Tirade. Jaargang 19 (nrs. 201-210)

[p. 93]

C. Buddingh'
In memoriam E.du Perron

voor Bep

Beste Eddy, zal ik maar zeggen: tenslotte was je vrouw

drie jaar lang mijn collega op het Instituut,

wij hebben elkaar net gemist, dat wil zeggen: ik
heb jou net gemist: toen ik elk woord van jou driftig verslond
wist jij niet van mijn bestaan - en als ik je in die tijd

mocht hebben ontmoet, zou er van een gesprek

toch geen sprake zijn geweest: had ik enkel op alles

wat je zei ja en amen geknikt,

nu ja: misschien had ik even gepreveld

dat ik de surrealisten toch ook wel erg goed vond,

maar daarbij zou het zijn gebleven, verder was je

simpelweg mijn orakel.

Ik heb me nooit afgevraagd waarom: het leek zo vanzelfsprekend,

en dat was het ook, waarschijnlijk: waar jij voor stond

was alles wat ik in mijn eigen omgeving miste:
sarcastisch elan en cosmopolitisch vuur,
- wat schudde je Holland keer op keer heerlijk door elkaar! -

eruditie, oneerbiedigheid, ontnuchteringsdrift

- geen steen van Costersloot bleef op de andere. -

Maar wat me nog het allerdiepst trof

was die regel: ‘Hij had zich graag verdronken

in de rivier, maar hij had geen rivier.’

Veel van wat ik later dacht, voelde en schreef

is daar aan ontsproten.

[p. 94]

 

Jij hebt me, boven alles, laten zien

 

wat echt in me was en wat aangeleerd pathos.

 

O, 't is niet van de ene dag op de andere gegaan:

 

dikwijls bleek ik weer recidivist: 't is ook niet eenvoudig

 

om botweg een mes te halen door alles wat zo

 

sonoor en semi-diepzinnig klinkt.

 

En toen het mij lukte, was jij allang dood,

 

zelfde ziekte als waar mijn vader aan stierf

 

(je zou haast geneigd zijn er iets symbolisch

 

achter te zoeken). En zo heb ik ook nooit maar één woord

 

terug kunnen zeggen - maar ach, welke schrijver

 

kent ooit al zijn zoons?

 

 

 

Je vriend Bloem schreef in misschien wel zijn mooiste gedicht

 

- dat jij nooit las - ‘Na de bevrijding’: ‘Niet één

 

van de ongeborenen zal de vrijheid ooit

 

zoo beseffen,’ en niet één die de jaren voor '40

 

niet heeft meegemaakt, zal ooit beseffen wat jij

 

voor tientallen als ik was toen hebt betekend:

 

een - en word ik nu toch niet weer even pathetisch? -

 

strookje ongekend fel-blauwe lucht

 

tussen al die grauwe, laaghangende wolken:

 

want o, mijn God, voor de oorlog kon het hier

 

inderdaad nog een land zijn van mest en mist

 

waar je in dreigde te verstikken.

[p. 95]

 

Daarom is het, Eddy, ook volmaakt onbelangrijk of jij

 

nu wel net zo'n groot schrijver was als Malraux

 

(in zijn eigen land door sommigen ook al weer te licht bevonden,

 

of te zwaar, of te dun, of te dik) - alleen frikken maken zich

 

druk om dat soort zaken. Ik denk wel eens: als we elkaar nu

 

konden spreken, misschien dat we binnen 't kwartier

 

slaande ruzie hadden, of jij, koel-ironisch,

 

de deur weer voor me openhield.

 

En wat dan nog, Eddy: jij had mij toch ook niet

 

hoeven bedanken omdat ik in jou alles vond wat ‘k toen zocht?

 

'k Weet alleen: een mens ontmoet in zijn leven

 

maar één Du Perron.