Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

[p. 516]

3716. 1638 augustus 7. Aan G.J. Vossius¹.

Vir egregie et amicorum optime,

Venit ad nos Petrus Pelsius² gratus et suis virtutibus et vetere patris³ nobiscum amicitia et tua insuper commendatione.

Petri nostri⁴ studia tibi amicisque caeteris non improbari plurimum gaudeo. Solus ille mihi restat in eo vitae genere, quod nostrum uterque, sed ego salebrosiore, tu expeditiore via trivimus.

Epistolam, quam promittis⁵, exspectabo ut dulcissimum negotiorum levamen.

D. Manassi⁶, viro pererudito, qualem scripta edita ostendunt, pro eo, quod Hispanico sermone ad me misit⁷, gratias ago maximas. Video eum in illo Deuteronomii loco explicando⁸ consentire cum magni judicii doctore Maimonide⁹.

Mihi quaedam in mentem veniunt, de quibus amplius edoceri velim, an non possit locus ille exponi, non dico de appellationibus, quas non video usitatas fuisse apud Hebraeos, sed de relationibus, quas judices oppidorum faciebant ad synedrium, sicut praesides Romani ad imperatores; super quibus relationibus quod respondisset synedrium, id ipsis omnino sequendum fuerit. An ii, qui vocantur םיטפוש, jus non habuerint per se judicandi absque synedrio. Video enim esse qui ita sentiant eoque velint illos majores fuisse quam fuerint םיאשנה. Cum errare potuerit synedrium - nam et sacrificium pro errore ejus expiando erat constitutum - an etiam errantis valere debuerint auctoritas et quousque, an ut idem sentirent omnes, an ut ne quis contra publice doceret et faceret? Cum ad schismata cavenda hanc legem datum hebraei velint, cur ea usi non sint adversus sadduceos libera adhuc ipsorum republica? An de iisdem negotiis omnibus consulendi fuerint sacerdotes et judex? an de aliis illi, hi de aliis; et quae sint in Paralipomenis XXVI. 30, libro priore¹⁰ et XXII. 11. libro posteriore¹¹ negotia Dei et regis, et cur his Sabadias, illis vero Amarias¹² praeficiatur loco posteriore, cum in priore iisdem hominibus utraque committantur.

1 Gedrukt Epist. p. 454. Antw. op no. 3672; tesamen met no. 3701 beantw. d. no. 3802.

2 Pieter Pels zou secretaris van Grotius worden.

3 Paulus Pels.

4 Pieter de Groot.

5 Zie no. 3672.

6 Menasseh Ben Israel; zie no. 3554 en bijlage no. 7.

7 Zie bijlage no. 7.

8 Vgl. no. 3554, p. 247 en n. 8 aldaar.

9 Rabbi Moses ben Maimon (1135-1204).

10 1 Paralipomenon 26, 30: Porro de Hebronitis Hasabias et fratres eius, viri fortissimi mille septingenti, praeerant Israeli trans Iordanem contra occidentem in cunctis operibus Domini et in ministerium regis (Vulg. 1965, p. 326).

11 XXII, 11 is kennelijk een drukfout. Er moet staan: XIX.11; zie no. 3554 p. 248 n. 3.

12 Betreffende Sabadias en Amarias zie men Grotius' Annotata ad Vetus Testamentvm, ad locum.

[p. 517]

Video ego quod non incommode super his dici posset. Sed priusquam meam exponam sententiam, desidero scire, quid de his senserint hebraeorum doctissimi ac veteres maxime, ut eorum auctoritas me confirmet aut ducat ad rem pensiculatius examinandam.

Philolai editionem¹ urgeas, oro; nimis illi lenti sunt. Gaudeo amplissimis urbis vestrae rectoribus² et Galilaei³ repertum sicut meretur cordi esse et D. Hortensii⁴ in istis studiis peritiam magni, ut certe debet, fieri. Caeterum cur videatur dilatum nimis diu D. Hortensii iter nunc nova de causa differendum, et ipse ad te scripsi⁵ et uberius ad D. Hortensium maximus Galilaei amicus Adeodatus⁶.

Nostri omnes mecum tibi, vir eximie, et uxori⁷ et liberis⁸ precantur cuncta felicissima. Amplissimis magistratibus vestris, quod meas suggestiones optimo factas animo non spernunt, plurimum debeo.

Tuae Claritudinis studiosissimus
H. Grotius.

1 Philolaus is een pseudoniem van de astronoom Ismaël Boulliau; zie no. 3672, p. 452 n. 9.

2 Albert Coenraedsz. Burgh en Andries Bicker.

3 Galileo Galilei.

4 Martinus Hortensius.

5 No. 3701.

6 Elias Diodati, advocaat te Parijs.

7 Elisabeth Junius.

8 Franciscus, Matthaeus, Isaac, Gerardus, Johanna.

Scribebam Lutetiae, 7 Augusti 1638.