De vermeende Reynaertvolksboekjes van 1631 en 1614
Onlangs verscheen bij Berghmans Uitgevers een facsimile van een Antwerpse Reynaertdruk van rond 1700, uitgegeven door Hieronymus Verdussen. Om welke Hieronymus uit het geslacht der Verdussens het juist gaat (V of VI) is volgens de inleiders niet duidelijk. Meteen is dit drukje van rond 1700 het oudst overgeleverde Zuidnederlandse Reynaertvolksboekje (als men de term interpreteert in de enge zin ‘prozadrukje’ en men zo geen rekening hoeft de houden met de twee Plantijndrukken van 1564 en 1566 en het rijmdrukje van Seger van Dort uit 1651). Toch komen in de literatuur over de Reynaertvolksboeken steeds weer vermeende drukjes terug van 1614 en 1631. Baanbrekend werk betreffende de volksboeken over Reynaert werd vooral verricht door L. Willems, die steevast het bestaan van deze drukjes aannam. In latere bibliografieën, de Utrechtse tentoonstellingscatalogus Naar de letter 5. Reinaert de Vos (1972) en de Bibliografie van Reinaertvolksboeken (Dokumentaal, 1983, p. 7-21) staat men echter sceptisch m.b.t. het bestaan van deze drukjes.
In Dokumentaal 1988, p. 87-90, kondigt H. Menke een nieuwe, meer volledige (nieuwe edities, nieuwe vindplaatsen van reeds bekende drukken) Reynaertvolksboekenbibliografie aan. Weerom blijken de drukken van 1614 en 1631 met veel scepsis in de voorlopige lijst te worden opgenomen.
M.b.t. het bestaan van deze vroeg-zeventiende-eeuwse Zuidnederlandse Reynaertdrukken heb ik nieuwe informatie gevonden in E. Duvergers Antwerpse kunstinventarissen uit de zeventiende eeuw, Vol. 3. Uit de daar beschreven inboedelbeschrijving van de stamvader van het Antwerpse drukkersgeslacht Verdussen, nl. Hieronymus I, kunnen we opmaken dat er bij zijn dood in 1635 minstens twintig Reynaertdrukjes in zijn winkel voorradig waren. Een studie die een verslag brengt van deze vondst en het belang van dergelijke boedelbeschrijvingen onderstreept, ligt ter perse, en zal in de loop van 1989 verschijnen. Tevens worden er voorzichtige conclusies nagestreefd betreffende de Antwerpse boekhandel rond 1635 en de vroeg zeventiende-eeuwse volksboekjes.
Rik van Daele
Auteursrechtelijk beschermd