Bethlehem dat is het broodhuys
(1613)–Karel van Mander– Auteursrechtvrijte weten gheestlicke Liedekens ghedichten of Leyssen, die de Herderen by Bethlehem snachts hun Vee wakende singen met verlanghen na de comste Christi
Op de wijse des 116.Psalm.Ad. ACht Bemind Christ, Door Een Fijn G'loovig Hert,
Inwendig Kleyn Liefds Mildige Natuyre,
Oeffenen Pooght, Quaed Raed Schouwt T'elcker Vyre,
Xprs Yeg'lijcks Ziel, het een noodigst werd.
R. Bemind dit kind, zijt als dit kind gesind
Elck wie ghy zijt, zijt in u eygen oogen,
Vernedert cleyn, soo sal u God verhoogen,
Wt al u ziel, den Heer Christum bemind.
| |
[pagina 69]
| |
A. Christ g'openbaerd, int vleesch hier als een kind
Te zijn gelijck, en volgen werd bevolen.
Zachtmoedigheyt, comt leerd al t'sijner scholen,
Komt leerd aen hem, veracht' oodmoedigheyd.
Ad. Door dees wijsheyt en lessen, haest geseyd
Maer traeg geleerd van menschen na t'betamen,
Doet dit jong kind te niet, en can beschamen,
De wijsheyd groot, der gantse weereld wijd.
R. Een yder elck tot elck sachtmoedig zijt,
Na dit kinds aerd, stierd al u zins gedachten
Siet sijnen geest die leerd den Naesten achten,
Al hooger als u selven, dit verstaet.
A. Fijn lustig waer't, waer dit so inder daed
De weereld door beleeft. In soet stil swijgen,
Lage alle twist, men soude niet meer krijgen,
Want hoogmoed maect de weereld vol verdriet.
Ad. G'loovig oprecht, en can gewesen niet,
Wie hier verstockt blijft, in hooveerdig wesen,
Want God veracht, en staet oock tegen desen,
Maer zijn genaed', hy den ootmoeden geeft.
R. Hert sin en moed, dees kinder less' aenkleeft,
Ziel-rust ons sal volcomen zijn beneven,
Daer heydens blind, wys-gier al veel van schreven
Dit kind, ons in twee woorden beter leerd.
A. Inwendig mensch, om s'geests vercieren keerd,
Tot desen schat der wijsheyd vlijt en poogen:
Want heerlijc, hoog, gerekend voor Gods ogenGa naar margenoot+
Is hy, hoe seer de weereld hem veracht.
Ad. Kleyn romt hem groot, swack stuend' op eyghen macht,
Zot waenwijs pocht, blind, naect, mismaect ellendigh,
Meent siet wel scherp, is rijck verciert behendig
So kreftig crom is s'weerelds loop eenpaer.
R. Liefds schijn, hier mede is nijd vermond jae daer
Is schier, noch trauw, noch vroomheyd, meer te vinden,
| |
[pagina 70]
| |
De loghen door gheweld, en loose winden,
Voor waerheyt word gevierd en groot genaemt,
A. Mildige Heer t'was groot tijd dat ghy quaemt,
De slangen macht, ja raed en werc vernielen
Welcomen zijt gheneser onser zielen,
Klaer morge-sterre en ons voorbeeldig beeld.
Ad. Natuere Gods sal wesen toegedeeld,
Ga naar margenoot+Die u gelooft, jae vlied hier sonder rusten,
Des weerelds snoo vergangelijcke lusten,
En al wat ons o Heer van u afleyd.
R. Oeffenen deugd int t'geloof met wetenheyt,
V volger moet met maet en duld bermhertig,
Ga naar margenoot+Zijn broeder hy beminnen moet goethertig,
Ia zijn vyand, en elcken int gemeyn.
A. Pooght hy aldus in u kennisse reyn,
Vruchtbaer, hem werd vry sonder vallen spoedigh,
Vws rijckz ingang, bereyd seer overvloedig,
Iae Heer u Rijck soet onverganklijck Rijck.
Ad. Quaed doenders Heer, doen al van u af-wijck,
Ga naar margenoot+Ghy kentse niet, wat zy voor henen schenen,
Of waren oock ghy wijstse al van u henen,
Ga naar margenoot+Ten zy dat zy in tijds bekeeren recht.
R. Raed is nu dan voor yder sonden knecht
Dat hy keer om van lust des vleeschs na jagen,
En soeckt dit kind, dat om zijn self behagen,
Hier niet en komt, maer dienstig elck te goe.
A. Schuwt ooc uw's self behagen, merckt eens hoe
Om dy o mensch, den alderhoogsten Koning,
Zijn heerlijckheyd verliet, en nam zijn woning
Op Eerden hier, in eenen aermen straet.
Ad. T'elcker reys dat men dit bedencken gaet,
Met Hester wy voor onsen Koningh mogen,
Als in onmacht ghevallen, ja ghebogen,
Met herten knyen, gestadigh dancken hem.
R. Vre en tijd in t'Broodhuys Bethlehem
| |
[pagina 71]
| |
Vry noch te gaen, wie hongerd wordt geroepen,
T'brood is de deur, welck roept en staet noch open,
Voor die hem soeckt sachtmoedig in oodmoed.
Xprs is ons Schoolmeester, recht boet,
Is t'kruysken A, met t'gloof aen sijnen name
Een School recht wijs, t'begin van zijn bequaeme,
Geleerdheyd groot, in t'vreedsaem nieu verbond.
Yegelijcks bauw stae vast op desen grond,
Van t'huys Gods hy den hoeck-steen is vercoren
T'huys wast uyt hem, elck lit uyt hem geboren
Zal tot een lijf aenhanghen hem als hooft.
Ziel oock al wat in my is, danckt en looft
God, die ons dus besocht heeft uyt den hoogten,
Vergroenen sal, men sien de woeste droogten,
Soo vroeden nacht, in blyden dagh nu eynd.
Etlijcken tijd, jae wel so langh bekend,
Werd desen nacht gedacht, en g'acht in weerden
Als nacht den dag sal volgen om der Eerden,
En voor geen doove en werd ooc onsen sang.
Een ander magh de weke en tempel gangh,
Voord singen ooc t'besnijdens dag verclaren,
Met geestig dicht, hoe wijs' wt oost ooc waren,
Gheleyd met licht, en wat elcks Offer was.
Noodigst hier toe is s'geests verborgen blas,
Wiens dicht wel sticht, en is bequaem om hooren
Maer mensch vernuft, met ydel sang den ooren,
Des jeughds seer quetst, en t'hert oock veel ontsticht.
Werd lauwer croon hier loon voor die so dicht.
Zijn Eer eerlang vergaet, en keert tot schanden,
Een noodig is, om van Gods soon in handen,
Den Palm groen ontfaen in't eeuwigh licht.
AMEN. |
|