Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

282. A.A.M. Stols aan J. Greshoff, 6 oktober 1933¹

[Maastricht] 6-10-33

Beste Jan,

Ik heb nu eindelijk maar eens besloten om een avond thuis gaan zitten brieven schrijven; op kantoor kan ik het werk nauwelijks af. En jij bent nu het eerste aan de beurt.

Nog wel bedankt voor je gelukwenschen. Greet was gelukkig deze dag al weer op; alles gaat best.

Je hebt zeker gemerkt dat ik juist een geheel n^r. van Helikon aan de Molenaar gaf;² voorlopig komt er dus voor hem geen beurt. Het Nov.Nr. is geheel voor van

Breen,³ het Dec.Nr. wordt mixte, met, vermoedelijk, veel Slauerhoff.⁴

Boucher heeft de prijs tot op een cent na uitgemelkt;⁵ er zit niets meer in, behalve veel werk dat ik ervoor te doen zal hebben. Ik zal het dan ook graag doen, maar hij zou nu maar eens moeten beslissen.

Emile maakt het best; behalve met het loopende werk helpt hij al uitstekend met

1 Geschreven op briefpapier van The Halcyon Press, A.A.M. Stols, O.L.V. Plein 23, Maastricht, Holland.

2 Helikon 3 (1933) 8 (oktober) werd geheel gevuld door de bundel Enkele verzen van Johan de Molenaar. De twaalf in Enkele verzen opgenomen gedichten waren ontnomen aan de op dat moment nog niet gepubliceerde bundels Het spinet en Begeleidingen.

3 De stroomlijn.

4 In Helikon 3 (1933) 10 (december), p. 145-150 werden zes gedichten van J. Slauerhoff opgenomen, t.w. Salaz y Gomez, Andine, Amor, Amor de Dios, Aan een maagd en Odette. Al deze gedichten waren ontnomen aan de bundel Soleares.
De overige gedichten in deze aflevering waren van de hand van D.A.M. Binnendijk, S. Herwin en de Zuidafrikaanse dichters Uys Krige en Mattheus Joubert.

5 In antwoord op Stols' prijsopgave voor het drukken van Greshoffs Gedichten 1907-1934 (br.279 n.2) schreef Boucher op 27 september: ‘Betreffende gedichten van Greshoff. Ik wil ze graag uitgeven en behoef niets te verdienen, maar zooals de prijs van aanmaak thans is, zie ik ettelijke honderden guldens bij voorbaat er bij inschieten. Dat doe ik liever niet. Is er geen mogelijkheid dat je participeert in den vorm van sterk verlaagde aanmaakkosten en het zoo te schikken dat het ons beide niets kost en wij de winst (als ze er is) met Gresshoff[sic] deelen.’ Stols antwoordde daarop op 28 september: ‘Het is mij helaas niet anders dan als typograaf mogelijk om te participeeren in de uitgave van de Gedichten van Greshoff. Ik zal een deel van het werk, dat anders door werklieden gedaan zou worden op mij nemen, en zoodoende de prijs drukken. Ook zal ik je gelegenheid geven, om zelf het papier bij te leveren, zoodat ik dan het reglementaire supplement niet behoef te berekenen. [...] Hier volgt dus een nieuwe prijsopgave, die je in alle opzichten voldoening zal geven. Het is de prijs die wij anders berekenen voor het drukken van een slordig romannetje van dien omvang...’. De prijs waarop Stols vervolgens uitkwam, bedroeg fl 470,-. Er ontbreekt in de correspondentie klaarblijkelijk een brief waarin Stols meldde dat door de keuze voor de letter Bembo de prijs nog iets lager zou kunnen uitvallen, want op 16 oktober, ten slotte, reageerde Boucher als volgt: ‘Ik [...] kan nu gelukkig definitief toezeggen dat de Gedichten van Greshoff doorgaan. In je laatste brief schrijf je dat 470 gulden de uiterste prijs is, tenzij we de Bembo gebruiken. Nu heb ik die nog liever dan de Lutetia, zooals ik in het begin ook al zei. Zondag a.s. komt Greshoff, meen ik definitieve afspraken maken over de indeeling.’ (Stadsbibliotheek Haarlem, archief-Stols, omslag L.J.C. Boucher.)

[p. 204]

zetten. Hij heeft er veel slag van, en zet nu o.a. geheel alleen de 3 Middeleeuwsche balladen die ik met ± 40 houtsneden van Stuyvaert ga uitgeven.⁶

Greet is dus, zooals ik je hierboven liet merken, bezoekvaardig, doch door meidengeschiedenissen (de oudste gaat weg binnenkort: te veel werk, te veel wasch, te veel logees) kunnen wij je geen slaap[-] doch wel alle eetgelegenheid aanbieden. Emile heeft evenwel bij zijn ploerterij een slaapkamer over, die voor je zal worden ingericht. Je ziet dus, dat, als je daarmee accoord gaat, de weg naar Maastricht voor je gebaand is. Stel je bezoek dus niet uit, vooral omdat ik zelf in Nov. weer afwezig zal zijn i.v.m. boekenbeurs Antwerpen.⁷ Stuur dus gauw even bericht.

Met hartelijke groeten van huis tot huis

t.t.

Sander

Je hoorde zeker al dat Menno t.B. waarsch. Borel zal opvolgen⁸ en dat Henri Mayer Jr. secr. v h. Ned. Landb. Inst. te Rome is geworden.⁹

6 Middeleeuwsche liedekens zou, geïllustreerd met 40 houtsneden door de Vlaamse tekenaar Victor Stuyvaert (1897-1974), in 1935 bij A.A.M. Stols te Maastricht & Brussel verschijnen. Het boek, dat gezet werd uit de Romanée, werd gedrukt bij Boosten & Stols.

7 Van 4 tot 12 november werd in de Stedelijke Feestzaal aan de Meir te Antwerpen de jaarlijkse Vlaamse boekbeurs gehouden. Op deze beurs waren naast Stols ook de uitgeverijen W.L. & J. Brusse, A.W. Sijthoff, C.A.J. van Dishoeck en J.M. Meulenhoff vertegenwoordigd.

8 Henri Jean François Borel (1869-1933) was op 31 augustus overleden; vanaf 1916 was hij als literair criticus aan Het Vaderland verbonden geweest.
Op 3 september had Menno ter Braak aan E. du Perron geschreven: ‘[...] ik heb naar het baantje van Borel gesolliciteerd, in voorloopige termen natuurlijk, want Borel is nog niet katholiek begraven. 's-Gravesande ried mij aan, het dadelijk te doen. Wat doe jij? Er zijn natuurlijk oneindig veel beroerde kanten aan zoo'n betrekking; maar [....] in jouw geval zou ik het zeker probeeren. En Greshoff, Slauerhoff? Overigens denk ik nu alweer, dat noch jij, noch ik kans zullen hebben; wij zijn niet bezadigd genoeg. Maar het is te probeeren.’ Op 9 september voegde hij daaraan toe: ‘Ik heb nog bij Pannekoek geinformeerd, of ik Greshoff soms concurrentie aandeed; maar hij verzekerde mij, dat die om bepaalde redenen geen kans had, ook als ik niet meedong.’ (Menno ter Braak/E. du Perron, Briefwisseling 1930-1940 (ed. H. van Galen Last), dl.2, Amsterdam 1964, p. 141 resp. p. 147.) Over de opvolging van Borel ontstond een lange strijd tussen Ter Braak, gesteund door de hoofdredacteur van Het Vaderland, en de tegenkandidaat van de directie, Henrik Scholte. Op 6 november kon Ter Braak schrijven dat hij Borel was opgevolgd. Vanaf 12 november zouden Ter Braaks artikelen in Het Vaderland verschijnen. (Zie ook br.283 n.5.)

9 Henri Mayer Jr. zou werkzaam zijn bij het Institut International d'Agriculture in Rome.