Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 2004 (nrs. 105-108)

[p. 82]

Yi Won
Gedichten

De zijderoute

Sinds de nacht dat ik de waarheid erkende dat er geen wortels zijn begon de slaap te komen sinds de daaropvolgende dag dat de weg de waarheid bevestigde dat twee benen geen wortels zijn begon mij de droom te zoeken sinds de daaropvolgende dag dat mijn benen de waarheid uitspraken dat de wortel van de droom zich bevindt in het lichaam en de wortel van het lichaam zich bevindt in de droom begon zich het verre oord te vertonen de waarheid diende zich aan dat je kunt gaan waarheen je maar wil op de ochtend van de daaropvolgende dag dat ik erkende dat de wereld blauw dan wel zwart is deed ik mijn schoenen aan of je het nu wilt of niet buiten de deur lag de lucht in overvloed uitgespreid ik behoorde ook aan een deel van de blauwe wereld toe de deur gooide ik open en ik liep naar buiten ook behoorde ik aan de wereld van het zand en de wegen toe ik bezat de mogelijkheid me waar dan ook mee te verbinden

Op straat heb je verkeerslichten en zebrapaden en verkeersborden en gele middenstrepen en op straat heb je schaduwen die de een na de ander hemel en aarde doorkruisen waar de nieuwe uitleg van wegen maar niet ophoudt vanonder de straat verspreidt zich de tijd als een wortel en waar ook ik deel uitmaak van de bedrading zijn er productiedoelwitten en worden er eisen aan het functioneren gesteld en is er een hoogspanningsbron ik zet mijn lichaam aan en met in de hand het mobieltje dat mij doorgeeft neem ik de cirkellijn van de ondergrondse de cirkellijn begint met mij aan boord te bewegen nu berijd ik iets lichts het is iets dat vliegt noch smelt mijn vluchtigheid is tijdelijk

De lift

De baarmoederlijke tijd is glibberig en helder alsof ze barst geluid valt neer uit hemelse sferen de baarmoeder van de hemel gaat achter zonlicht verscholen zoals ik daar om mij heen kijk word ik op de glibberige muur in alle richtingen gekopieerd op de rechtermonitor worden de onophou-

[p. 83]

delijke wijzigingen in de beurskoersen van vandaag aangegeven en de linkermonitor bevat vochtigheidsgraad en temperatuur ik zit met beide ogen aan de monitors vast de monitors vervangen mijn ogen zou het kunnen zijn dat de rivier die ik ben overgestoken en de zilveren bruggen die gelegen zijn over de golvende rivier zijn opgeslagen in de monitor het geluid van toen ik aankwam op de zevende verdieping valt nauwelijks neer of het spreidt zich exact midden tussen de liften uit even wordt de wereld plotsklaps twee keer zo breed ook ik kan aan zoiets als mijn geheugenapparatuur uitbreiding geven

De bioscoop

Op de monitor van het loket staan per zaal de looptijd van de film en de zetels die nog vrij zijn aangegeven in één kaartje steek ik mijn mogelijkheden vanaf één uur 's middags ook al zijn er niet meer dan twintig minuten over het is een continent dat ik niet eerder betrad ik koop popcorn en bronwater en betreed zaal 10 een vrouw in uniform komt binnen ontsteekt een zaklamp schijnt daarmee naar alle kanten gaat naar buiten mijn mobieltje staat niet aan hier is het te laag om op te vliegen en te hoog om al was het maar voor even de voeten aan de grond te zetten rusteloosheid golft als kokend water bij het over het scherm schieten van de titels komen er twee mensen naast mij zitten de twee mensen en ik geven elkaar blijk van hun bestaan en in het café op het doek richt een kreupele Malkovich het woord tot een Malkovich in dameskleding en een Malkovich loopt met kopjes water op een dienblad tussen de tafeltjes door en een zwangere Malkovich legt zijn hand op de arm van een Malkovich in sportkleding en een Malkovich met op zijn hoofd een tuxedo bespeelt de piano... samen met Malkovich zie ik Malkovichen die zich onafgebroken vermenigvuldigen voor Malkovich is het leven vluchtig en het mensdom is ophanden onder het slaken van een kreet springt het uit het doek ik kijk naar alle kanten om mij heen waar is nu dat hele mensdom naar toe

Over de trottoirtegels spruit zonlicht komt neer

Er zijn vier sms-jes in duplicaat en twee ingesproken berichten binnengekomen ik ben als het zonlicht verbonden met het mensdom

Het fast food restaurant

De lucht die verspreid ligt over de nieuwste mode chips verspert mij de ogen ik duw de lucht aan de kant en bestel een cheeseburger plus een Wondu koffie krukjes staan als bij het Galileo-onderzoek in een rijtje langs het venster en aan het uiteinde van het venster staan de stoeltjes langs de muur iemand keek of naar het raam of naar de muur en leegde de blik met donderend geraas iemand stapte pompeus over raam of muur

[p. 84]

heen de stoelen in het midden waar mensen recht tegenover elkaar kunnen zitten waren vrij met koffie en een in vetvrij papier gewikkelde cheeseburger op een plastic dienblad ga ik naar het venster terwijl de verkeerslichten intussen drie keer veranderen van kleur vermengen zich de schaduwen die het venster binnen komen lopen en ze eten van de cheeseburger ik verorber ook een stuk raam en stuk muur de stoeltjes de tafels de prullenbak zijn allemaal glibberig zilverkleurig en daarboven neemt de plastic tijd er zijn gemak van soms worden ook schaduwen geteeld die uit het lichaam zijn komen vallen

Met de cirkellijn steek ik de rivier weer over

De gebroken gezichtszenuw van de tijd was nog niet hersteld maar toch staat in de lege ruimte ook de energiebrievenbus open vanaf het dertiende district in het noordwesten gaan de lichten aan en van daar af regelt ook de dood de snelheid van het vermogen tot inkomsten en uitgaven

De mêlee

De oorlog mag dan lang geleden zijn afgelopen maar hier waar ze ouderwetse legeruniformen en legerlaarzen verkopen is er voor de voeten geen plekje vrij in de mêlee wringt zich de stroomspanning onder bochten omhoog optische kabels liggen wijd en zijd verspreid over het binnenste van degenen die legeruniformen en legerlaarzen selecteren en tal van specifieke onderdelen zijn reeds voor html gemaakt Messenger laat mij als ik wat rondhang aan de achterzijde van de mêlee weten dat een online vriend niet aanwezig is en dat er ook geen nieuwe berichten zijn en dat hij de server van de oase niet kan vinden om voor het eerst in dertien jaar mijn oude volksstammen weer te ontmoeten ga ik vliegensvlug over op offline

Het openluchtcafé

Voorbij het middernachtelijk uur wekken werknemers in cowboykostuum stoer de tijd van de westerns uit zijn slaap ze zitten met zijn allen op her en der verspreide terrasstoelen buiten het café dat er een binnenkant op na houdt zonder kasteelmuren en wachtposten hier waar de wegen aan alle kanten in ruime mate open liggen bekijken ze de woestijn en zo nu en dan nuttigen ze zand en bier ze staan op steken de weg over bestijgen de paarden en verdwijnen misschien zijn ze wel achter een kudde zwarte paarden aan gegaan er zijn nog heel wat opgeslagen kuddes paarden en ook bij geniepige rotsblokken of storm blijven de paarden ongeschonden de wereld is zwart de maan handelt in revolutionaire chips vaak zwaaien ook de bomen langs de straat met hun brede bladeren vanwege het een of ander heen en weer ook de echo die ik heb uitgezonden keert op de rug van een kameel ergens wel weer eens weerom

[p. 85]

Op straat heb je nog steeds verkeerslichten zebrapaden verkeersborden en gele middenstrepen en zich buiten de straat bewegen komt tot stand

in plaats van een vlot gemaakt van schapenleren zakken neem ik een zilverkleurige taxi in plaats van mee te rijden naast een antilopenjong houd ik mijn platte mobieltje stevig vast stroomt furieus het water dan berijd ik de kracht van stromend water en bevrijd ik mij van de stroming in de oceaan dan steek ik in plaats van even de tijd van het vlot uit te stuiteren tegen een toeslag van 7894 Won de rivier over het is weids en diep onder het wateroppervlak daar druk ik op de kanaalkeuzeknop en in plaats van de zwarte strakke vruchtbaarheidsgodin Isis te ontmoeten die in samenspel met antieke steden van 2500 jaar geleden omhoog komt word ik een nomadisch artikel van licht drijfhout en ik bots met een snelheid van 130 kilometer per uur op de tijd

[p. 86]

Korte aantekeningen over de tijd 1

dag één

nog voordat de zon onderging kwam één ster op daarnaast drukte een vogel stevig zijn voetsporen in het zand ze glinsterden allebei de twee benen van de tijd raakten ertussen bedolven geen ster rees nog de hoogte in momenten zijn er als een onbegrijpelijke moedertaal

dag twee

wit kwam in het westen de nieuwe maan op onder die maan kwam ook een ster op de verstreken tijd in de afgedankte spiegel besloten kweelt telkens weer ook in het oosten met zijn huizen die voor de ogen werden verwoest en meteen weer werden opgebouwd kwamen twee sterren gerezen de tijden die daar de hoofden op één plek bijeenbrengen en vermengen staan te schudden van het groen de tijden die het dak van de aarde naarstig doorzoeken de eenogige sterren die vervaarlijk boven de witte maan zijn uitgestegen

dag drie

de maan niet in staat al was het dag haar lichaam te wissen

was de hemel uitgerezen

vensters lieten in de lege ruimte bloempotten los tegenover mij

reinigde de tijd mensen in het voorbijgaan als een tandenstoker

dag vier

de tijd ging voort in het voorbijgaan mensen

als een tandenstoker te reinigen

dag vijf

de maan kwam niet op daar waar ze eens was opgekomen komt onder gerammel het verroeste geraamte van de tijd omhoog de luchten wijzigen vaak hun weg de tijd zou van goed persmetaal kunnen zijn aan de hemel als omringd door gebarsten speakers gaat het roesten

in alle windstreken rezen de sterren als stotteraars...

nog rotte sterren namen zelf hun plaatsen in

[p. 87]

dag zes

de halve maan kwam op plotseling kwam een meteoor gevallen ik beschilderde hem met zilververf hing hem voor het raam van al het waaien ratelt hij samen met de tijd verderop bij de halve maan zit aan de hemel plat een ster als een logo bevestigd in een flits pakt de tijd een kassei slingert hem die eenzaamheid in treft hij ook de mensen die wel eens voorbijkwamen mij?

dag zeven

het was een vrije dag

ik drukte op de knop waarmee je de tijd zijn ogen weer laat sluiten

korte aantekeningen over de tijd 2

januari komt van de 1e tot de 11e prop ik voedsel en slaap naar binnen lig neer buiten worstelpartij en fameus schilderij van het geheugen met het lichaam buiten bereik blijft de glasachtige lucht telkens ergens vastzitten ik drink water ga liggen sta op drink dan weer water en de dagen verduisteren ik koop volop blanco enveloppen en blanco papier en stuur naar welk adres dan ook geen nieuwjaarskaart op 14 januari verliet iemand van wie ik het gezicht nooit had gezien de aarde ik ontsteek een fluorescerende lamp en huil

februari komt van de 17e tot de 21e blijf ik bij herhaling uitgaan en thuiskomen rond elf uur 's avonds bekijk ik ter hoogte van de Westelijke Hoofdweg de mensen die op de tweede verdieping achter helder verlicht glas rennen op loopbanden ik passeer mensen die ter plekke onafgebroken staan te rennen en schakel het lichaam uit op de 28e vergis ik mij in het wachtwoord ik kan mijn dagboek waar ik twee maanden lang aan geschreven heb niet in het dagboek bevindt zich aan gene zijde van de monitor en aan gene zijde van het wachtwoord weer schrijf ik ‘dagboek’ en stel een nieuw wachtwoord in de dagen worden lichter de wereld ligt als in een ontzaglijke rijstpancocon begraven in een eindeloos lege rijstpan ik lepel en lepel hier is de blauwe hemel veel te ver

[p. 88]

maart komt mensen die week na week de een na de ander vertrokken keren weer oorlog is het niet ze onderbreken van alle kanten de weg komen tevoorschijn de mensen die zijn teruggekeerd spreken met zijn allen af in de sky lounge van waaruit je beneden in al zijn helderheid de ganse buitenwereld ziet ze komen met de voeten niet aan de grond en drinken bier op elke volgende dag dat ik afscheid van ze neem koop ik vis stop hem in een zwart plastic tasje loop er een tijdje mee rond lucht die met een plastic tasje bedolven onder geur waarbij het plastic tasje knispert van binnenuit zo onder het uitstoten van vislucht wil leven

april gaat duiven vliegen de duiven pikten telkens weer naar schaduwen als pakjes miesoep zwaaiden ermee in de rondte maar in mijn lichaam is geen heet water

geen bloesem bloeit en de ruimte tussen 31 mei en 6 juni neemt een boom in beslag waarvan enkel het zwarte geraamte over is vanonder de boom klinkt water het geluid van water waarvan je begin noch einde kunt kennen is niets vreselijks opnieuw klopt het wachtwoord van het dagboek niet ik stel geen wachtwoord in schrijf in mijn dagboek

is mei achter de rug komt juni

is juni achter de rug komt juli eraan

is juli achter de rug komt augustus eraan

is augustus achter de rug komt september eraan

................................................................ ................................................................ ................................................................

wij zullen spoedig verduisteren

[p. 89]

In de woestijn 1

 

in het lichaam het antwoordapparaat instellen

 

en de ben buiten knop indrukken

 

 

 

in het zonlicht van rond de middag

 

ga ik schapen telen

[p. 90]

Variaties voor de woestijn

hier staan geen voetsporen afgedrukt
bericht wordt dat boven het zand de ziekte van de zon woedt
en dat zich de botten van de sterren en het bloed van de wind ophopen
bericht wordt dat de oase zich aan de achterzijde van de lucht bevindt
bericht wordt dat de hemel zich uitstrekt boven de lege ruimte
bericht wordt dat de horizon aan de verre voorzijde van de lege ruimte vastzit
ook al kan hij de lege ruimte hier aanraken
hun lichamen raken elkaar toch niet

stekker/♂/♀/vleessandwich/groentesalade/bronwater/vruchtwater/kampeertent/intuïtief vermogen/afvalzakje/checkpoint/tien vingers en tenen/nieuwsgierigheid/hardnekkigheid

diep in de lege ruimte is een zandberg gerezen daaronder
bevindt zich een bron die de zandberg uitschenkt
de zandberg stroomt niet omlaag de lege ruimte in
en smelt ook niet in de bron en de bron
strooit nog niet één zandkorrel uit en stroomt
in geen enkele richting binnen de lege ruimte
dat daar zanden zingen komt doordat zich daar
een bron bevindt zo wordt gezegd dat de bron niet heen en weer schudt
komt doordat zich daar zanden bevinden zo wordt gezegd

zonder overgang, ruimte tussen zandberg en bron, het heet er de grens,
tal van mensen die rondom houten palen poten, in de rondte kabels leggen,
erbij staan als gaas

kwaliteitskeurmerk op grond van de wet tot onderhoud en bevordering
van de kwaliteitscontrole/product/afmetingen (benaming)
nomadenvolk

[p. 91]

 

mengverhouding van producten

 

beenderen ongemak vlees vochtigheid angst bloed kreet innerlijke tegenspraak

 

advies van de leverancier

 

op de hand met een wasmiddel in water wassen op 40°C

 

chloor zuurstof niet bleken

 

kan in een draaiende wasmachine kreuken

 

om vetvlekken makkelijk schoon te krijgen

 

is mengen met een andere reinigingsvloeistof verboden

 

langzaam in wind en schaduw laten drogen aan een kleerhanger

 

is niet hittebestendig uit de nabijheid van vuur houden

 

de interne onderdelen zijn mogelijk al beschadigd

hier komen jullie zenuwen voorbij, hier wordt jullie radioapparatuur
verbonden, hier worden jullie schaduwen opgeslagen, hier is
het onmogelijk verbinding te krijgen met jullie server, hier wachten
jullie lichamen op antwoord

aan de muur hangt een analoog horloge
dat met de ronde aarde meedraait
aan de muur hangen de twaalf tekens van de dierenriem
die de openbare begraafplaats van de ingerekende tijd zijn
aan de muur stoppen de zilverkleurige tweezijdige antennes ermee zich
uit te strekken
aan de muur hangen de zwartwitfoto's
die het stromende rivierwater hebben ingerekend
aan de muur hangt halverwege een rood hart
aan de muur hangt de Prajnaparamita soetra de weg ter innerlijke wijsheid
aan de muur hangt een masker met gaten voor oog neus en mond
aan de muur is een cirkel gehangen waar zwart licht in rondgaat
aan de muur hangt een Peruaans etensbord waarin de zon op zijn kop hangt
aan de muur zijn voetsporen uitgegraven waar water in staat

[p. 92]

site: tijd van de kameel

 

opnieuw ging er een dag voorbij

 

opnieuw werd één kreet toegevoegd

 

 

 

onder een kreet van zo'n helderheid

 

onder dusdanig veel

 

heldere kreten

ach, in de woestijn ontmoet ik de minnaar zo'n twee keer per jaar
de minnaar zegt dan telkens dat hij naar de ijsberg zal vertrekken
de god heeft mij niet alleen gelijk Borges
samen met het boek de nacht gegeven
waar hij samen met de minnaar ook het afscheid geeft
is het lichaam van de minnaar altijd zo leeg als de lucht

en het gezicht van de minnaar raakt in zandwind of duisternis verscholen

soms open ik zandwind of duisternis en verdwijn
de minnaar en de klank van mijn lach glippen naar buiten
ik die in het lichaam van de minnaar diverse gaten voor de ademhaling boor
en dan naar buiten kom word gadegeslagen

ach, met een droge keel heb je bronwater nodig, water dat het lichaam vult
ik geloof dat het bronwater zich bevindt in de nabijheid van de minnaar
ik geloof dat de minnaar zich bevindt in de nabijheid van het bronwater
naar de minnaar worden in het water
hoorbaar stenen geworpen
het zijn misschien geen stenen
het zijn misschien geen stenen
op zoek naar het bronwater tast ik de richting af waarlangs de minnaar vertrok
ik ga veel van die dagen zijn er dat je mensenrassen ontmoet met ogen
zoals bij mij van binnenuit doorboord

[p. 93]

site: geschiedenis

 

ik die het bronwater heb ontdekt

 

steek mijn handen in het water

 

en haal ze eruit

 

drie vrienden, één minnaar, nieuwsgierigheid, hardnekkigheid,

 

vleessandwich, groentesalade, stekker,

 

twee bemoste herinneringen of twee stenen,

 

twee vrienden die bij een uitstapje het leven lieten

[p. 94]

In de woestijn 2

 

een onmetelijk telefoonboek

 

ligt opengeslagen die getallen die pikzwart gestoken

 

in zand opgehoopt tot aan de horizon stralen

 

zijn nog menselijke sterren ook

 

de sterren aan uit klampen zich vast de horizon

 

licht als prikkeldraad op

 

deze Takla Makan woestijn

 

in het Uighur geheten de aarde des doods

 

waar je bij leven en welzijn onmogelijk uit terugkeert

 

ben ook ik doende

 

samen met een dromedaris op zachte voetzolen

 

te doorkruisen ook de hoeven van de dromedaris

 

sleten aanzienlijk ook mijn sterren

 

walmden aanzienlijk

 

bij het zoeken naar de opslagplaats van de man

 

van wie de sterren aan de wit verbleekte hemelse sferen in hun rijzen

 

boven de bergketen van Tianshan, Hemelberg die ginds daarvoor de

 

weg verspert

 

nu het onverwachte doodsbericht overbrachten is de woestijn

 

toch veel te ingewikkeld

 

en veel te netjes

 

maar het mobieltje met zijn restje batterij

 

zit in mijn broekzak en het kloppen van het hart

 

verspreidt zich nog diep in het zand

 

en mijn schaduw die ik eerder maar niet kwijt kon

 

hangt in de afgrond van de horizon

 

of een man nu als een schroef

 

vastzit in het zuidoosten

 

of het noordwesten van deze woestijn

 

hij en ook zijn overlijden is de bedrading

 

die deze ontzaglijke woestijn aanstuurt

 

werpt de schaduw van de Hemelberg steeds

 

als een net over menselijke sterren

VERTALING: LUCAS HÜSGEN