Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1830

[p. 723]

Uitheemsche Harpentoonen, door Mr. J. Westenberg. Te Kampen, bij K. van Hulst. 1830. In kl. 8vo. VIII en 170 bl. f 1-80.

De Heer Mr. westenberg bezit smaak en gevoel voor poëzij, doch kent zichzelven het vermogen niet toe, om oorspronkelijke stukken te vervaardigen, die voor het algemeen belangwekkend genoeg zijn. Liever legt hij zich dan toe op eene getrouwe navolging van voortreffelijke gedichten van uitlanders, en als eene proeve van zijne pogingen te dien opzigte ontvangen wij dit fraaije en belangrijke bundeltje, waarvan de titel met een bevallig vignet versierd is, voorstellende bertha, daar zij de rotsen opvliegt, met den rooden band, haar door max geschonken, terwijl de valk van Keizer max haar vooruitzweeft, en max zelf op de eene, zijn vriend, Hertog herman, die op deszelfs verzoek hem dood zou schieten, op de andere rots staat; een tooneel uit het [Romantisch] Treurspel in één bedrijf: Keizer max op den Martinswand, door von schlechta.

De Heer westenberg is zeer gelukkig geweest in de keus der stukken, die hij der vertolking waardig achtte, en heeft in vele opzigten zich goed van zijne taak gekweten. Wij vinden hier navolgingen van lamartine, casimir de la vigne, dante, shakespeare, von schlechta, streckfuss, Mevrouw krüdener, victor hugo, jean paul, ursinus (namelijk den Dichter, alzoo geheeten), körner, schiller, matthisson, rühs, Lord byron, kind, costenoble, mohr, müchler, gramberg, schinck, wyss, franz en selam, benevens van eenige ongenoemden. De volgorde is die van den tijd der vertaling. De Koorknaap, de dramatische stukken, vooral Keizer max en de Romancen, benevens het Geweten; aan vaders, die kinderen buiten het huwelijk hebben, en de stukjes onder den algemeenen titel van Bloemenspraak, bevielen ons inzonderheid. Op eenige zwakheden moeten wij echter den Vertaler opmerkzaam maken, vooral omdat in navolgingen de manier, waarop men dat doet, dus keus van stukken, getrouwheid, stijl en versificatie, bij gebrek aan eigene vinding, al de verdienste maken. Nu zijn stijl en versificatie hier niet onberispelijk. Niet alleen is, bl. 3, verband voor verbannen af te keuren; maar de woord-

[p. 724]

schikking is ook soms niet Nederlandsch, zelfs in het tusschengevoegde proza. B.v. bl. 66. Hertog herman klimt uit de diepte tegen eene steenrots op, welke die, waarop de Keizer zich bevindt, tegen over staat (entgegen steht). Ja, zoo gaat het wèl in het Duitsch; maar in goed Hollandsch zegt men: welke staat tegenover die, waarop de Keizer zich bevindt. Bl. 167: Vroeg in den mórgen een méisje gíng verláten heén en weder. Dat is even als: In ouden tijd in Frankenland een goelijk maagdske leefde. Die woordschikking is wel eenigzins verouderd; maar in zulk een stukje, waar zelfs de maat fantastisch is, juist op hare plaats. Doch die eigene woordschikking komt ook op vele plaatsen elders voor, waar men er zich minder mede vereenigen kan. De Heer westenberg mag voortaan daar wel wat op bedacht zijn. Keizer max heeft slechts één bedrijf, en toch maakt de Vertaler er twaalf van. Bij ongeluk heeft hij overal bedrijf in plaats van tooneel geschreven. Wat de versificatie betreft, daarin hinderen niet alleen eenige meer voorkomende hardheden, gelijk b.v. 'k k, 't t enz. Vrijheden in het rijm, als b.v. van tijd op eeuwigheid, en die beide op zaligheid; maar vooral dat opzwelgen van de i en y, hetwelk aan onze taal vreemd is, b.v. bl. 20. in drie grepen (); bl. 22. ( dus, wil men den regel in de maat lezen, in plaats van of , gelijk behoort); (dus , bl. 125, voor , of, volgens de aangenomene vrijheid, ), en op de eigene bladz. het laatste vers, als ook bl. 126, in plaats van , of 't , 't , dus 't . Dat heet eerst zamentrekken! Voorts is, bl. 93, op éénen na de laatste regel, bij ongeluk Jambisch in plaats van Trochaïsch, en bl. 133, vs. 5, van onder geteld, staat er bij vergissing een Alexandrijn in plaats van een' vijfvoetigen regel; men leze: Is deez' | vriendin | aan u, | verlaat | ne! ontvloôn? en dan komt het uit.