Het schilder-boeck
(1969)–Karel van Mander– Auteursrechtelijk beschermdT'leven van Pierijn del Vaga, Schilder en Bouwmeester van Florencen.Wat een stadigh voornemen, met een vlijtigh en verduldigh volherden vermach, om te comen tot eenighen goeden graedt, oft volcomenheyt in der Const, is wel ghebleken aen Pierijn del Vaga, die met grooter armoede is gheweest opghevoedt: Sijn Vader was een krijchsman, en zijn Moeder, doe hy twee maenden maer oudt en was, starf van de Pest: des werdt hy ghevoedt van een Geyte op een Dorp. Den Vader bracht hem tot Florencen, en keerde weder nae den Krijgh in Vranckrijck. Pierijn gheraeckte van den eenen Schilder tot den anderen, altijts neerstigh zijnde als hy mocht, in het teyckenen nae den Cartoen van Michael Angelo, daer hy metter tijdt den besten onder die Iongers van Florencen en vreemdelingen is geworden, en metter tijt is door een ghemeen Schilder, Il Vaga ghenoemt, ghebracht te Room, waer hy aen eenige van desen Vaga worde gherecommandeert, den welcken keerde weder nae Tuscanen, doe behiel Pierijn den toenaem del Vaga. Pierijn in Room wesende, aensagh met groot verwonderen die groote vervallen gebouwen der Antijcken, en onder fraey constige wercken verheven en gheschildert: daer tegen overleyde hy zijn armoede en nederen staet, om te moghen voldoen zijnen grooten lust tot der Const, en begaf hem in de Schilder-winckels te wercken de halve weke, en d'ander helft met den Sondagh bracht hy over met te teyckenen, voeghder oock by de Heylige dagen, en een deel van de nachten, stelende den tijdt den tijdt, om tot vermaertheyt te moghen comen. Dus begon hy nae t'welfsel van Michael Angelo te teyckenen, en socht oock te volgen de maniere van Raphael: oeffende hem oock in teyckenen nae rondt yut den Antijcken, en onder d'Aerde nae de Grotissen, en leerde van stucco wercken, en broodt bedelende, met allen ongemack armoede verdragende, om tot perfectie te comen. Ten liep niet lang aen, hy en werdt in Room den besten Teyckenaer, die daer onder de Iongers was, best verstaende de musculen, en swaerste dingen der Const: dat hy onder Constenaren, Heeren en Prelaten, worde bekent: ooc van Iulio Romano, en Ioan Francisco, waer door hy by Raphael geraeckte, die hem bestelde te wercken by Ioan da Vdine, en soude gheloont worden, nae dat hy hem in't werck soude draghen. Dus was hy by Ioan da Vdine werckende in de Logien van Paus Leo, daer ander fraey Iongers om strijdt elck om te best deden. Ten liep veel maenden niet aen, of Pierijn en werdt de voorbaerste, jae den besten van alle die Iongers, die daer wrochten, in Grotissen, Festonen, Beelden, en Historien. Hy volghde alder sekerst de schetsen en teyckeninghen van Raphael zijn Meester. Wrocht suyverder en vrolijcker als d'ander, ghelijckt blijckt aen eenighe Historien in de Logie van hem ghedaen, als daer d'Israelijten door de Iordaen trecken, daer de mueren van Iericho vallen, den strijdt Iosue, daer de Sonne stil staet, en daer t'nieuw Testament begint, de Geboorte, Doopsel, en Avontmael Christi, en eenige historikens onder | |
[Folio 139v]
| |
de vensters op zijn copersche, die uytnemende zijn. Pierijn door desen hem hoorende loven, en hem siende by Ioan da Vdine en Raphael in achtinghe, en ghebesight in saken van groot belangh, creegh groote hope en moedt, dienende en eerende Raphael nae zijn vermoghen in alle gehoorsaemheyt: des hy van Raphael werdt bemint als eyghen soon. En ghelijck de deuchtsaemheyt door lof niet slaperigh, maer wacker wort, heeft Pierijn in't welfsel van de Pauslijcke sale, door welcke men in de Logien comt, zijn vlijt en Const ghetoont, in den meesten deel der Beelden die daer zijn: want in dat welfsel zijn in de comparteringhe met fraey inventie te weghe gebracht ronden en ovalen, en tot seven Planeten: dese gheschildert, zijn elck van hun ghedierten voort ghetrocken: Iuppiter van den Arent, Venus met Duyven, en also voort. Noch boven oock de twaelf Hemel-teyckenen, zijnder noch die van den Sodiacum, en van de 48. Hemel-teyckenen, al te langh te verhalen. In't midden van t'welfsel in een rondt, zijn vier Beelden gemaeckt voor Victorien, die des Paus Rijcx hoedt en sleutelen houden, van onder in't vercorten ghemaeckt van Pierijn: welcke boven datse met meesterlijcke Const gewrocht en wel verstaen zijn: en boven datse aerdigh en vrolijck toeghemaeckt zijn, soo heeft hy de naeckten soo natuerlijck daer door laten schijnen en sien, met dunne sijdekens omvanghen, dat het schijnt datmen te deele beenen en aermen naeckt siet, welck werck is in grooter weerden gehouden. By Pasquijn maeckte hy een Facciate van wit en swart, cloeck van teyckeninge en handelinge wesende. nae ander wercken schilderde hy voor den aertsbisschop van Cypers te Room, by Chiavica, in een Paleys, daer eenen Hof met Antijcken was, verscheyden Poeterijen, Grotissen, Lantschappen, en ander aerdicheden. Daer nae voor Duytsche Fockers oock een Hof met Logien, werdt van alles seer ghepresen. Noch een sale isser van hem by S. Augustijns, vol Historien, beginnende van Romulus, tot Numa Pompilius, alles verwonderlijck, soo dat hy voort en voort veel wercken ghecreegh, en dede: oock door recommandatie en voorspraeck van den seer grooten Architect, Antonio da Sangallo, die Pierijns vermogen in de Const wel bekent was meerder te wesen, als die van anderen van zijnen tijdt. Hy hadde gemaeckt een Tafel in de Capelle te Minerva, een afdoeninge van een Cruys, t'welck door een Diluvie (die te Room quam nae den roof van Borbon) bedorven is, dat anders van t'fraeyste dingen waer dat te Room is. Te Room tot de Monicken van Servi in de Kerck, zijn van hem eenighe Beelden, en eenige Kinderen met festonen, die seer vleeschachtich zijn gheschildert, en poeselachtich, in seer schoon actituden: In dit werck is sulcke Const, gratie, en schoon maniere, dat het te achten is t'schoonste dat oyt in't nat gedaen was, om dieswille dese Beelden en Kinderen in't aensien leven, in de actien roeren, en schijnen met den monde woorden te willen lossen, soo dat Natuere hier van de Const is verwonnen, oft belijden moet, niet te vermoghen in schoonheyt boven dit. Hier door noch meer vermaert, worde hem van den Cardinael van Santi quattro besteedt een Capelle op Trinita, ter slincker sijden van de Kerck, dese schilderde hy op't nat: onder ander twee Propheten, Daniel, en Esaias, beelden van vier ellen en half, zijn met grooter aendacht der affecten gedaen: Tusschen dese zijn Kinderen, die des Cardinaels wapen houden: Welcken schildt fraeyen aerdt heeft, en de Kinderkens niet alleen van vleesch, maer verheven schijnen. In de vier hoecken van t'afgaende welfsel cruyswijs ghedeelt, zijn | |
[Folio 140r]
| |
vier Historien: Eene, daer S. Anna bevrucht wordt: De tweede, daer Maria gheboren wort: De derde, haer trouwinge: De vierde, de Visitatie. Dit zijn seer schoone Figueren, bysonder eenighe op basamenten gheclommen, om de trouwinge te sien, die seer cloeck en natuerlijck zijn. Hy voorderde dit niet anders: want hy sieck werdt. En genesen zijnde, volghde Ao. 1523. de Pest binnen Room, soo dat hy met eenen Florentijnschen Goudtsmidt, den Pilot geheeten, om zijn lijf te berghen vertrock, en quam te Florencen, daer hy seer willecom was by die van de Const. Gaende de Const sien in de Kercken, saghen in de Kerck der Carmelijten de Capelle van Masaccio, daer veel van die constighe fraey maniere ghesproken is worden, dat desen Meester soo vroegh, en sonder treflijcke voorbeelden van Meesters, soo schoonen manier hadde, t'welck Pierijn bevestighde. Doch daer vielen soo veel woorden, dat Pierijn daer mate nam, om op eenen muer te maken een S. Andries beeldt op t'nat, om te toonen, hoe men te Room schilderde doe ter tijdt, hoewel hy hem selven niet den besten en beroemde. Hier van wort alleen van Pierijn ghemaeckt den Carton: want hem quam wat anders voor, daer hy meer lust toe hadde, te weten, tot Camaldoli te Florencen, om een Compagnije van de Martelaers, te schilderen een groot vack muers, met d'Historie van hun Martelaers: en al was den loon cleen, en de plaetse van der handt, nam het aen, en maeckte Ga naar voetnoot* eenen Carton op wit papier, latende het selve de hooghselen blijven. Hier hadde hy gheteyckent de twee Keysers op den Richtstoel, die al de ghevangen Christenen veroordeelen, welcke op verscheyden actien voor hun zijn, som knielende, som overeyndt en andersins, keerende en wendende, met medelijdighe maniere, naeckt en gebonden wesende: de oude Mannen bewijsende een volstandigh ghemoedt des gheloofs: sommighe jonghe, vreese van de nakende doot des Cruys: andere, de pijne der banden, met verheven musculen, in't wringhen der lichamen en leden, toonende al bevende een coudt doodelijck sweet. Hier waren by de Soldaten, diese voor den Rechtstoel en ter dootwaert leyden, in welcke te sien was een onmelijdige felle wreetheyt. De Keysers en Krijchslieden waren seer versierlijck op zijn Antijcks toegemaeckt. Den Carton ghedaen wesende met grooter vlijt, worde van den Constenaers met seer groot verwonderen gesien, ghepresen, en Pierijn in de Comst geacht soo veel te zijn, alst mogelijck mocht wesen. Ondertusschen dat hy den Carton maeckte, begon hy van Olyverwe een Tafereel van een Mary-beelt, voor den voorsz. Pilot Goudtsmidt, zijnen grooten vriendt, maer voldedes niet: want hem eenen Heer, Raphael di Sandro, in huys en cost nam, van kennis en vrientschap weghen, daer hy sommige maenden was, tot dat oock tot Florencen de Pest begon t'ontsteken, des hy oock van daer voornam te vertrecken: En maeckte voor Heer Raphael op eenen doeck rouw linnen, van ontrent vier ellen, tegen Ga naar voetnoot* den muer ghespijckert, op eenen dagh en nacht een Historie van coperverwe, daer Pharao in de Roo Zee met zijn Krijchsvolck, Peerden en waghenen, vergaet, met verscheyden actien en actituden, gewapende en naeckte: d'een swemmende met nat hayr en baerdt, en d'ander grijpende een Peerdt by den hals, met open mondt roepende, en vlijt doende om t'ontcomen. Op d'ander sijde van der Zee, Moses en Aaron, met den Israelijten, Mannen en Vrouwen, die Godt loven, dragende een groot deel aerdige potten en vaten van verscheyden fraey maecksel, de hoofden der Vroukens seer versierlijck gehulselt wesende: | |
[Folio 140v]
| |
Dit gedaen, gaft den voornoemden, dien het aengenamer was dan het Prioorschap van S. Laurens. Pierijn uyt Florencen gheweken wesende, trock nu hier dan daer, doch nemmermeer tijdt verliesende, oft hy en teeckende oft oeffende hem in de dinghen der Const. De Pest te Room ophoudende, quam weder te Room, en doe worde na de doot des Const-vyandigen Adriani de 6e. gecoren Paus Clement de 7e. tot een herbloeyen aller edeler Consten, den welcken bestelde Iulio Romano, en Ioon Francisco, Hooft-meesters van t'werck, datse t'werc bedeelen souden, gelijck Raphael overleden plagh te doen. Pierijn hier te wercke gestelt, maecte met den Carton van Iulio Romano de wapen van den Paus boven een poort, soo seer constigh, dat dese twee vreesden, dat hy boven hun soude werden gestelt: want al hadden sy den naem van Raphaels discipelen te wesen, en hadden t'samen zijn goederen geerft, so en hadden sy so volcomelijck niet gedeelt van hem de Const en gratie, die hy zijn figueren plagh te gheven: Ga naar voetnoot* Daerom namen sy hem aen, en gaven hem onderhoudt, en in't heylich Iaer, Ao. 1525. de suster van Ioan Francisco, geheeten Catharina, te Wijve, op datse t'samen in vrientschap verbonden mochten blijven. Pierijn was een Capelle besteedt tot S. Marcello, van die van de Crucifix Compagnije, daer hy boven in't welfsel maecte, daer Eva van de ribbe Adams wort geschapen, en Adam naeckt licht beswaert van den slaep, en Eva over eynde met handen tsamen de benedictie ontfangt van haren Schepper, wiens Figuere is van heel statelijcken wesen, met schoon lakenen becleet: over d'een sijde zijn twee Evangelisten, welcke zijn S. Marcus, en S. Ioannes, maer den Ioannes bleef t'hooft en eenen naecten arem te maken. Hier in midden van dese twee, maecte hy twee kinderen, die tot vercieringe eenen Candelaer dragen, die seer levende en vleeschachtigh zijn, desgelijcx d'Evangelisten, van tronien, lakenen, en aermen: maer in dit werck creegh hy veel belet, van siecten, en ander ongevallen, die dagelijcx den sterflijcken over comen. Boven datmen seght, datter gelt ontbrack onder de Compagnije, en dat dit werck vast aenliep, quam de plunderinge van Room over hals, Ao. 1527. des vondt hem Pierijn in groote benoutheyt met zijn Wijf en kindt, met welc hy op den hals liep achter Room, om te salveren, van plaetse te plaetse, dat hy Ga naar voetnoot* eyndelijck deerlijck gevangen worde, moetende rantsoen betalen, des was hy om zijn sinnen te verliesen. De beroerte over wesende, was so verslegen, dat de Const in hem verre te soecken was: doch voor eenighe Spaensche Soldaten maecte hy waterverwe doecken, en ander dingen. Daer na den Baviero, die de platen van Raphael hadde, en weynich yet verloren, dede hem teyckenen een deel Historien, daer de Goden getransformeert hun liefden plegen, die van Iacob Caralgio ghesneden werden. Onder des quam te Room Nicolaes Venetiaen Tapijtsier, oudt vriendt van Pierijn. die hem bepraette, te trecken nae Genua, by den Prince Doria, welcken een groot Const-liefhebber was, alwaer hy wel te doen soude hebben. Pierijn licht om geseggen, bestelde zijn Wijf en zijn dochterken Ga naar voetnoot* by haer vrienden, en quam te Genua, daer hy den Prince uytnemende willecom was, en vriendelijck van hem ontfangen, daer overleyde den Prince met hem, om te maken een schoon Paleys, geciert met stucco, en schilderije op t'nat, en van Olyverwe. Dit werdt in't werck gestelt. maer ick late willens te verhalen de orden van t'gebouw, die Pierijn hier in gehouden heeft, en t'verheven beeldtwerck van fraeye Meesters, en segghe slechs, datter ten eersten gheschildert waren in een verwelfde Poorte, met stucco verciert, veel histori- | |
[Folio 141r]
| |
kens en grotissen, en in de bogen verscheyden wapen spoelgien, met grooter vlijt en Const: daer nae, boven de trappen zijn van hem gedaen grotissen, cleen historikens en figuerkens, masscheren, kinderkens, dieren, en ander fantasijen, alles seer aerdich. De trappen opghegaen zijnde, comt men in een schoon Logie, daer aen beyde eynden boven de deuren zijn geschildert twee figueren, een Man en Vrouwe, d'een nae d'ander gekeert wesende, d'een van vooren, d'ander van achter ghekeert. Het welfsel is met vijf boghen met stucco gewrocht, tusschen welcke zijn Ovalen met historikens. De sijd-mueren zijn beschilderd met Conterfeytsels van oude en nieuwe Capiteynen van t'huys Doria, daer boven in groote vergulde letteren staet: Magni viri, Maximi duces, optima fecêre pro patria. In d'eerste Sale die aen de Logie comt, daer men in comt door een van de poorten ter slincker handt. Daer zijn in't welfsel cieraten van stucco, en in't midden is een groote Historie van een Schipbraeck van Eneas, in welcke zijn naecten, doot en levende, in verscheyden actituden: Daer zijn oock een deel Galeyen by, en Schepen, d'een gheschonden van het tempeest, en d'ander behouden, daer sietmen in de tronien groote verschricktheyt uytghebeeldt: Dese Historie was de eerste, die Pierijn voor den Prince maecte. Men segt dat daer, eer Pierijn quam, voor den Prince was verschenen eenen Ieronimo da Trevisi, die eenen muer schilderde die nae den hof siet, t'wijlen Pierijn van langer handt zijnen Carton tot dese Schipbraeck maeckte, en ondertusschen gingh wandelen, Ga naar voetnoot* en de Stadt besien: dat Ieronimo seyde al murmurerende, wat Carton oft geenen Carton, ick hebbe de Const op de punt van t'pinceel, en sulcx dickmael verhalende, werdet Pierijn geseyt, die als veronweerdight, stracx zijnen Carton liet vast maken boven tegen t'welfsel, daer hy most gheschildert wesen, en liet in't midden de berderen van de steygeringhe wegh nemen, en de sale open staen: daer quam de gantsche Stad nae toe gheloopen, en dese teyckeninghe werde met groot verwonderen van yeghelijcken gesien, en Pierijn onsterflijcken lof om zijnder Const gegeven. Onder ander quam daer oock Ieronimo, en sagh daer, t'gene noyt en hadde gemeent te sien van Pierijn, en verschrickt, liet den moedt vallen, en sonder verlof begeeren van den Prince, vertrock nae Bolognen, daer hy woonachtich was. Pierijn eyndighde dese Sale, geschildert op de mueren van Olyverwe, met cieraten van stucco, een bysonder werck geacht wesende. D'ander sale, daer men in comt van de Logie, door de deure ter rechter handt, is t'welfsel van hem gedaen op t'nat, en van stucco, gecomparteert bycans op de manier van d'ander. De middel historie van Iuppiter, daer hy de Reusen blixemt. Hier zijn veel schoon naecten meerder als t'leven, en eenen Hemel met alle de Goden, die met verschricken des donders maken seer natuerlijcke actien. De cieraten der stucco zijn seer wel en suyverlijc gewrocht, dewijl Pierijn een seer goet Meester hier in was. Hy maeckte noch vier Cameren, al gewrocht van stucco en op t'nat, waer in zijn bedeelt de schoonste fabulen van Ovidius. Ten is niet te bedencken, wat overvloet en gracelijckheyt hier te sien is, van beeldekens, bladerkens, dierkens, en grotiskens, gedaen met grooter inventie. Noch neffens d'ander sale, vier Camers zijn na zijn teyckeningen van zijn knechten gedaen, gecomparteert met stucco en op't nat, daer veel kinderkens, grotissen, masscherkens, en dierkens zijn gedaen: so zijn ooc eenige voorcamerkens en contoorkens al beschildert en geciert: ooc galerijen aen den hof, daer Pordenon yet ghedaen heeft, als in zijn leven verhaelt is, en meer ander. | |
[Folio 141v]
| |
Pierijn heeft veel meer wercken binnen Genua gedaen op't nat, Tafelen van Oly, en teyckeninhen voor Tapijten, Schip-vlagghen en wimpelen: des hy om zijn groote Const by den Prince seer bemint en geloont werdt, en meer soude, hadde hy volherdt in zijnen dienst. Hem quam voor, zijn Huysvrouw van Ga naar voetnoot* Room t'ontbieden, des hy een Huys cocht binnen Pisa, welcke Stadt hem behaeghde om zijn leven te woonen, en gecreegh daer werck in de Dom-kerck. Alwaer hy eenighe Capellen soude hebben ghemaeckt in't nat, met elck haer Tafel in Olyverwe: maer also hy op nat eenige Kinderkens tot vercieringe der selver had ghedaen, verliet t'werck, de Stadt, en t'Wijf, en trock weder nae Genua, ghetrocken van ydel liefde zijnder lusten, alwaer hy sommighe maenden bleef, voor den Prince ondertusschen werckende. Daer worden hem veel Brieven van die van den Dom en zijn Huysvrouwe ghesonden, en van hem onbeantwoort ghelaten: des het werck te Pisa anderen besteedt werde. Eyndelijck comende, en vindende ander in't werck, daer hy veel Cartons toe ghemaeckt hadde, wilder geen handt meer aen steken, maer is eyndelijck weder te Room ghekeert, en liet hem sien oft kennen by Paus Paulus, en Cardinael Ga naar voetnoot* Farnese, die hem vast nae lieten loopen. Onder des creegh hy eenen quaden arem, daer hy een deel hondert Croonen aen vermeesterde: des hy dickwils getemteert worde op een nieu te vertrecken: maer hem werdt ten lesten besteedt te voleynden een Capelle tot Trinita, waer van t'welfsel was gedaen van Iulio Romaen, en Ioan Francisco, zijn Sweer. Hier maeckte hy eenighe dingen van stucco, en Grotissen tot cieraten en twee historikens, op elcke sijde een, de Piscine met siecken, daer den Engel t'water comt beroeren, daer eenige boghen zijn in't vercorten: de beelde vallen redelijck cleen. In d'ander de verweckinghe Ga naar voetnoot* Lasari, welcken in zijn tronie bleeckverwigh wesende, bewijst van der doot in't leven eerst ghecomen te wesen: om hem zijnder, die hem ontbinden, en noch meer, die hun verwonderen: in't verschieten zijn Tempelen, die flauw ververren. Weersijden elcke der voorseyder Historien, is noch eene, te weten, Centurio, vercoopers jacht uyt den Tempel, de Transfiguratie, en noch eenich ander: doch zijn dees vier de cleenste. Noch tegen het uytspringen der Pilasters van binnen, maeckte hy vier Propheten, die soo goet van proportie en wel ghedaen zijn alst moghelijck is: soo zijn oock al d'ander dingen, met sulcken vlijt gedaen, dat het meer verlichterije als gheschildert schijnt, en is seer levendich ghecoloreert, al van zijn eyghen handt. Door dese dingen, en noch ander Cartons, werde hy aenghenomen van den Cardinael Farnese, en pensioen gegheven, desghelijcx van den Paus, om eenighe dingen, die hy in't Paleys ghedaen hadde, die den Paus bevielen, en gaf hem pensioen van 25. Ga naar voetnoot* Ducaten ter maent, zijn leven lang. Dus hadde hy te bedienen t'Paleys van den Paus, en van Farnese. nae dat Pierijn voor den Paus eenighe doecken had ghedaen, die eenen tijdt voor behang souden dienen, begon hy het welfsel van de Coninghlijcke sale, met seer schoon comparteringhe van stucco, en soo rijcklijck alst mogelijck is. In d'acht hoecken maeckte hy een Roose, van vier Kinderen verheven, die metten voeten teghen malcander comen: in't midden, des Paus wapen: en voort over al in't welfsel, Devisen van t'Huys van Farnese. Dit verciersel van stucco gaet te boven, al wat men weet te wesen ghedaen by Antijcke oft Moderne, soo aerdich en net alst ghewrocht is. Doe nu Pierijn dese lasten op hem hadde, begon hy het leste spoor van Raphael te vol- | |
[Folio 142r]
| |
ghen, niet veel anders doende als teyckenen, t'welck hy seer geern dede, en liet door anderen met zijn patroonen de wercken doen, en schilderen: welcke dinghen sulcke Meesters naem niet veel eere en heeft gegheven: ghelijck als Raphaels dinghen tot Gigi, oock daer van tot Exempel moghen bestrecken. Dus Pierijn veel volck in't werck houdende, vercreegh meer gewin als eere: want hem docht, dat hy sonder groot voordeel zijnen voorighen tijdt en winninghe Ga naar voetnoot* wech ghesmeten hadde. Het was hem oock verdrietich, te sien eenighe Iongers opcomen, die wat deden, en sochtse al onder hem te brengen, op datse hem niet in den wech souden wesen. Doe Ao. 1546. den grooten Titiaen van Venetien te Room quam, om Conterfeytselen te maken: en also hy voor desen, den Paus, den Cardinael Farnese, en Santa Fiore, hadde op eenige reyse treckende geconterfeyt, en geenen loon gehadt, worde hy te Room comende, in't Paleys in Belveder seer heerlijck ontfanghen en ghelogeert: waer uyt den roep over Room ontstaen is, dat hy was ghecomen, om de Coninglijcke sale te schilderen, daer Pierijn alree doende was met het stucco, en self voor hadde die te schilderen, t'welck Pierijn seer mishaeghde, en claeghdet zijn vrienden. Niet dat hy sorghde, dat hem Titiaen op't nat hadde t'overtreffen: maer dat hy hadde gehoopt, aen dat werck te doen te maken tot zijn levens eyndt, hopende ooc geenen Trotser in de Const te hebben, en dat hem de dinghen in de Capelle van Michael Angelo, die daer neffens zijn, hem prickelinge genoech souden geven. Hierom en had hy geen rust in zijn gemoedt, tot dat Titiaen weder vertrocken was.Te Room in't Casteel S. Angelo, heeft Pierijn geschildert, en met stucco gheciert, een Sale en eenige Camers: maer meest door zijn knechten. Summa, Pierijn sloegh alle fraey Ionghers, en alderley werck op, doende tot nadeel der Consten oock eenighe dingen voor snooden prijs, soo dat alle werck te Room hem ter handt ghecomen is. Dus hebbende soo grooten last gheladen, dat hy nacht en dagh most teyckenen, en daer toe swack en siecklijck zijnde, en hadde geen ruste noch vermaeck, dan hem te vinden ondertusschen met zijn vrienden in de Herberge, die hy ghewoon was te hanteren, waer hy woonde, achtende daer te wesen de ware vreucht en ruste der Weerelt, en de rust van zijnen arbeydt. Dus door d'ongheregeltheyt en onmaet in den arbeydt van Venus en Bacchus, raeckte in sieckte en teeringhe. Is ten lesten op eenen avondt by zijn huys, soo hy met eenen zijnen vriendt stondt en praette, neder ghevallen, en ghestorven van de Popelcije oft gheraecktheyt, Anno 1547. oudt 47. Iaer. Begraven in de Retonde, hadde dit Graf-schrift: Perino Bonaccursio Vagae Florentino, qui ingenio, & arte singulari, egregios cùm Pictores permultos, tum plastas facilè omnes superavit, Catharina Perini coniugi, Lavina Bonaccursia parenti, Iosephus Cincius socero charissimo, & optimo fecêre. Vixit ann. 46. mens. 3. dies 21. Mortuus est 14. Kalen. Novemb. Anno Christi 1547. |
|