basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Barbaristen
spelwijze in bron(nen):
'De Barbaristen' (1539-1622)
varianten:
'De Barbaristen' (1539-1622); 'Retorica' (1539); 'Ghulde van St. Barbara gheseit Retorica' (1615); 'Hopen broeders' (Antwerpen 1574)
zinspreuk:
'Wij hoppen bruers' (1539)
gebruikte code:
MEN1
patroonheilige:
H. Barbara (blazoen 1539)
vroegste bronvermelding:
1486
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Menen
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
Kasselrij Kortrijk
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
De 'ghezellen van der Rethoryke van Meenene' voerden in 1486 spelen op op een bruiloft in Tielt. De 'Rethorycke van der steede van Menen' nam in 1519 deel aan een wedstrijd in Nieuwpoort in het kader van de Sacramentsprocessie. De 'Meenensche Barbaristen' namen deel aan de wedstrijd te Gent in 1539. De stadsrekeningen van 1560-1561 spreken over 1 kamer en 3 'benden': 'An de ghulde van de Rhetoricque, de benden van de Lichteladen, van de Vroen ende van de Mooren' (vergoeding voor deelname aan processie). De Barbaristen namen deel aan de refreinwedstrijd in 1574, uitgeschreven door de kerkmeesters van de Sint-Jacobskerk in Antwerpen. In de periode tussen 1577 en 1615 is noch van de kamer noch van de 'benden' sprake. In de eerste helft van de zeventiende eeuw waren De Barbaristen opnieuw actief. In 1615 namen ze deel aan een wedstrijd in Cassel.
De kamer werd naar alle waarschijnlijkheid gedoopt vóór 1539, aangezien op het blazoen voor de Gentse wedstrijd een duif te zien is.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 38363, stadsrekeningen Tielt 1486-1487, n.g.:
'Item ghesconcken den ghezellen van der Rethoryke van Meenene doe hier te Thielt zijnde Batermenteirne ende ghenouchte bedrivende ter brulocht van der dochter van Luucx Haeghelijnc, een canne Rijns wijns te 8 s. 6 d. par. den stoop. Comt 17 s.par.'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36817, stadsrekeningen Nieuwpoort 1519-1520, 26v:
[Sacramentsprocessie, 26 juni 1519]
'de Rethorycke van der steede van Menen'
Rembry-Barth 1881, 575-76 (naar verloren stadsrekeningen van Menen van 1560-1561):
[vergoeding voor deelname aan processie]
'An de ghulde van de Rhetoricque, de benden van de Lichteladen, van de Vroen ende van de Mooren...'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36218, stadsrekeningen Menen 1615-1616, 34r:
'An Eloij Blomme als dekene van der Rethoricke van der Barbaristen deser stede....'
37v:
'An de ghuldebroeders van der ghulde van St. Barbara gheseit Retorica binnen deser voern. stede ter causen dat zijlieden met vlieghende vendels ende standaert hemlieden ghehouden hebben binnen de stede van Cassele ende aldaer ghesolveert de vraghen bij de camers van der voornoemde Retorica gheproponeert ende uutghesonden. Duer welcke goede devvoiren van spelen ende solveren van den voornoemde vraghen zij vercreghen hebben den uppersten prijs met twee andere upperste prijsen ende eenen naerprijs. Betaelt volghende zekere reqete, ordonnantie ende quittancie 100 lb. par.'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36226, stadsrekeningen Menen 1622-1623, 61v:
'Item an de voornoemde drie gulden midtsgaders de gulden van Sinte Barbara ghezeyt de Barbaristen, de gulde van Lichgelaen ende de gulde van der Vroen, elc de somme van thien pond parisis, maeckende de somme van tzestich ponden parisis ende dat om dieswille dat zij huerlieder debvoir hebben ghedaen in 't ommegaen ende vercieren van de processie up beede de Sacremens daeghen, Sint Jansdaech ende Sint Jacobz daech van den jaere 1622...'
literatuur:
Kops 1774, 325; De Laserna Santander 1809, 190; Schotel 1871, 274; BB 1891-1923, 94-98; Van Elslander e.a. 1944, 16; Van Elslander 1968, 41.
Lambin 1838; Rembry-Barth 1881, 568-89; Arickx 1963 (a).
naar bibliografie