Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3

[Noircarmes, Philippe]

NOIRCARMES (Philippe), heer van St. Aldegonde, Noircarmes, Maingoval, Bugnicourt enz., commandeur van de orde van Alcantara, groot-baljuw en kapitein-generaal van St. Omer, veldoverste uit de eerste jaren van den tachtigjarigen oorlog, overl. te Utrecht 4 Maart 1574, ten gevolge van eene verwonding, die hij gekregen had bij het beleg van Alkmaar; gehuwd met Aline de Levin, gezegd Famars.

In 1566 werd hij benoemd tot luitenant-kapitein-generaal van Henegouwen en gouverneur van de citadel van Cambray. Hij voerde het bevel over het troepenkorps, dat Valenciennes, welke stad bij plakkaat van 14 Dec. 1566 oproerig aan den koning was verklaard, moest onderwerpen; de inneming geschiedde in het begin van Jan. 1567. Daarop maakte hij zich meester van Doornik, terwijl hij 13 Apr. Maastricht bezette, teneinde te beletten, dat de opstandelingen in de Z. Nederlanden hulp kregen uit Duitschland en omdat die stad een garnizoen moest hebben als straf voor de godsdienstwoelingen, die er hadden plaats gehad; 18 April vertrok hij naar het kamp bij Turnhout, in Maastricht troepen achterlatende van het regiment van Gillis de Barlaymont. Hij maakte zich daarop meester van 's Hertogenbosch en was 8 Mei met zijne troepen voor Amsterdam, waar hij de roomsche partij in het bewind herstelde; vervolgens legde hij garnizoen in Haarlem, Leiden en Delft. Bij de aankomst van Alva in de Nederlanden begroette hij hem bij Diedenhoven; in September werd hij door

den landvoogd benoemd tot lid van den raad van beroerten; 13 October was hij weder in Maastricht in gezelschap van Barlaymont en Aremberg. Deze drie oversten werden later in de raadsnotulen dier stad vermeld als de drie ‘stadsvrienden’. Alva raadpleegde hem verder over de invoering van den 10en penning. In 1572 was hij tegenwoordig bij het beleg van Haarlem; toen de graaf van Bossu gevangen was genomen in den slag op de Zuiderzee (1573) werd hem de leiding van den oorlog in Holland opgedragen, ook bekleedde hij in diens plaats het stadhouderschap van Utrecht. Zijn aanslag op Gouda mislukte. In 1574 gebruikte Requesens hem om onderhandelingen aan te knoopen met de Staten van Zeeland; hieraan maakte zijn dood een einde.

Zie: Correspondance du Cardinal de Granvelle II, 356 en 451; L.P. Gachard, Analectes Belgique 145 en 295; J.B. Blaes, Mémoires anonymes sur les troubles des Pays-Bas 1565-1580, I, 22; Raadsnotulen Maastricht deel 47: 13 Oct. 1567, 9 Mei 1568 (hs. Gem. archief).

Dyserinck