basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Royaerts
spelwijze in bron(nen):
'Royaerts' (1476)
varianten:
'Royaerts' (1476)
zinspreuk:
gebruikte code:
DIK4
patroonheilige:
vroegste bronvermelding:
1473
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Diksmuide
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
Vanaf het begin van de vijftiende eeuw waren er allerlei gezelschappen die vooral tijdens de Sacramentsprocessie spelen opvoerden. Zo waren er: 'den ghesellen van den Wijngaerde' (voor het eerst vermeld in 1410-1411, voor het laatst in 1454-1455), 'den gheselscepe van Sinte Stevin ende Ysmast' (enkel in 1447-1448), 'den gheselscepe van Noorduut' (voor het eerst in 1449-1450, voor het laatst in 1451-1452), 'de gheselscepe van den Drogaerts' (voor het eerst in 1452-1453, voor het laatst in 1468-1469), 'de heere van Ghebreke met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469, voor het laatst in 1473-1474), 'den bisscop van der Eselfeeste met zijnen gheselscepe' (voor het eerst in 1468-1469), 'den ghesellen van den Eekebladen' (enkel in 1484-1485). Er waren ook gezelschappen die zich tot 'titels' ontwikkelden en een grotere continuïteit vertoonden. Vanaf 1499-1500 krijgen deze titels een vaste vergoeding voor het opvoeren van esbattementen (8 s.par.) en spelen van zinne (12 s.par.). In 1500 wordt 'de Rethorycke van Dixmude' voor het eerst in de stadsrekeningen van Nieuwpoort vermeld. In de stadsrekeningen van Diksmuide is in 1503-1504 voor het eerst sprake van 'den ghesellen van der Rectoricke'. De relatie met (of overlapping met) de titels is niet helemaal duidelijk.
In de stadsrekeningen van 1452-1453 is sprake van 'mijn heere ende al sinen gheselscepe van der Royaers, commende binder stede spelen' (28 december). Het lijkt dus niet om een gezelschap uit Diksmuide zelf te gaan. Een gelijknamig gezelschap (klaarblijkelijk wel uit Diksmuide) wordt vermeld in 1473-1474, 1474-1475 en 1485-1486. In de stadsrekeningen van 1476-1477 wordt voor het eerst melding gemaakt van het 'ghezelschap van der Royhaerts', in 1484-1485 van de 'titele van der Royaerts'. In 1584 bepaalde de magistraat na een conflict tussen Nu Morgen Niet en De Royaerts dat Nu Morgen Niet de oudste rederijkerskamer van Diksmuide was. De Royaerts bleven bestaan tot het einde van de zeventiende eeuw.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
- Getypte nota's i.v.m. de rederijkerskamers van Diksmuide (op basis van archieven bewaard na WOI, voornamelijk de stadsrekeningen 1410-1429/1439-1521 en het keurboek 1482-1615): Stadsarchief Diksmuide, fonds Albert Berquin, nr. 23.
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34063, stadsrekeningen Diksmuide 1452-1453, 33r:
[28 december]
'mijn heere ende al sinen gheselscepe van der Royaers, commende binder stede spelen'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34084, stadsrekeningen Diksmuide 1473-1474, n.g.:
[Sacramentsprocessie]
‘Ten zelven daghe ghepresenteert den gheselsceipe van minen heere van Royen, die inghelijken de processie verchierden, 1 kan Roods wijns in de Crone te 6 s.par. den stoop, comt 9 s.par.'.
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 34087, stadsrekeningen Diksmuide1476-1477, 24r:
[Sacramentsprocessie]
‘ghezelschap van der Royhaerts'
literatuur:
Schotel 1871, 246; BB 1891-1923, 34-36.
Van de Putte 1842, 26; De Potter en Borre 1870, 24; Pieters 1885; Hosten 1910.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd