan het Hof van Friesland en diens tweede vrouw Sjoukje Scheltema.

Hij studeerde te Utrecht en beantwoordde driemaal academische prijsvragen: Over de samenstelling van turf, de verandering zijner bestanddeelen bij de verbranding en het gebruik der asch in fabrieken en in den landbouw (Gron. 1819); Een Schei- en landhuishoudkúndig onderzoek van de koemelk (Utr. 1822); Over den oorsprong der inlandsche omkorstingen (te Rockanje) (Leid.).

17 Mei 1825 promoveerde hij tot doctor in de geneeskunde op eene diss.: de Thea, vestigde zich als geneesheer te Hoorn, maar werd begin 1826 benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in de wiskunde te Gent.

Ten gevolge van de afscheiding van België

[p. 122]

keerde hij terug en werd in 1831 tot tijdelijk hoogleeraar te Utrecht benoemd. 1835 volgde hij Kops als gewoon hoogleeraar in de botanie en landhuishoudkunde op.

Hij schreef: Redevoering over de invloed der vorderingen van de scheikunde op de fabrijken (Gent 1828); Over het gebruik van chloorkalk; Iets over de Nederd. benamingen der scheikunde; Verhandeling over het nut van de gelei uit beenderen, als voedsel voor den mensch (1833); Aanmoediging en handleiding tot het aankweeken der witte moerbezieboom (1832); Beschrijving van de verbeterde inrichting tot spijsbereiding voor minvermogenden (1842); Observations thermo-electriques sur l'élévation de temperature des fleurs de Colocasia odorata; Handleiding tot de vervaardiging van Dornsche leemdaken (Utr. 1840); Handboek der vaderl. landhuishoudkunde, 2 dln. (Utr. 1845); De aardappel-epidemie in Nederland (Utr. 1845); De Vlaamsche landbouw (Utr. 1845); Iets over het draineren (Tiel 1851); Bijdragen in H.C. van Hall's Flora Belgii septentrionalis.

Hij was in 1828 gehuwd met Johanna Theodora van Schermbeek (Oct. 1803-Mei 1876).

Zijn portret is gelithographeerd door W. Troost.

Zie: H.C. van Hall in Utr. Studenten-Almanak 1860, 194.

Molhuysen