Het schilder-boeck

Het leven van Ioachim Buecklaer, uytnemende Schilder van Antwerpen.

Het is in onse Const den aenvangher een groot voordeel, als zijn Natuere en lust t'gheluck hebben, van te vinden bequaem oorsaeck en middel van eenigh aenlockende voorbeeldt, verselschapt met goet, vast, en verstandigh onderwijs: ghelijck het gheschiet is den wel schilderenden Ioachim Buecklaer van Antwerpen: den welcken tot de Const natuerlijck gheboren en ghenegen wesende, hadde t'gheluck, dat zijn Moeye is geworden d'Huysvrouwe van den uytnemenden Pieter Aertsen Schilder, die men hiet Langen Pier, den welcken hem was eenen rechten handt-leyder, en wegh-wijser tot der Schilder-consten volcomenheyt. In zijn aenvanghen con hy qualijck tot het wel verwen oft coloreren ghecomen, tot dat hem Pier zijn Oom gewennen liet alle dinghen nae t'leven te schilderen, als vruchten, fruyten, vleys, Voghelen, Visschen, en derghelijcke dinghen: door welcke veel te doen, hy is gheworden soo vast in zijn temperingen, dat hy des halven van d'uytnemenste Meesters is gheworden, doende zijn dinghen met grooter veerdicheyt, schier als sonder moeyt, en met seer grooten welstandt. Maer ghelijck ter Weerelt de teghenwoordighe en wel crijghlijcke dinghen veel tijts oft ghemeenlijck in cleen achtinghe zijn, en de voorby ghevaren, oft quaed-crijghsche seer ghewenscht en begheert worden: soo is het toeghegaen met de constighe stucken van Buecklaer: want de dinghen die hy binnen zijn leven veel maeckte, en voor cleenen loon, zijn nae zijn doot en tegenwoordigh in soo groot achten gheworden, datse somtijts wel twaelfmael meer, als sy ingecocht waren, ghelden, en geern betaelt worden. Onder ander wercken, hem meest tot keucken maken beghevende, maeckte voor den Munt-meester t'Antwerpen een seer uytnemende stuck, t'welck hem voor slechten prijs was aenbesteedt: doch daeghlijcx t'werck door den Munt-meester soo vermeerdert, die altijt wat nieus bracht te conterfeyten, dat het niet moghelijck was zijn kaes en broot daer op te moghen winnen: soo heel vol was t'stuck van alderley ghevogelt,

visch, vleesch, fruyten, en vruchten. Daer was t'Antwerp in ons Vrouwen Kerck van hem eenen Palm-sondagh, seer constigh ghedaen, den welcken in de tweedde beeldtstorminghe werdt in stucken gheslaghen. Twee seer heerlijcke keuckens oft stucken zijn van hem tot d'Heer Zion Luz tot Amsterdam, d'een een Visch-marct, en d'ander een Fruyt-marct, met alderley goet nae t'leven, seer aerdigh ghehandelt: met oock eenighe keucken-meyten, en ander beelden, alles seer eyghentlijck ghedaen en ghecoloreert. Tot Melchior Wijntgis, Munt-meester te Middelborgh, is oock van hem een seer schoon keucken, met beelden soo groot als t'leven, en eenen Palm-sondagh, van wit en swart. Tot Iacob Raeuwaert t'Amsterdam, heb ick van hem gesien een cleenachtigh stuck, van een seer aerdighe Marct, en in't verschieten een Ecce Homo, dat seer wel ghedaen, en een schoon dinghen te sien was. Te Haerlem tot Hans Verlaen, Coopman, niet wijt van de Kraen, zijn oock van hem twee groote schoon stucken, met beelden als t'leven: t'een een vier Euangelisten, seer wel en gloeyende gheschildert: het ander, een S. Anna gheslacht. In summa, het waer my alsoo onmoghelijck aen te wijsen alle de plaetsen, daer zijn constighe dinghen zijn verstroyt, alst my wesen soude, zijn wercken volcomlijcken nae verdienst te prijsen. Maer is te claghen, dat sulck Man, als gheseyt is, wrocht voor so cleen verdienst oft loon, en dat hy door eygen cleen houden oft anders soo weynigh in achtinghe was: want hy wrocht hier en daer oock in dagh-huyren, als by Antonis Moro, om conterfeytsel cleeren te maken, en voor anderen om eenen gulden, oft daelder daeghs. Voor vijf oft ses pondt maeckte hy groote schoon stucken. T'voor verhaelde Ecce Homo soude zijn by den Keyser: en was vercocht van Iacob Raeuwaert, aen (ick meen) den Graef van der Lip, met noch een Fruyt-marct van Buecklaer, een vier uyterste van Hemskerck, met noch een Diluvie van den selven, daer seer uytnemende suyver ghedaen schoon naeckten in quamen van Mannen en Vrouwen, oock kinderkens drijvende op t'water, daer men sach de slechtheyt der jeucht: die sommige hadden in verstorven handen oft armen hen speeltuygh oft Poppen, om te behouden, met ander affecten meer: oock eenen Perseus strijdt, daer t'volck in steen verandert, van Dierick Barentsen: al t'samen voor de somme van ontrent duysent pondt Vlaems, gelijc sulcke uytnemende stucken wel meer weerdigh waren. Ioachim is gestorven t'Antwerpen, op den tijt dat hy wrocht voor een Krijgh-oversten Vitello, ten tijde dat Duc d'Alba lest in de Nederlanden was. Hy beclaeghde (soo men seght) in zijn overlijden, dat hy al zijn leven soo goeden coop hadde ghewrocht: hy was maer oudt ontrent veertigh Iaren.