Het oude Nederlandsche lied. Deel 3
(1907)–Florimond van Duyse–
Auteursrecht onbekend
[pagina 2279]
| |
A. 1.
Ic heb ghejaecht mijn leven lanc
al om een joncfrou scone,
die alresoetste wijngaertranc,
die daer is in shemels trone;
met enghelen is si om beset,
ic en can daer niet bi comen;
mijn sonden hebbent mi belet,
des ic mi mach bedroven.
2.
Ic bin verdoelt op deser jacht,
die werelt heeft mi gheloghen,
ghenoechte heb ic seer gheacht,
in wanen bin ic bedroghen;
rijcheit ende lof heb ic ghemint
ende idelheit uutvercoren;
int jaghen bin ic dus verblint,
den wech heb ic verloren.
3.
Ic wil opstaen, tis meer dan tijt,
ende soeken hem alleine
der joncfrou soon, diet al verblijt,
Jesus ist dien ic meine;
hi is den wech, alsmen verclaert,
ic wil mi tot hem keren,
den rechten wech ter joncfrou waert
mach ic noch aen hem leeren.
| |
[pagina 2280]
| |
4.
O Jesu heer, nu bid ic di
uut al mijns harten gronde,
van sonden wilt mi maken vri,
dats nu ende tallen stonde;
doet mi die pure moeder dijn
met suverheit aenscouwen,
doer haer wilt mijns ghenadich sijn,
ic wil haer dienen met trouwen.
5.
Der enghelen vroecht, wilt op mi slaen
dijn ontfermhertighe oghen;
ic heb u grotelic misdaen,
des is mijn hart in doghen;
ghi sijt des sondaers toeverlaet
ende troestersce der armen,
ghi sijt die gheen daert al an staet:
wilt mijns doch nu ontfarmen.
6.
Mijn vrienden, maghen ende scat
die sullen mi beswiken,
die scriftuur bewijst wel dat,
ic moet alleine gaen striken;
o moeder Gods, daerom wilt staen
bi mi als ik sel sterven,
want ic moet loen naet werc ontfaen,
wilt mi ghenade verwerven.
7.
Die dit liedekijn eerstwerf sanc,
is seer ghequetst van binnen;
sein vleisc heeft hem ghemaect so cranc,
dat hi is flau van minnen;
o Jesus, die dranc den bitteren dranc
ant cruis om smenscen wille,
behoede ons van der hellen stanc
ende van des duvels quelle.
3, 4: Hs. 8,185, Maria, tot wie ook de overige strophen zijn toegericht. - 3, 5. Joh. XIV, 6. - 3, 7. Zelfde Hs.: ten hemelrike waert. - 5, 1. vroecht, vroocht, vreugde, zie echter B. - 6, 2. beswiken = ontvallen. - 6, 3. Marc. X, 29, 30. - 6, 4. De zin is: dat ik hen moet verlaten. - 7, 5. die bijgev. door H.v.F. | |
[pagina 2281]
| |
1.
Ick hebbe gheiaecht mijn leven lanc
al om een ioncfrou schone,
die alderschoonste wijngaertranck,
die is in shemels throne;
si is met enghelen so omset,
ic en can daer niet bi comen;
dat hebben mi mijn sonden belet,
des wil ic mi ontvromen.
2.
Ic ben verdwaelt in deser nacht,
die werelt heeft mi bedroghen,
ghenoechte heb ic so seer gheacht,
mijn waen heeft mi beloghen;
rijcheyt ende eer heb ic ghemint
ende ydelheyt vercoren;
al iaghende ben ic aldus verblint,
en heb minen wech verloren.
3.
Ic wil opstaen, tes meer dan tijt,
ende soeken hem alleene
der maghet sone ghebenedijt,
Ihesus ist dien ic meene;
hi is den wech, alsmen verclaert,
ic wil mi tot hem keeren;
den rechten wech ter maghet waert
sal ic aen hem leeren.
4.
O Ihesus heer nu bidde ic di
al wt mijns herten gronde,
van sonden wilt mi maken vrij
nu ende tot allen stonden;
laet mi die waerde moeder dijn
met suverheyt aenschouwen,
doer haer wilt mi ghenadich sijn,
want mi mijn sonden rouwen.
5.
Der engelen vrouwe, wilt op mi slaen
uwe ontfermhertighe oghen;
ic heb so swaerliken mesdaen,
des lidet mijn herte doghen:
ghi sijt des sondaers toeverlaet,
ende onderstant den armen;
ghi sijt die ghene daert al aen staet
wilt doch mijns ontfarmen.
6.
Vrienden, maghen ende schat
die willen mi beswiken,
scriftuere die bewijst wel, dat
ic moet van haer gaen striken;
och moeder Gods, wilt mi bistaen
als ic sal moeten sterven,
want elc sal loon na werc ontfaen,
wilt mi ghenade verwerven.
7.
Och, die dit liedeken eerstwerf sanc,
was seer ghequelt van binnen;
sijn vlees was hem gemaect so cranc,
dat hi flaeu is van minnen;
Ihesus, die dranc den bitteren dranck
aent cruys om smenschen leven,
bescermt ons vander hellen stanc
ende van dat eewighe beven.
1, 8. ontvromen, den moed verliezen of verootmoedigen; cf. overigens A. - 1, 7. t.: mi mij sonden. - 6, 4. haer = hen. | |
Tekst.A. Hoffmann v.F., Holländische Volksldr., 1833, nr. 17, bl. 39, met wijsaanduiding: ‘Na groenre verwe mijn hart verlanct’ en den naam van den dichter Brugman (den beroemden volksprediker, overleden te Nijmegen in 1473), naar het 15de-eeuwsch Berlijnsch Es. 8,190; hierboven weergegeven; - Id. Niederl. geistl. Ldr., 1854; nr. 109, bl. 216, naar dezelfde bron. - Hs. 8,185 van de XVde eeuw, mede te Berlijn berustend, zelfde tekst zonder strophe 7, en met de door H.v.F., in laatstgenoemde verzameling, bl. 217, aangeduide varianten. In dit Hs. heeft het lied tot stemopgave: ‘Adieu, mijn lief, hebt goeden nacht // dat moet een scheiden | |
[pagina 2282]
| |
sijn’. - Willems, Oude Vl. ldr., 1848, nr. 212, bl. 456; - W. Moll, Johannes Brugman, 1854, II, bl. 212, door beiden naar Hoffmann's Holländische Volksldr. Zie hierna een tweede lied van Brugman: ‘Met vroechden laet ons singhen’. | |
Melodie.Bäumker, Niederl. geistl. Ldr., nr. 73, Vierteljahrsschrift 1888, bl. 312, naar het voornoemde Hs. 8,190. - De wijs: ‘Na groene verwe’, diende voor eene negenregelige strophe, zie hiervoren I, nr. 145, bl. 548. | |
Tekst.B. Dit is een suverlijc boecxken, Antw. 1508, bl. 43 ro, ‘dit liedeken gaet op die wijse: Och die daer iaecht’, hierboven weergegeven; - Een dev. en̄ prof. boecxken, Antw. 1539, nr. 50, uitg. D.F. Scheurleer, bl. 69, aant. bl. 330, ‘dits die wise van Die daer iaecht, Het gaet oock op die wise van Tandernaken al opten rijn’ (voor deze laatste wijs, zie hiervoren II, bl. 1056); - Dr. J.G.R. Acquoy, Middeleeuwsche geest. ldr. en leisen, 1888, nr. 4, bl. 8, naar dezelfde bron. | |
Melodie.Een dev. en̄ pr. b., t.a.p.; - Dr. Acquoy, t.a.p. |
|
