Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 305]

59.
Den echo van u clacht.
(Silvaen en Therëus.)

1.
‘Den echo van u clacht
heeft my tot hier ghebracht,
o herder, ‘loopt niet verder,
inde nacht,
ontdeckt u coene
herte stout,
ick ben de groene
godt van't wout!’

2.
- ‘Soo ghy een gode sijt,
ist wonder dat ghy lijt
dat teghen ‘d'onbeweghen
reden strijt:
oft is u crachte
niet een sier,
by dit ver-achte
minne vier?’

3.
- ‘Iupijn, diet al ghebiet,
en cost ontcomen niet
noch swichten ‘voor dees schichten
vol verdriet.
Wie vande goden
heeft hier oeyt
dit vier ontvloden?
Niemant noeyt.’

4.
- ‘Maer seght, hoe macht gheschien
dat oude grijse lien
het minnen ‘dol van sinnen,
niet en vlien,
en ionghe menschen
sterven, schier
eer sy hun wenschen
hebben hier?’

5.
- ‘Den slaep heeft eens verdooft
Cupido, dit gelooft;
ter wijlen ‘sijn zijn pijlen
hem berooft,
en inde stede
sijn gheleyt,
daer hy doot mede
de ionckheyt.’

[p. 306]

 

6.

 

- ‘Vermach Cupido dan

 

den mensch te rooven van

 

het leven ‘dat hy gheven

 

niet en can?

 

Wat moet vermoghen

 

die, tot spodt,

 

noch heeft bedroghen

 

desen Godt?’

7.
- ‘Gheen voghel, dier oft vis
haer oeyt ont-comen is,
ick meene ‘sy schiedt geene
schichten mis;
sy treft de menschen
cleyn en groot,
oock naer haer wenschen,
t'is de doot.’

8.
- ‘Hert sucht den lesten sucht,
ick ben ghetreft, ick ducht,
want boose ‘oogheloose
blint gerucht,
met dees ghestolen
pijlen wreet.
Och moest sy dolen
tot mijn leet.’

2, 1-4 = zoo gij een god zijt dan is 't verwonderlijk dat gij dengene lijdt die tegen de onwankelbare (onbewogen) rede strijdt. - 6, 4 = Wat moet degene (nl. de Dood) vermogen. - 8, 2-4. Misschien te lezen: ick ben ghetreft, ick ducht, // vant boose ‘oogheloose // blint gedrucht, enz. - 8, 7. dolen = verwarren.

Tekst.

Ioan Ysermans, Triumphus Cupidinis, Antw. 1628, bl. 77, hierboven weergegeven. De verschillende strophen van deze samenspraak tusschen Silvaen en Therëus, die deel uitmaken van eene Pastoraele, zijn telkens voorgegaan door twee versregelen.

Zoo vindt men voor str. 1:

Terstont heeft doen Silvan' aldus in't bosch ghesonghen,
Waer door, als wt een slaep Therëus is ontspronghen.

Voor str. 2:

Waer op Therëus strack aldus antwoorde hem
Dit, op de selfde voos met een beroerde stem.

Voor str. 3:

Soo haest en heeft hij niet het leste woordt ghesweghen,
Oft den bosch Godt Silvan' en songh daer weder teghen.

Voor str. 4:

Therëus die dit het soo't scheen wel heeft behaeght,
Heeft singhende terstont hem weder dus ghevraeght.

[p. 307]

Voor str. 5:

Strack voer Sylvanus voort, als eenen die den slechten
Therëus wou met sanck van alles onder-rechten.

Voor str. 6:

Therëus gansch ontstelt, verwondert, en bevreest,
Heeft voorder noch ghevraeght, doch met verschriekten gheest.

Voor str. 7:

Wie oorsaeck was van sijn verlieft ellendich leven
Heeft hem Silvanus claer te kennen doen ghegheven.

Voor str. 8.

Dat de dolingh' des doots, was van sijn ongheluk
De schult, bekenden nu Therëus vol van druck.

Na str. 8 leest men:

Therëus (sprack Silvan') blijft trouw en lijt gheduldich,
Soo sal sy in u doot haer selven kennen schuldich.
Waermed' hy als een spoock verdwenen is van hem, enz.

Op den rand van het boekje komt een Fransch gedicht voor tot titel voerend: ‘De Mort et d'Amour. Prosopopeie et Apostrophe’, waarvan Ysermans' lied eene navolging schijnt.

Willems, Oude Vl. ldr., nr. 139, bl. 334, ‘Pan en de herder’, str. 1-4 en 7, met veranderingen in tekst en spelling.

Melodie.

Ysermans, t.a.p., zonder tekst:

Zangwijzen gevoegd bij het zoogenaamd Hs. van Anna Bijns, K. Brusselsche Bibl., nr. 19547, bl. 154vo, zelfde melodie, waarschijnlijk aan Ysermans ontleend. Stalpaert, Gulde-iaers feest-daghen, 1635, bl. 109, ‘stem: alst 't begint’:

[p. 308]

De Mar - te - larss' A - gniet Had nu door 't kort ver-driet//
Des die - re doods//
Ge - won - nen 't rijcke Gods//
Als haer ge-slagt//
On - lijd - saem droef//
Met sta' - ge wacht//
Bleef by de groef.