| |
| |
| |
Schematisch overzicht vorming Westeuropese keuken
8000-2000 v.Chr. |
Neolithische landbouwrevolutie in de rivierdalen van Nabije en Midden-Oosten (Nijl, Eufraat en Tigris, Indus), vorming van landbouwculturen, eerste steden en handelswegen. |
Opschuiven naar Europa van geordende landbouw en veeteelt. |
|
|
|
6e-4e eeuw v.Chr. |
Kolonisatie van Middellandse Zeekusten door Grieken en Feniciërs. |
Verspreiding olijfboom en wijnstok, saffraan en andere kruiden.
Vissoepen, emulsiesauzen op oliebasis. |
|
|
|
5e-4e eeuw v.Chr. |
Perzische oorlogen. |
Perzische verfijning in Griekse keuken, Fenicische invloed op Sicilië, Siciliaanse koks geven toon aan. |
|
|
|
4e-2e eeuw v.Chr. |
Leger van Alexander de Grote verovert Perzië, dringt door tot de Indus, vermenging Oosterse en Griekse cultuur. |
Peper, suikerriet en andere Oosterse specerijen, geraffineerde keuken van Hellenistische wereld. |
| |
| |
4e eeuw-begin van onze jaartelling |
Opkomst Romeinse Rijk, verovering landen om Middellandse Zee, Nabije Oosten, West- en Midden-Europa. |
Griekse koks brengen culinaire verfijning naar Rome. Gerezen brood uit Egypte, vruchten uit Klein-Azië, specerijen van Arabische handelaren. Verspreiding wijnstok over West- en Midden-Europa. |
|
|
|
1e-5e eeuw |
Bloei en ondergang Romeinse Rijk. |
Galloromeinse beschaving in Frankrijk, wijncultuur, Romeinse invloed op autochtone keukens. |
|
|
|
6e-13e eeuw |
Invallen Mongoolse volken uit Azië. |
In Hongarije pasta, zuurkool, zure melkprodukten. |
|
Expansie islam, verovering via Noord-Afrika van Spanje, Sicilië. Invallen in Frankrijk, Zuid-Italië. Bloei kaliefaten in Syrië, Irak. |
Moorse beschaving en verfijnde kookkunst in Andalusië, op Sicilië en in Zuid-Frankrijk (bladerdeeg, ijs, marsepein, confituren, distilleerkunst). |
|
|
|
11e-13e eeuw |
Kruistochten. |
Terugkerende kruisvaarders brengen verfijning van Byzantijnse en Perzisch-Arabische keuken naar West-Europa. Nieuwe wijnstokken worden ingevoerd, glas. |
| |
| |
14e-16e eeuw |
Renaissance in Italië. |
Antieke beschaving wordt opnieuw ontdekt, Italiaanse koks vinden synthese van Arabisch-Moorse kookkunst uit Zuid-Italië, en overgeleverde tradities. |
|
Jodenvervolgingen. |
Opgejaagde joden uit Oost-Europa brengen Oosteuropese invloeden mee, naar Duitsland en de Elzas: zuurkool, pasta, bakkunst. |
|
Verovering Balkan en Hongarije door de Turken. |
Verspreiding van Turkse gerechten (zoet gebak, gevulde groenten), koffie, rode peper (paprika). |
|
|
|
15e-16e eeuw |
Ontdekkingsreizen. |
Specerij-eilanden worden ontdekt, daling peperprijzen, overvloed specerijen. Nieuwe produkten uit Amerika: aardappels, maïs, Spaanse peper, chocola, vanille, kalkoenen. |
|
|
|
16e-18e eeuw |
Stabilisatie. |
Franse haute cuisine vormt zich uit autochtone, Italiaanse, Moorse elementen. |
|
|
|
19e eeuw |
Koloniale imperia. |
Curry's, chutney's in Engelse keuken, Franse invloed in Midden-Amerika, Indonesische in Nederland. |
| |
| |
20e eeuw |
Nauwere contacten met VS na wereldoorlogen.
Belangstelling voor Verre Oosten, Japanse industriële ontplooiing. |
Salades en rauwkost, barbecue, fast food.
Chinese restaurants, Chinese en-Japanse produkten in Europese gerechten, Japanse esthetica. |
|
|