[Schipper, Jan Jacobsz.]
SCHIPPER (Jan Jacobsz.), amsterdamsch uitgever en tooneeldichter, geb. in 1716 als zoon van Jacob Claesz. en Neeltje Leyen. Zijn eigenlijken familienaam ‘Dommekracht’ of ‘Dommescracht’ heeft hij steeds verwisseld met dien van ‘Schipper’, een naam aan het bedrijf van zijn vader ontleend. 28 Oct. 1636 werd hij in het boekverkoopersgilde opgenomen, 27 Aug. 1650 ondertrouwde hij met Suzanna Veselaers (geb. 1611 overl. ± 1700), wier vader Zuid-Nederlander van afkomst was. Bij zijn dood in 1669 liet hij drie minderjarige dochters na.
Jan Jacobsz. Schipper is het meest bekend als uitgever van de werken van Calvijn, Cats - een uitgave waarbij ‘de goede schipper Jan’ zeker wèl voer - de Brune e.a. Zijn bedrijf werd na zijn dood door zijn weduwe met succes voortgezet: in den amsterdamschen boekhandel heeft zij geen onbelangrijke plaats ingenomen. Zijn gedichten zijn uitsluitend lofdichten voor anderer werk, zoo voor Sibylle van Griethuyzen Hemelsche Troost-Borne (Leeuw. 1651) en voor J. van der Veen Zinnebeelden oft Adams-Appel (Amst. 1646). In de Bloemkrans van verscheiden Gedichten (Amst. 1659) treft men enkele gedichten van hem aan met de spreuk ‘Verwin U zelven’, waarmee hij steeds onderteekende. Misschien was hij ook lid van J.H. Krul's ‘Amsterdamsch Musyck-kamer’; voor diens Minne-Spiegel ter deughden (Amst. 1639) vindt men een lofdicht van Sch. Vermeld moeten verder eenige, toenmaals veel gelezen, prozavertalingen: De onnoosele Bloetschande. Nieuwlyck uyt de Francoysche vertaelt. Door Schipper Jan (Amst. 1639); De kracht der Liefde, betoont aen de Schoone Olimpia ... wt het Francoysch vertaelt ... (Amst. 1641); de avontuur-roman D'onvergelijkelijke Ariane, waar in zoo zedige ... liefde gezien wort ... uyt het Francoys ... van Desmarets (Amst. 1641; and. dr.: Amst. 1649, 1661, 1715); De Razende Roelant. In 't Italiaens gestelt door L. Arioste ... (Amst. 1649); De Bezadigde Roelant. Door Francoys van Rosset in 't Frans gestelt (Amst. 1649) opgedragen aan Sib. v. Griethuyzen. Ten slotte zijn tooneelbewerkingen, die alle op den amsterdamschen schouwburg vertoond werden, maar noch van talent als dichter noch als
tooneelschrijver blijk geven: Verovering van Rhodes met d'onnozele Bloetschande ... (Amst. 1640; and. dr. 1741), uit het fransche verhaal van Desfontaines, opgedragen aan de schouwburgregenten; Ariane, Treurspel (Amst. 1644), naar Desmarets' roman, versierd met Sch.'s gegraveerd portret, 33 jaar oud, met zijn spreuk en een vierregelig gedichtje van M.G. Tengnagel; Onvergelijkelijke Ariane