Briefwisseling J. Greshoff - A.A.M. Stols

[p. 167]

229. A.A.M. Stols aan J. Greshoff, 27 september 1932¹

27-9-1932

Beste Jan,

De rekening zooals ik je die zond bevatte reeds in het saldo 1931 aftrek van de honoraria over dat jaar.² Laten we, nu het jaar al weer bijna om is, de zaak tot 31 dec. laten rusten, en dan over 1932 afrekenen.³ Laat mij alleen even weten, welke regeling wij inzake Voetz. en Sp. hebben,⁴ daar ik daarover niets vind.

Van Eddy reeds vele berichten, doch niets bijzonders.

Je exlibris is gezet: ik stuur je geen proef: moet verrassing blijven, hoewel ik in groote trekken je schetsje volgde. En je krijgt vele honderde[+ n] afdrukken.

Het mapje met mijn exlibris zal gewoon in de serie verschijnen met het gedirk van Schwenke.⁵ Daarom, als je een lyrische ontboezeming over typogr.[afie] e.[x] l.[ibris] zoudt willen toevoegen natuurlijk zéér gaarne.

De bundel van van Houtte is in proef. Ik ben van plan om in October enkele dagen bij ZEd in Oostende door te brengen en dan op den terugweg Brussel met de vele vrienden en Antwerpen met Ary Delen te bezoeken.⁶

Janus Bifrons is gezet; ik heb een vluchtige correctie gedaan, enkele dingen in titel-pag - coloph. veranderd. Je krijgt dezer dagen dus proeven. Doch het formaat wilde ik 17½ × 25 maken. Heb je er bezwaar tegen als ik het boekje druk op overschot papier Poe?⁷ Of op iets smaller formaat ook op handmade? Enfin dat laat je me zeker wel over. Ik kan er geen nieuw papier voor koopen.

Sliva probeert zeker leeuwen te vangen. Ze schijnen een enge gladden staart te hebben. En de Eikenkronen?⁸

Laat weer gauw iets hooren, ik verkommer hier letterlijk.

Eddy schreef dat hij essetee heeft met Nijgh en v.D. en Bouws⁹ inzake zijn Coster-boekjen.¹⁰

Hij wil het elders probeeren, en biedt het mij aan. Doch ik kan onmogelijk op eigen kosten. Ik verkoop niets meer. De aanbiedingsreis heeft voor, schrik niet, fl 4 gulden zes en vijftig cents opgeleverd. Alle overige kerels verdommen het om ook maar iets van de beide boeken van Eddy¹¹ en van de bundeltjes van de Bourbon¹² en Smit¹³ te verkoopen. En geen enkele Andries de Hoghe.¹⁴

Om de boel hier niet te laten verrotten ben ik bezig 100 commissiezendingen gereed te maken, die Zaterdag de deur uit moeten. Ik stik dus in het werk.

De Musketiers zijn afgedrukt, en deze week komen de gekleurde prenten ook gereed.¹⁵ Ik ben nu bezig met pakken: 20 groote kisten met vele etiketten en opschriften, nummers enz. Voor die kisten moet ik allerhande formaliteiten verrichten: consulaire facturen, cognossementen, polissen enz. En als je weet dat ik voor álles alleen sta kun je begrijpen dat ik wel eens het gevoel heb om krankzinnig te wor-

1 Geschreven op briefpapier van The Halcyon Press.

2 Deze rekening van Stols is niet bewaard gebleven.

3 De afrekening over 1932 van Greshoffs publikaties bij Stols is niet bewaard gebleven.

4 Noch van Voetzoekers noch van Spijkers met koppen is een contract bewaard gebleven.

5 Johannes Jacobus Schwenke (1887-1981) had in 1932 de Nederlandsche Exlibris-Kring opgericht. Over dit onderwerp publiceerde hij regelmatig in Den Gulden Winckel.

6 Uit de correspondentie tussen Stols en Ary Delen wordt niet duidelijk of dit bezoek daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

7 Van de oplage van Edgar Allen Poe's The masque of the red death and other tales waren 31 exemplaren op keizerlijk Japans gedrukt, en 175 exemplaren op met de hand geschept papier van J. Barcham Green & Son met een watermerk waarin de naam E.A. Poe verwerkt was. Janus Bifrons werd gedrukt op ditzelfde papier.

8 Waarschijnlijk is bedoeld een benoeming van Stols in de Orde van de Eikenkroon van Luxemburg. Er is niet achterhaald of Stols deze onderscheiding is toegekend.

9 Nijgh & Van Ditmar, van welke uitgeverij de redactiesecretaris van Forum Everard Bouws (1900-1978) adviseur was, weigerde E. du Perrons Uren met Dirk Coster (zie n.10) in boekvorm uit te geven. Op 1 oktober zou Menno ter Braak aan Du Perron schrijven: ‘Er wordt opgericht (on-officieel natuurlijk): n.v. tot Exploitatie van “Uren met Dirk Coster” in Boekvorm. Het is te idioot, als door die fatsoenpsychose van Nederlandsche boekfabrikanten de uitgave in boekvorm wordt belet. De zaak wordt nu eenvoudig zoo: ik vraag nauwkeurige prijsopgave bij Zijlstra van het afdrukken en brocheeren van het aanwezige zetsel in b.v. 500 exemplaren (als het te duur wordt desnoods de helft). Met deze gegevens in de hand breng ik het geld zeker bij elkaar; ik zelf zal waarschijnlijk in de komende maanden f 50 kunnen missen, Bouws moet bloeden, Ant [ter Braak-Faber] heeft ook wel wat en aldus komt het geld er persé.’ (Menno ter Braak/E. du Perron, Briefwisseling 1930-1940 (ed. H. van Galen Last), dl. 1, Amsterdam 1962, p. 311). Op 20 november meldde Ter Braak aan Du Perron dat Van Kampen de exploitatie van Uren met Dirk Coster op zich zou nemen tegen tien procent kostenvergoeding. (Zie ook Ad Hodinius, E. du Perron en zijn uitgevers (i), in Optima 14 (lente 1987). p. 90-112, m.n. p. 102-104.)

10 E. du Perron, Uren met Dirk Coster werd vanaf juli tot en met november 1932 in Forum gepubliceerd. Het boek zou in maart 1933 door P.N. van Kampen & Zoon te Amsterdam van het staand zetsel van Forum worden uitgegeven. Op 23 september had Du Perron aan Stols geschreven: ‘Ik heb telkens het grootste gedonder met Bouws (en achter hem Zijlstra) over die uitgave van Coster als boek. [...] Ik heb zelfs groote lust om nù reeds naar de brouille toe te “vluchten”, en te probeeren het boek elders uitgegeven te krijgen, bij Van Kampen of zoo, - wat zeker nog wel lukken zal. Maar alvorens dat te doen [...] wil ik jou toch eerst consulteeren, omdat je vroeger dat boek hebben wou. [...] Maar haal er voor jezelf nu geen strop bij uit vriendschap of zoo; die heb je nu genoeg gehad.’ (E. du Perron, Brieven (ed. Piet Delen et al.), dl.3, Amsterdam 1978, p. 404-405.)

11 Mikrochaos en Bij gebrek aan ernst .

12 Zwerving.

13 Requiem in memoriam matris.

14 Strofen en andere verzen uit de nalatenschap van Andries de Hoghe.

15 Alexandre Dumas, The three musketeers, dat Stols voor de leden van The Limited Editions Club drukte.

[p. 168]

den. Maar ik kán niemand als hulp betalen, omdat ik nog nergens geld zie. En als het er zal komen verhuisd het direct naar Enschedé.¹⁶ Want ik wil zoo spoedig mogelijk van die gents af, en zal den afgerotten beroerling¹⁷ geen kans meer geven om me te negeren.

Hartelijke groeten, ook voor Aty en de jongens, mede van Greet

als steeds geheel je

Sander

Van Janus druk ik er maar 100, waarvan b.v. 80 of 85 in den handel.¹⁸ Commercieler kan ik het toch niet berekenen.

16 Bij drukkerij Joh. Enschedé & Zoon te Haarlem had Stols een gestaag oplopende schuld. (Zie Inleiding, p. xix.)

17 Jan van Krimpen, die sedert 1925 werkzaam was bij Joh. Enschedé & Zoon te Haarlem.

18 De oplage van Janus Bifrons zou 100 exemplaren tellen, die alle in de handel kwamen.