Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1855

katharina ashton. Door de Schrijfster van: ‘Geertruida, of de Liefde des Geloofs’; ‘Blanche evelyn, of de Kracht de geloofs’, en: ‘De Beproevingen des Levens’. Uit het Engelsch. Twee Deelen. Te Amsterdam, bij P.N. van Kampen. 1855. In gr. 8vo. 686 bl. ƒ 6-80.

Wij hebben dit verhaal met niet minder genoegen gelezen dan de vroegere van deze Schrijfster, wier roem reeds gevestigd is, en wij beschouwen 't zelfs als eene nieuwe parel in hare kroon. Zij schildert geene huiveringwekkende tooneelen. Zij streeft niet naar effect door onbestaanbare situatiën, overdreven karakters, of vergezochte ontknoopingen. Zij leidt u - zoo als het thans onder de Engelschen de heerschende, zeker niet te misprijzen, smaak is - in het huisgezin, in de binnenkamer, in het hart. Wij kennen niemand die zich daar beter te huis gevoelt dan onze Schrijfster.

Men komt hier in kennis met personen van welke geen enkele eene onbeduidende rol speelt. Op de school van Jufvrouw richardson ontmoeten wij drie meisjes: katharina ashton, jane sinclair en selina fowler, en wie deze gadeslaat, vermoedt welras waartoe zij zullen opgroeijen. Selina, wuft en eigenzinnig, wordt geen zegen voor haar huisgezin, en maakt john, den broeder van katharina, geenszins gelukkig. Jane, een voorbeeld van Christelijken zin, is bijna te goed en dus ook te zwak voor eene wereld die in het booze ligt. Haar lot wordt verbonden met dat van den Kolonel forbes, de verpersoonlijkte zelfzucht, die alles en dus ook zijne gade daaraan onderwerpt. De goedwillige jane wordt er het slagtoffer van en schiet er hare gezondheid bij in. Zij voelt zich gekrenkt door miskenning, en bezit den moed niet om zich te doen gelden. Katharina ashton, een edel meisje met hooger geestkracht, de dochter eens aanzienlijken boekverkoopers, is hare vriendin, en wordt door haar tot zulk

[p. 599]

eene vriendin van den Eenige gevormd, dat zij het karakter van martha en maria in zich vereenigt. Bij jane is zij eene trouwe hulp. Zij is méér: immers zij verwezenlijkt het ideaal der zich-zelf opofferende liefde. Zij verloochent haren stand, om als kamenier steeds in hare nabijheid te wezen, en verdraagt niet alleen de luimen van forbes, maar krijgt op hem een invloed die hem een ander mensch doet worden. Hij vergelijkt zijne zelfzucht met hare zelfopoffering en erkent zijne minderheid. Een ongelukkig voorval doet hem geheel in zichzelven inkeeren, en hij treedt als zelfverwinnaar uit den inwendigen kamp te voorschijn, door den invloed der stille maar standvastige Christelijke deugd en liefde van katharina, ‘die alle dingen gelooft, alle dingen hoopt en alle dingen lijdt’.

Wij zwijgen van de overige personen; anders zouden wij niet nalaten lof te schenken aan de karakters van den edelen ronaldson en zijne tantes. Het geheel laat hoogst gunstige indrukken na. Eere zij der vrouw die in haar gemoed zulke stoffen vindt! Zulk een verhaal kan het werk niet zijn van het verstand of de verbeelding alleen: het getuigt van de schoonste harmonie tusschen hoofd en hart! - Wèl ook den lezer, die haar onder het lezen zelf ervaart! Dat die harmonie door het werk ook bij den lezer geboren of vermeerderd kan worden, geeft den werkzamen van kampen weder aanspraak op lof. Moge deze roman ook hier vele lezers, en de Uitgever daarin, voor de keuze van dit werk en de zorg aan de uitgave besteed, belooning vinden.