[Geest, Wybrand Symons de]
GEEST (Wybrand Symons de), geb. omstreeks 1590. Zijne geboorteplaats is niet met zekerheid aan te wijzen, doch het staat vast, dat hij langen tijd te Leeuwarden heeft gewoond. De Prov. Bibl. van Friesland bezit een album amicorum van Wybrand de Geest, waarin de oudste inscriptie dateert uit Leeuwarden, 10 Oct. 1611. Hij nam dit album mee op zijne studiereizen: uit verschillende inschrijvingen blijkt, dat hij zich ophield te Utrecht (1613 en 1614), te Parijs (1614-1616), te Aix in Provence (1616), terwijl hij in het laatst van 1616 Rome bereikte, waar hij eenige jaren vertoefde. Uit zijne korte aanteekeningen, daar gemaakt, stelde zijn kleinzoon, Wybrand de Geest, de jonge, (die voorgaat) later een: Leidtsman in Romen op, welke voorkomt achter diens Kabinet der Statuen (Amst. 1702).
In 1622 was hij te Leeuwarden teruggekeerd, waar hij op 19 Oct. huwde met Hendrikje Ulenburg, de tweede dochter van den burgemeester en lateren raadsheer Rombartus Ulenburg, wiens jongste dochter Saskia in 1634 met Rembrandt trouwde. Hij vestigde zich te Leeuwarden, zooals blijkt én uit de inscriptie op een zilveren collecte-schaaltje, in 1639 te Leeuwarden vervaardigd, én uit de groot-consentboeken dezer stad, waarin de aankoop is ingeschreven van een huis, door Wybrand de Geest en Hendrikje Ulenburg echteluiden, op 1 Nov. 1644 ‘door copers althans selver bewoont.’ Hiermee is aangetoond, dat de bewering van Pilkington en Kramm, dat Wybrand de Geest in 1643 te Antwerpen zou zijn overleden, onjuist is. Zijn sterftejaar is onbekend. Het laatste, door hem geteekende doek op het Friesch Museum dateert uit 1660.
Wybrand de Geest was portretschilder bij uitnemendheid. Talrijke stukken zijn van hem bekend, o.a. de portretten der vier eerste friesche stadhouders, die van vele friesche edelen, waaronder dat van zijn vriend jhr. Haring van Harinxma, die van de raadsheeren Th. Saeckema en Johan van den Sande, en van den letterkundige Franciscus Heerman, die van hemzelven en van zijne vrouw. De wanden der eetzaal van het voormalige Hof der graven van Nassau te Leeuwarden prijken ten deele nog met doeken van zijne hand.
Uit het huwelijk van Wybrand de Geest en Hendrikje Ulenburg zijn, volgens eene Hofssententie van 1682, vier kinderen geboren, n.l. twee dochters en twee zoons, waarvan de oudste Juliaan geheeten, vader werd van den hierboven genoemden Wybrand de Geest den jonge.
Zie: Trouw- en Consentboeken uit het Gemeentearchief van Leeuwarden; Eekhof, de Vrouw van Rembrandt; Kramm, Levens der Kunstschilders; C. Hofstede de Groot, Het Vriendenalbum van Wibrand Symonszoon de Geest in Oud- Holland VII, 235.
Visscher