Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1863

De Parel van het eiland. Een verhaal van Mevr. H. Beecher Stowe, schrijfster van de Negerhut. Uit het Engelsch. Twee deelen 8vo., met gelithogr. titel en vignet, 266 en 264 bladz. (Te) Amsterdam, (bij) P.N. van Kampen, 1862. Prijs ƒ 5,50.

‘Uitstel baart weder-uitstel,’ - zoo was 't ons ook met de aankondiging van bovengenoemd werk. Lang, al te lang reeds lag het gelezen voor ons. Maar ‘lang geborgd is niet kwijt gescholden,’ en hier vooral mogt uitstel geen afstel worden. Mogelijk ook heeft het langer verwijl nog eene goede zijde. Het is namelijk niet kwaad, dat een verdienstelijk werk nogmaals herinnerd worde. En dit verdient het dubbel en meer, dat men het niet vergete. Wij mogen ons toch in gemoede aansluiten aan onze voorgangers, die de treffelijkheid er van onbedongen hebben erkend.

Wij herinnerden ons bij de ontvangst levendig het genoegen uit de lezing en herlezing van der schrijfster Uncle toms cabin gesmaakt. In hoeverre echter was dat genoegen aan het bijzonder onderwerp te danken, dat ons even als de auteur meêsleepte, en zou zij bij andere onderwerpen ons welligt minder bevredigen? Een paar andere verhalen van dezelfde hand, later ons onder 't oog gekomen, konden ons minder voldoen. Onze verwachting was dan zeer gespannen en zeer gemengd. En zie, wij lazen, wij verslonden - maar wij herlazen, en nogmaals, om alle vooroordeel volkomen te bannen. En ons zoo getoetst en hertoetst oordeel is: ‘de Parel van het Eiland’ is eene ware parel, eene kostelijke parel: Mvr. Beecher Stowe heeft daarmede haren door Uncle Tom zoo regtmatig verworven naam schitterend gehandhaafd, op nieuwen grondslag gevestigd.

In medias rapere res zeiden de ouden, en Mrs. B. heeft daar den slag van: zie eens, hoe zij ons dadelijk, zonder eenige dorre inleiding, verplaatst te midden van 't roerendst,

[p. 225]

treffendst tooneel, hoe zij dadelijk hoofd en hart aantrekt, en blijft boeijen, zoodat men zich niet los kan scheuren, maar met steeds klimmende vurige belangstelling, ten einde toe haar geleide volgt, tot dat men met zeker leedgevoel bemerkt reeds aan den scheidpaal gekomen te zijn.

Wij willen geene opzettelijke ontleding leveren van de bijzondere eigenschappen, die dezen arbeid der veelbegaafde vrouw kenmerken. Zeker onder de vele is niet deze de minste: dat het, bij de ruime bevrediging der eischen van verstand en hart, van het schoonheidsgevoel en den godsdienstzin, inderdaad vol ware levenswijsheid is, en tevens dat alles zóó aanbiedt, dat het veel-onderscheiden gemoederen, lezers van zeer verschillende karakters en ontwikkeling, toch gelijkelijk aantrekt; wat ons bij ervaring mogt blijken.

Aan de vruchten kent men den boom: heerlijk getuigenis door zulke vrucht gegeven; volmondig zeggen wij 't een collega na: ‘wel gelukkig, wie 't gegeven is zoo te schrijven; 't moet er van binnen goed uitzien: een ontstemd instrument geeft geene zuivere toonen.’

Vele lezers onder onze landgenooten mogen dit werk reeds gevonden hebben, mogen het bij voortduring vinden. Dat zal eene goede getuigenis zijn ook voor hen zelven. -

Zulk eene keuze van vertaalwerk vereert den uitgever: hij geeft blijk, niet minder te zorgen voor innerlijke waardij, dan hij ook het materiele uiterlijk behartigt.