Gezangen mijner jeugd

[p. 53]

40. Aan de maane (67) ^40.

Vorstin des nachts, volschoone Maan! ¹

Ai, doof een wijl uw' heldren luister, ²

En laat mij hier, in 't sombre duister,

Bij deze boomen staan!

'k Wil mij aan 't vraagend oog onttrekken,

En Gij, Gij zoudt mij hier ontdekken....

Neen! zuivre Nachtvorstin!

Begunstig mijne min!

Bedek u, voor het oog der volken,
Met een gordijn van dikke wolken,

Op dat de dwang, die 't al bespiedt,

Alöm met arendsöogen ziet,

Mij hier niet moge ontdekken! -

Neen! laat mij hier toch veilig staan!

Doch wil, wanneer de tijd mij roept van hier te gaan,

Mij tot een Leidsvrouw strekken! ¹⁶

40. Aan de Maane. Reeds in formeel opzicht onderscheidt dit gedicht zich gunstig van vele andere uit de bundel door zijn kunstige bouw; de jambische maat wordt op het juiste moment gevarieerd, namelijk daar waar zulk een afwijking expressief is; bijv. in vs. 1 waar de vervanging van de derde jambe door een trochee (vólschóóne) het verstempo vertraagt, hetgeen ook geschiedt met de eerste jambe van vs. 2. Aldus krijgt die aanhef meteen al iets verhevens, sakraals. Gevarieerd is tevens het rijmschema: acht regels met gepaard rijm, aan weerszijden omgeven door omarmend rijm (abba/ccddeeff/caac). Ook de afronding is knap: een extra-lange regel, gevolgd door een extra-korte.
De toon van het gedicht wijkt sterk af van nr. 11; hier wordt al iets voelbaar van het numineuze, die wijdingsvolle maancultus welke zo typerend is voor de (pre-)romantiek; cf. W.J.M.A. Asselbergs, ‘De Zuster van de Zon’, in: Nijmeegse colleges, Zwolle 1967, p. 239-257.

1 volschoone: zeer schone; cf. Rh. Feith, Het Graf, zang IV, vs. 19.

2 een wijl: een poosje.

16 Cf. ook nr. 11, vs. 38, waar dezelfde gedachte ligt opgesloten in het woord oogenlijn.