Het schilder-boeck

T'leven van Antonis en Pieter Pollaivoli, Schilders van Florencen.

Dickwils die van slechten ghemoede waren, en hadden aenghevanghen nederighe aenslaghen, zijn van meerderen gheest gheworden, als hun cracht met der Const oft deuchtsaemheyt vermeerdert is gheworden, in sulcker voeghen, datse opstijghende tot hoogher voornemen, den Hemel comen te ghenaken met hun heerlijcke gedachten. Als hun dan d'avontuere hantreykinge doet, met hun toestieren eenigh machtigh Const-lievende Prince, wort hunnen arbeydt en dienst wel so beloont, dat sy't en hun naecomers rijcklijck en eerlijck lange tijdt welvarende bevoelen, en sy een goet leven daer van hebben, en gheven der Weerelt een verwonderen, als ghedaen hebben Antonis en Pieter Pollaivoli, die met hunnen gheest en arbeydt hebben vercreghen, door deuchtsaem oeffeninge, eerlijcken naem, gherucht, en tijdelijcke middel, om te leven in voorspoet. Dese waren te Florencen gheboren van schamel Ouders. Antonis is gheraeckt aen t'Goutsmeden, waer in hy excellerende fraeye wercken dede: en Pieter was op het Schilderen, daer hem Antonis ten lesten byvoeghde, begeerigh wesende tot meerder fame, en leerde in weynigh maenden de handelinge van het Coloreren, wordende goet Meester, wrochten dese veel dinghen t'samen. Antonis maeckte in een Capelle een History van Sinte Bastiaen, waer in zijn fraey Peerden, en naeckten, oock fraey vercortende beelden: den Sebastiaen was ghedaen nae t'leven. Dit werck was het beste, dat Antonis oyt dede, om dieswille hy in veel dinghen hem met t'leven beholpen hadde. Een van de Schutters had hy ghemaeckt, die eenen Cruysboge tegen Ga naar voetnoot* d'Aerde stellende, aen zijn borst heeft, en al bockende treckt om te spannen, daer in sietmen de cracht van trecken, en in de armen de musculen, en de geswollen aderen, oock het inhouden des adems, om te meerder cracht te doen: oock in alle actien sietmen, dat hy aendachtigh en geestigh was in zijn inventien. Hier voor hadde hy 300. Croonen, dit was A^o. 1475. Elder maeckte hy eenen S. Christoffel, van thien ellen hoogh, een Beeldt van goeden proportie, dat voor henen geen beter gedaen en was, Hy maeckte oock dry Herculessen, eenen daer hy Anteum verdouwt, toonende het trecken der zenuwen en musculen in den Hercules, oock zijn tanden bijtende, en t'verheffen zijnder teenen, om alsoo te bewijsen crachtigen arbeydt. In Anteo is oock waergenomen het afgaen des crachts, en t'gheest-gheven met openen monde. Den anderen, daer hy den Leeuw verwint: en den derden, de Hydra: zijn alles seer constigh en wel ghedaen. Tot Aretso maeckte hy in Olyverwe (die hy van zijn Broeder, en zijn Broeder van Andries del Castagno hadde gheleert) eenen S. Michiel, die met den Draeck strijdt, een seldtsaem fraey dinghen te sien: want in die naeckten des vallenden Enghels, heeft hy bewesen te verstaen de musculen, en de vercortinghen, meer als voor hem eenighe Meesters ghedaen hadden: want hy veel dooder Menschen lichamen hadde gevilt, om der musculen begin en eyndt te verstaen. Hy was oock d'eerste, die de maniere ghewesen heeft, de musculen Ga naar voetnoot* te soecken, op een goede forme. Hy soude oock coper platen ghesneden heb/

ben, daer hy al ander voor hem te boven in is ghegaen. Hy is naderhant by twee Pausen geweest in weerden. Beyde ghebroeders zijn seer rijcke, wesende te Room, ghestorven, A^o. 1498. begraven tot S. Pieter in vincula. Hun Graf-schrift was dit:

Antonius Pullarius, patria Florentinus, Pictor insignis, qui duorum Pontificum, Xisti, & Innocentij, aerea monimenta miro opific. expressit. Re famil. composita ex Test. Hîc secum Petro fratre condi voluit. Vixit an. 72. Obiit anno salutis M.IID.