basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Kersouwe
spelwijze in bron(nen):
'gesellen vander Mesueten' (1475); 'den jongen gesellen, die de bruederscap houden vander Meesueten' (1475); 'den ghesellen vander Kerssouwen' (1479)
varianten:
'Gesellen van der Mesueten' (1475); 'den jongen gesellen, die de bruederscap houden van der Meesueten' (1475); 'den ghesellen van der Kerssouwen' (1479); 'geselscap van der Kerssouwen' (1486); 'Karssouwen' (1486); ''t Kersouken' (1562); 'Reyn Kersow' (1620)
zinspreuk:
'Svver' (1562); 'Suver' (eed 1616)
gebruikte code:
LEU2
patroonheilige:
H. Margaretha (1486)
vroegste bronvermelding:
1475
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Leuven
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Brabant
korte geschiedenis
'Den jongen gesellen, die de bruederscap houden van der Meesueten' verschijnen voor het eerst in de stadsrekeningen van 1475. In 1479 worden ze als 'den ghesellen van der Kerssouwen' in de stadsrekeningen aangeduid. In 1486 werd de kamer officieel erkend door het Leuvense stadsbestuur. In 1545 beweerde de kamer in het verleden door de hertog van Brabant erkend te zijn. In dat jaar besloot de Leuvense Raad enkel De Roose en De Kersouwe als vaste kamers te beschouwen.
'Der Kerssauwen van Lovene' was aanwezig in Mechelen in 1493. De kamer nam deel aan het landjuweel in Antwerpen in 1496, te Mechelen in 1515, te Diest in 1521, te Brussel in 1532 en te Mechelen in 1535. De kamer nam deel aan de wedstrijd georganiseerd door De Corenbloem in Brussel in 1562. De kamer nam deel aan de refreinwedstrijd in 1574, uitgeschreven door de kerkmeesters van de Sint-Jacobskerk in Antwerpen. Samen met De Roose was het de enige Leuvense kamer die de troebelen van de zestiende eeuw heeft overleefd. De kamer wordt vermeld in het 'Mey Liedeken' van de Peoene dat gezongen werd op de opening van de wedstrijd in Mechelen (1620), maar nam waarschijnlijk niet deel. In oktober 1620 werd aan de kamer dezelfde subsidie toegekend als aan De Roose (Stadsarchief Leuven, nr. 314, 37/1r).
documenten
reglementen:
- Gildenbrief verleend door het Leuvense stadsbestuur (1486?) : origineel verloren/ afschrift: Stadsarchief Leuven, nr. 1524, 245r-47v (niet gedateerd (volgende blad, met einde reglement is uitgescheurd), tussen de akten van februari en augustus 1486)/ editie: De Vos 1908, 145-49 [1486 LEU2].
- Nieuwe erkenning van de kamer door het stadsbestuur (19 juni 1545): origineel verloren/ afschrift : Stadsarchief Leuven, nr. 1238, 60v-61r (17e eeuw)/ editie: 1. Serrure 1834, 256-57; 2. (naar Serrure) Jacobs 1870, 8-9; 3. De Vos 1908, 150-51 [1545 LEU2].
- Intern reglement gebaseerd op een reglement uit 1547 dat door de magistraat goedgekeurd werd (4 juli 1610): Stadsarchief Leuven, nr. 11797 (originele versie op perkament en achttiende-eeuws afschrift op papier) [1610 LEU2].
ledenlijsten:
rekeningen:
- Register met rekeningen van de kamer opgesteld door de dekens (1608-1669) met achteraan nog enkele achttiende-eeuwse nota's: Stadsarchief Leuven, nr. 11795.
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
- Negentiende-eeuws handschrift met vooraan wat historische informatie over de kamer: Stadsarchief Leuven, fonds varia XIII (Kersouwken) nr. 1 (olim 11799ter).
andere nota's:
- Kaart van het landjuweel en het haagspel van 1561: Stadsarchief Leuven, nr. 11799 (vermist).
- Afschrift van de eed van De Kersouwe uit 1616: Stadsarchief Leuven, nr. 11797.
verantwoording
broncitaten:
Stadsarchief Leuven nr. 5104, stadsrekeningen Leuven 1475, 37r:
‘'t Schincken van den prijsen van der schoenster feesten ende vieren dwelc gedaen was vut overdraghe van der stad doen den tractaet van den bestande tusschen den keyser ende onsen gened. prince vut gecundicht wert in novembri 1475...
37v Den gesellen van der Mesueten van gelijken hen geschinct in den Moriaen ende in den Yngel 2 stoepen als voeren, valet 36 pl.'
105r ‘Wt bevele van der stadt 5 gulden van gracien den gesellen van der Roosen tot huerl. camerhueren te hulpen van kersmesse 1475 in gulden deser Rekeningen 5 gulden.’
105v ‘Wt overdraghe van der stadt Raide es bevolen geweest den Rintmeesteren van der stadt wter stat gemeinen goede te gevene den jongen gesellen, die de bruederscap houden van der Meesueten tot huerl. cost ende camerhueren te hulpen eens van gracien in gulden deser Rekeninghen 4 Gulden'
Stadsarchief Leuven nr. 5102, stadsrekeningen Leuven 1479, 39v:
‘Bij overdraghe van den burghemeesters es gegeven den ghesellen van der Kerssouwen tot huerl. camerhueren te hulpen van gracien eens in gulden te 54 pl., 4 gulden’.
literatuur:
Kops 1774, 324; De Laserna Santander 1809, 286; Schotel 1871, 269; Van Elslander e.a. 1944, 28; Van Elslander 1968, 39.
Serrure 1834; Piot 1839; Van Even 1852; Jacobs 1870; De Vos 1908; Wils 1912; Meulemans 1970-72; Keersmaekers 1980.
naar bibliografie