basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
Scherpduere
spelwijze in bron(nen):
'den gheselscepe van Sceerpduere' (1449)
varianten:
'Den gheselscepe van Sceerpduere' (1449); 'den tytle van Scarpduere' (1497-98)
zinspreuk:
gebruikte code:
DIK2
patroonheilige:
H. Kruis
vroegste bronvermelding:
1449
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Diksmuide
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
Vanaf het begin van de vijftiende eeuw waren er allerlei gezelschappen die vooral tijdens de Sacramentsprocessie spelen opvoerden. Zo waren er: 'den ghesellen van den Wijngaerde' (voor het eerst vermeld in 1410-1411, voor het laatst in 1454-1455), 'den gheselscepe van Sinte Stevin ende Ysmast' (enkel in 1447-1448), 'den gheselscepe van Noorduut' (voor het eerst in 1449-1450, voor het laatst in 1451-1452), 'de gheselscepe van den Drogaerts' (voor het eerst in 1452-1453, voor het laatst in 1468-1469), 'de heere van Ghebreke met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469, voor het laatst in 1473-1474), 'den bisscop van der Eselfeeste met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469), 'den ghesellen van den Eekebladen' (enkel in 1484-1485). Er waren ook gezelschappen die zich tot 'titels' ontwikkelden en een grotere continuïteit vertoonden. Vanaf 1499-1500 krijgen deze titels een vaste vergoeding voor het opvoeren van esbattementen (8 s.par.) en spelen van zinne (12 s.par.). In 1500 wordt 'de Rethorycke van Dixmude' voor het eerst in de stadsrekeningen van Nieuwpoort vermeld. In de stadsrekeningen van Diksmuide is in 1503-1504 voor het eerst sprake van 'den ghesellen van der Rectoricke'. De relatie met (of overlapping met) de titels is niet helemaal duidelijk.
In 1449 voerde 'den gheselscepe van Sceerpduere' spelen op in het kader van de Sacramentsprocessie. In de stadsrekeningen van 1497-1498 is voor het eerst sprake van 'den tytle van scarpduere'. 'Scerpduere van Dixmude' wordt vermeld in de stadsrekeningen van Nieuwpoort van 1516. De kamer raakte in conflict met de gilde van het H. Kruis. Op 4 januari 1562 n.s. werd te Brugge een vonnis uitgesproken.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
- Getypte nota's i.v.m. de rederijkerskamers van Diksmuide (op basis van archieven bewaard na WOI, voornamelijk de stadsrekeningen 1410-1429/1439-1521 en het keurboek 1482-1615): Stadsarchief Diksmuide, fonds Albert Berquin, nr. 23.
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34061, stadsrekeningen Diksmuide 1449-1450, n.g.:
'den gheselscepe van Sceerpduere die uut brochten speelen ter eere van den Helighen Sacramente'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34171, stadsrekeningen Diksmuide 1561-1562, n.g.:
'Betaelt van diesser verteert was bij den heeren ende wet up den 4en in lauwe 1562 [n.s.] als 't hooftvonnesse van die van Brugghe ghevut was tusschen die van den Helighen Cruuce, heesschers, ende den titele van Scherpduere, verweerders, 15 lb. 7 s.par.'
literatuur:
Schotel 1871, 246; BB 1891-1923, 34-36.
Van de Putte 1842, 26; De Potter en Borre 1870, 24; Pieters 1885; Hosten 1910.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd