Neerlandia. Jaargang 77

[p. 63]

Feestelijke uitreiking Visser-Neerlandiaprijzen 1972

In aanwezigheid van tal van eregasten werden op 17 maart in de historische Rolzaal van het oude Binnenhof in Den Haag de Visser-Neerlandiaprijzen 1972 uitgereikt; 13 bestemd voor personen en 14 voor instellingen, tezamen voor een bedrag van f. 133.500.- of 1.900.000 Bfrs. Traditiegetrouw was het op deze plaats een stijlvolle bijeenkomst met de 300 aanwezigen. De plechtige uitreiking kreeg nog een bijzonder karakter. In verband met zijn afscheid als voorzitter van de Visser-Neerlandiacommissie reikte de heer F. Koote de culturele prijzen, de welzijnsprijzen en de prijzen voor persoonlijke verdiensten uit. Hoewel deze taak is toebedeeld aan de algemeen voorzitter, had het bestuur gemeend hierop een uitzondering te moeten maken. De opvolger van de heer Koote, de heer J.P.M. Meuwese overhandigde de televisie- en muziekprijzen. In zijn openingswoord schetste de algemeen voorzitter, dr. W.H. van den Berge, de vele verdiensten van de heer Koote en sprak de dank en de waardering uit voor wat de laatste voor het instituut van de Visser-Neerlandiaprijzen had betekend. In het volle vertrouwen legde de heer Van den Berge de zware taak van de heer Koote in handen van de heer Meuwese; wij kennen hem niet alleen in de eigen kring als de plaatsvervangend voorzitter Nederland, maar ook als een bekende figuur in het Nederlandse culturele leven. Aldus de heer Van den Berge.

De heldere wijze waarop dr. Van den Berge vertolkte wat wijlen mr. Visser beroerde om het kwaad in de wereld te bestrijden en de puntige formulering van het slotwoord met de verwijzing naar de waarde van de samenhang en de onderlinge banden in de samenleving, trokken een aandachtig gehoor. De toepasselijke bewoordingen waarmee de heer Koote, met een volkomen eigen charmante stijl de prijzen uitreikte en de zwierige manier waarop de heer Meuwese in een vlotte en geestige toespraak de kunstenaars onder de prijswinnaars huldigde, dat alles met elkaar deed de welsprekendheid hoogtij vieren. Het was de aanleiding, op een later tijdstip van de middag, voor de heer Bischot in zijn dankwoord op te merken: ‘In Uw bestuur heerst sfeer’.

Eerbetoon voor vele verdiensten

Wanneer men tien jaar lang prijzen heeft uitgereikt dan kan het gebeuren dat men op een oude bekende stuit, of een bestuurslid toespreekt van een instelling die eerder ‘in de prijzen viel’. Zo verging het de heer Koote dan ook met de overhandiging van de culturele prijs aan de Fryske Akademy en later aan dr. H.G.W. van der Wielen die in het verleden een inleiding had gehouden voor de Haagse afdeling van het A.N.V. ‘U heeft vaak een poging ondernomen, maar nu prijs ik mij gelukkig U, pater Verthé, toch te mogen gelukwensen met een prijstoekenning aan België in de Wereld’. Ook deze toekenning voltrok zich in de sfeer van oude relaties. En zo was het ook voor de heer Koote toen hij de prijs en de oorkonde in handen gaf van mevrouw Jongens-Jörg, de bibliothecaresse van de Boekerij in Kaapstad. ‘Onze Boekerij is een bolwerk voor de Nederlandse cultuur en staat open voor iedereen, ongeacht nationaliteit en huidskleur’, zei mevrouw Jongens-Jörg in haar dankwoord. Het bestuur van de Hans Schouwmanstichting uitte de dankbaarheid voor de uitverkiezing met het schenken van de laatste muziekuitgave; de voorzitter van het bestuur van het groot Limburgs Toneel zegde vereerd te zijn met de onderscheiding. De stichting ‘Op Roakeldais’ uit Warffum kreeg de prijs voor het stimuleren van het sociaal cultureel werk in Groningen, de Rob Roemans-stichting voor haar werk op het terrein van de Nederlandse letteren.

Zuster Godelieve dankte voor de hulp aan ‘Bethanië’ in Genk. ‘Het Kompas’ in Boechout, de stichting ‘Haags Fonds voor het gebrekkige kind’, de Vereniging voor Heil-paedagogie te Zeist waren daarna aan de beurt. Uitvoerig stond de heer Koote stil bij de toekenning van de prijs aan de Landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee en de Stichting Beter met Max. De heer Tailleur dankte voor de prijs en merkte op dat daardoor reeds de kosten waren bestreden van enkele patiënten, die in Israël genezing hadden gevonden.

De prijzen voor persoonlijke verdiensten waren voor mevrouw Pijnacker-Kirch uit Amsterdam, de heer Jungerman uit Wezep, mej. Nelly Kwakman uit Volendam, allen voor hun opofferingsgezindheid ten bate van de medemens, hetgeen ook gold voor

Achter de bestuurstafel: mr. P.C.J. Schipper, vice-voorzitter van de Visser-Neerlandiacommissie, dr jur. G.R. Piryns, plv. voorzitter A.N.V. Vlaanderen, J.P.M. Meuwese, plv. voorzitter A.N.V. Nederland en voorzitter van de Visser-Neerlandiacommissie, dr. W.H. van den Berge, algemeen voorzitter A.N.V., F. Koote, oud voorzitter Visser-Neerlandiacommissie en mr. A.W. van Nes, algemeen penningmeester van het A.N.V.

[p. 64]

de heer Wigmore uit Rotterdam. De heer Paul Buyse zag zich bekroond voor zijn werk voor een goed Nederlands taalgebruik in de Belgische overheidsadministratie en dr. Van der Wielen uit Bakkeveen voor zijn verdiensten voor het volkshogeschoolwerk en voor Friesland en de gemeente Opsterland, waarvan hij ereburger is, in het bijzonder.

‘U bent blijkbaar de gang naar deze plaats gewend’, merkte de heer Meuwese op, toen hij de heer Bischot de prijs voor zijn televisiespel uitreikte. André en Anton Kuyten kregen van de heer Meuwese de wens mee, die Vincent van Gogh zijn broers schreef: ‘Ik wens jullie zoveel geluk als je dragen kunt’. Voor Theun de Vries is het onnodig te zeggen wie U bent, stipte de heer Meuwese aan. ‘Uw naam is een begrip’.

De musici Piet Ketting uit Rotterdam en Louis de Meester uit Gent sloten de rij op deze dag van de velen, die zich op grond van de bepalingen van het testament van wijlen mr. Visser bekroond wisten.

Niet wat scheidt, maar wat ons verenigt

‘Vele facetten van het gewone leven, zoals het zich feitelijk voltrekt zijn aan onze ogen voorbijgetrokken. Het is een eenzijdig beeld, maar bij de overmaat van negatieve kanten die we ook dagelijks zien is het goed

De eregasten; de heer F. Lepage, eerste voorzitter van de Raad van State van Belgie; de heer H. Lammers, vertegenwoordiger van de minister en van de staatssecretaris van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk in Nederland; senator Robert Vandekerckhove, tevens voorzitter van de Cultuurraad voor de Nederlandse cultuurgemeenschap te Brussel; mr G. van der Flier, secretaris-generaal van het Nederlandse ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening; mevrouw Jordaan; prof. dr. G.J. Jordaan, cultureel attaché van de ambassade van Zuid-Afrika, dr. P. de Mûelenaere, cultureel attaché van de ambassade van Belgie en dr. Luc Raemaekers, directeur-generaal van de Belgische Senaat.

vanmiddag uitsluitend stil te staan bij positieve inspanningen.

De verscheidenheid van organisaties, personen en van verschillen in activiteiten die voor het voetlicht zijn gekomen, zijn groot; om een bekend slagwoord na te zeggen: ‘Het is uit het leven gegrepen’. Maar het is slechts een greep, zij het een heel goede, aldus dr. Van den Berge in zijn slotwoord. ‘Het is maar een zwakke afspiegeling van wat zich ononderbroken in het gewone leven van de gemeenschap, met zijn talloze verbanden, organisaties, positieve en negatieve uitingen, voltrekt’.

Dr. Van den Berge herinnerde in dit verband aan wat de Noord-Nederlandse staatsman Johan de Wit in zijn verhandeling, zijn bekende Deductie, schreef. De Wit heeft er ons op gewezen, hoe dat gevarieerde gebeuren op het grondvlak van de volksgemeenschap juist het zeer belangrijke element uitmaakt, dat een geestelijke samenhang teweegbrengt, die het bindend bezit van een volk is. ‘Door al die bindingen’, zo zegt hij, ‘door al die compagnieën, broederschappen, belangen, overleg en gewoonten is het dat die delen van de gemeenschap zo aan elkaar zijn gehecht, ja door elkaar geknoopt en vervlochten, dat het bijna onmogelijk is dezelve, buiten ongewoon geweld, van elkaar te scheuren’. Inderdaad, vervolgde dr. Van den Berge, boven de verschillen van inzicht en belangen zo onderstreept en toegespitst bestaat

Belangstelling voor de oorkonde, van links naar rechts mr A.W. van Nes, de componist Louis de Meester uit Gent, de voorzitter van de Visser-Neerlandiacommissie de heer J.P.M. Meuwese en dr W.H. van den Berge

die werkelijkheid van onderlinge samenhang en onderlinge band. Het is op wat ons allen verenigt en niet op wat ons scheidt, dat op het Algemeen Nederlands Verbond de volle nadruk wil leggen. Het bewustzijn van de grote waarde daarvan wil het versterken.

‘Ik meen dat dit juist ook in deze tijd noodzakelijk is. Het Verbond verdient dan ook steun van allen die dit zo zien. Het staat open voor allen, van welke levensbeschouwing, oriëntatie, politieke gezindheid of leeftijd dan ook. Overweegt of gij er bij behoort’.

Eerder had de algemeen voorzitter zijn dank betuigd aan de leden van de Visser-Neerlandiacommissie. ‘Het bestuur zou zijn taak bij de uitvoering van het testament van mr. Visser niet op verantwoorde wijze kunnen vervullen en aan de waarde van de prijzen zou afbreuk worden gedaan indien het Uw arbeid in deze zaak zou moeten ontberen. De ervaring en wijsheid, die in de Visser-Neerlandiacommissie is samengebracht, heeft er dan ook toe geleid dat zonder uitzondering de uitgebrachte adviezen steeds zijn gevolgd’. Tevens bracht de heer Van den Berge dank aan de directeur en het personeel van het Verbondsbureau voor de voorbereidende werkzaamheden.

Na afloop werd de prijswinnaars, de genodigden en de overige belangstellenden een receptie aangeboden.

G.G.

De heer Koote verblijdt Max Tailleur met de prijs voor de Stichting Beter met Max ‘In de toekenning van deze prijs ligt ook het eerbetoon aan U besloten’, aldus de heer Koote.