|
| |
| |
| |
d'Onbekende voerman van 't schou-burgh
Wonder, wonder, noch eens wonder!
't Gat leyt boven, 't hooft leyt onder,
En het gaetter wel verkeert
Daer de knecht sijn meester leert.
5[regelnummer]
Onse wagen die sou hollen:
Stont zy maer op rat, of rollen:
Want mijn Ezels gaender voor,
Sonder wetenschap van spoor.
D'eerste draeft vry wat hooveerdigh,
10[regelnummer]
En de tweede gantsch oneerdigh,
Doch de derde valt soo goet,
Dat ick d'Ezel prijsen moet.
'K ben met 't vierde heel bedroogen,
't Arme beest heeft glaesen-oogen,
15[regelnummer]
En het kijckter niet meer uyt
Als een Vinck doet inde muyt:
Maer het vijfde moest ick hebben,
Want de haver inde krebben
Wou aen 't wassen met gewelt
20[regelnummer]
Ofse stond op 't open velt,
Daerse swelt van dauw en regen,
Had ick Slock-op niet gekregen
'k Was nou al aen 't dorsen vast,
Daer ick nu van ben ontlast.
25[regelnummer]
Maer wat dunckje van de leste?
't Is al vry wat veer van 't beste,
Daerom loopt hy oock voor speck
Sonder bitjen in sijn beck.
Yemant sou hier konnen vragen:
30[regelnummer]
Kan een Ezel so hart jagen,
Dat hy met sijn snelle gangh
Kar en Voerman valt te bangh?
Daer de luyaert niet wil roeren,
Of men moet hem eerst soo voeren
35[regelnummer]
Met een hout dat wacker kleeft,
Dat hy bult of strepen heeft:
Hier op segh ick met de waerheyt,
Ondervindingh die maeckt klaerheyt.
40[regelnummer]
Datmen voor sijn oogen siet.
Heughtje noch wel Kameristen,
Hoe sint Jacob plagh te twisten?
En hy had niet eene Schulp
Die sijn vrome Meester hulp:
| |
| |
45[regelnummer]
Iuyst quam Jantje met sijn Krullen
Om sint Iacobs kap te vullen,
En hy gaf hem sulcken hert,
Dat de stumpert lachend' wert.
't Is geen nood, bedwinght jou klagen,
50[regelnummer]
Moetje van de oude wagen,
Seyde Iantje ick weet raet
Dat het jou wat beter gaet:
Siet wy sullen t'samen lopen,
En een eygen wagen koopen,
55[regelnummer]
Peerden heb ick al besteet,
Was de wagen maer gereet.
Yser-werrick heb ick mede,
Benje sleghjes wel te vreden,
En wy sullen, soo ick meyn,
60[regelnummer]
Dichjes by de Lombert zijn,
Dat kan oock voor al niet schaden,
Vind' jy 't oock soo niet geraden
Iacob Oom? wat dunckjer van?
Wel dat gaetter dan op an.
65[regelnummer]
Daer mee gingh het op een bouwen,
Op een hacken, op een houwen,
Datmen in een korten tijt
Al het yser raeckten quijt.
En het gelt was mee te soecken,
70[regelnummer]
Arme Iacob weer aen 't vloecken,
En de peerden opter loop,
Daer lagh 't alles overhoop.
Hadden die luy sulcken sotheyt,
En haer peerden sulcken botheyt;
75[regelnummer]
Hoe sal 't met mijn wagen gaen,
Daer maer Ezels trecken aen?
Maer dat wil ick wel bekennen,
Dat mijn wagen niet sal rennen,
Want hy is van Camper-hout
80[regelnummer]
Al te groot, en swaer gebout,
En met kalck en steen geladen,
Sonder rollen, sonder raden,
Soo men ergens rollen vont,
Die staen opwaerts in de gront:
85[regelnummer]
Dus en hoef ick niet te duchten
Om het hollen: maer ick suchte
Dat mijn Ezels g'lijckerhandt
Sullen met haer onverstandt,
Daer geen reden is te scherpen,
90[regelnummer]
Al mijn Wagen ommewerpen,
En als 't onderst boven leyt,
Dan is al mijn werck bekayt:
En ick kan hem niet oprechten,
Want ick heb geen hulp van knechten:
| |
| |
95[regelnummer]
Of ick schoon na Ioosje loop,
Die en krijgh ick niet goet koop:
Want doe hy sijn dienst my gonde
Hebben s'hem naer huys gesonden,
100[regelnummer]
Wou niet luyst'ren na sijn les;
En de andere balckten Amen,
Want sy hoorden al te samen
Meer na d'Ezels bot gebrem,
Als na Ioosjes sweep of stem;
105[regelnummer]
Die doe meed' de Wagen mende,
Doe hy noch stond over-ende;
Doch hy leyt noch niet heel neer:
Maer ick zie hem al omveer.
Och ick mach'er niet op dencken!
110[regelnummer]
Want ick sou mijn sinnen krencken,
En ick ben mijn niet gelijk,
Als ick op mijn Ezels kijck;
Die in schijn van menschen trecken,
En mijn oogen sonde decken,
115[regelnummer]
Seyde niet haer buyten schijn,
Op een nieuw fatsoen gebooren,
Sonder lange steyle ooren;
En 't is seker, want haer daet,
120[regelnummer]
En haer woorden houden maet;
En men kan in Ezels wercken
Sulcken plompheyt niet vermercken,
Als in dese ses haer doen,
Diemen menschen zou vermoen.
125[regelnummer]
Want het beest, recht beest geschapen
Is gemaeckt nu om te slapen,
Dan te wercken na den eysch,
Anders krijght hy harde spijs.
Maer mijn Plompaerts moet ik voeren
130[regelnummer]
Beter als Moer Claters hoeren.
Die wel lecker in 't gemeen
Waren, maer oock licht te vreen,
En noch yemant voordeel deden,
Al was 't maer met open leden;
135[regelnummer]
Maer mijn Luyaerts wercken niet,
Als aen 't geen mijn schade biet:
En sy willen echter hebben
Suyver stroy, en volle krebben,
140[regelnummer]
Dat myn blaes weer roocken moet;
Die ick uyt de Schoorsteen haalde,
Want ick dacht niet dat ick dwaelde,
Maer ick meende, heel verblijt,
Hem te proppen metter tijt,
| |
| |
145[regelnummer]
En met duyten vol te garen,
Die ick non begost te sparen,
En mijn joncheyt vaeck ontnam
Of de oude dagh eens quam,
Die soo menigh na laet jancken,
150[regelnummer]
Alsser niet en is te bancken;
Luye Ezels waer je 't vroe,
Hoe een out man is te moe,
Die wat leckers heeft te smullen;
'k Meen niet datje soo sout pullen,
155[regelnummer]
En de Pachters loopen aen,
Die Zach'rias heten gaen,
Sonder eenigh Cijns te langen,
Wantje maekten 't haer soo bange,
160[regelnummer]
Vaetjen voor, en vaetjen naer,
Doe vrou Mari met haer Papen
Alleman joegh in de Wapen:
Dan je klaerden 't doe so moy:
Dat je haver kreeght voor hoy:
165[regelnummer]
Maer je ginghse haest misbruycken
Door de veelheyt van de kruycken,
Dat ick menighmalen dacht,
Dat het nutter was gebracht
In mijn blaes, en die te hopen,
170[regelnummer]
Om hier na te mogen kopen,
In een eygen stille kluys,
Warme kost in 't Mannen-huys;
En het overschot te senden
Na jou Meesters bonte bende,
175[regelnummer]
Daer jy Ezels selfs wel weet
Als jou holle Iaepse basten
Met haer brockjes t'overlasten,
180[regelnummer]
Als een Vercken geeft sijn draf.
Wijse Floris, sonder weten,
Of die wijs wil sijn geheten,
Met oogh-luyckingh niet te voen,
185[regelnummer]
Maer veel eerder uyt te royen,
Dan ick denck het klockend' poyen
had met jou oock sulcken val,
Als met yemand van haer al:
En het is oock vaeck gebleken
190[regelnummer]
Door je droncken Hoofsche streken,
Als de swarte Leeu sijn vat
Seyde Hopmans Seun is nat:
Maer hy is weer wel gewapend,
Want hy heeft mijn kracht al gapend',
| |
| |
195[regelnummer]
En mijn vochtigh ingewant
Door sijn toogjens over-mant.
Wel wat nood was 't dat jou sinnen
Buyten bierigh en van binnen
Maelden als een Water-wiel,
200[regelnummer]
Als je 't soopje binnen hiel:
Maer je moet je kracht stracks uyten,
En je hoovaerdy ontsluyten,
Die met sulcken bottigheyt
Al je malle doen beschyt,
205[regelnummer]
Dat je knechten t'samen rotten,
En je Heerschappy bespotten,
En een yeder, die het hoord
Barst van lachen, en schreeuwt moord!
En men acht het voor een wonder
210[regelnummer]
Somer-Vorst, en Winter-donder;
Maer dit wonder is noch meer,
Want de knecht gebiedt sijn Heer:
En de Meester die moet letten
Op het kind zijn arme wetten:
215[regelnummer]
Kloecke Schipper sonder schuyt:
Heer je munt te bijster uyt!
Maer je gieter sel verderven,
Siet hy rot al in de kerven:
Want daer is niet eene dagh,
220[regelnummer]
Dat hy eens weer drogen magh:
Wou de steen van 't graf eens wijcken,
Dat zijn Maecker op mocht kijcken,
Die belaen was met de surgh
Van zijn opgeboude Burgh.
225[regelnummer]
'K meen hy zou zijn borst verscheuren,
En het arm gewelf betreuren,
Dat zijn maexcel ongescherpt,
Schandelijck te gronde werpt.
Lieve Claes het is verkeecken,
230[regelnummer]
(Soo 't geoorloft is te spreecken
Metje schim die altijdt maeld,
En omtrent het Wees-huys dwaelt,
Daerje eertijts in je leven,
Goede ordre plagh te geven,
235[regelnummer]
Met een muer, wel hoogh en sterck,
Tusschen 't doeck en 't binne-werck.
Dat malkander soo genaeckte,
Dat het kleyne kapjens maeckte;
Kapjens, die men met de kost
240[regelnummer]
Wt de Pap-pot voeden most)
Had je doe jou eygen kater
Oock een hockjen over 't water
(Dat jou koud gebeent nu rout)
| |
| |
245[regelnummer]
Daer de Dick-kop sat bedwongen,
Soo was 't Puysjen niet besprongen;
En hy had oock, soo men gist,
In jou Schouburgh niet gepist,
Doe hy lagh by 't vat te dromen.
250[regelnummer]
Maer wat sel ons hier opkomen?
Sacht wat! 't is de best van al
Die de uytspraeck geven sal;
Siet sy soecken al te malen
't Haerlems kind wat moy 't onthalen,
255[regelnummer]
Want dat is haer ooghmerck wis,
Dat hy Vaêr van 't broot-huys is,
En hy kan haer schier of margen,
Als s'hem om een lootjen vergen,
Wel een vrientschap doen, soo 'k meen.
260[regelnummer]
Datse dobbeld zijn te vreen.
Nou aen 't loopen sonder schromen,
Of het blinde beest sal komen,
Jongens, segh ick, maeckt ruym stee,
Of hy neemtje daetlijck mee;
265[regelnummer]
Voort na school toe! of de pocken
Selje halen, sonder jocken,
Gut hy heeft soo grooten mont;
En daer by niet ongesont;
Wel! je meughter dan op letten,
270[regelnummer]
'k Sweer hy selje heel opvretten:
Want hy komt wel op het spul,
En hy maeckt het daer soo dul
Met sijn suypen, en sijn swelgen,
Daar de Wesen haer aen belgen,
275[regelnummer]
En 't Ouw-mannen-huys om knort,
Seker! 't kompter by te kort.
Maer die daer komt moet ick loven,
Want hy gaetse al te boven:
'K bidje siet hem doch eens aen,
280[regelnummer]
Lijckt het niet de volle Maen?
Die de heele zee kan dwingen:
Want hy treckt te sonderlinge
Heele stroomen in sijn gat;
285[regelnummer]
Daer hy wacker by kan smoocken,
Schijten, spouen, grouw'lijck roken:
Letter op, jy holle vraet:
Dattet mee met jou niet gaet
Alsje broêr, die lest verdroncken
290[regelnummer]
In 's Stadts-Herbergh sat te proncken;
En in plaets van daer te zijn,
Was hy eerst te Loevesteyn.
Kom jy binnen, sonder blijven,
Ick en wil op jou niet kyven:
| |
| |
295[regelnummer]
David buyr jy bent een man,
Die geen zonden doen en kan:
Maer ick wilje eer verschoonen;
Want je ginght jou goetheyt toonen,
Doe je lest na Wtrecht voer
300[regelnummer]
Op de Hof-stee by jou Moer,
Om het staegh verwijt te mijen
Datje 't Bataviersche vrijen
Liever op 't Toneel liet sien,
Als het Spel van Messalien.
305[regelnummer]
Holla! 'k zou my hier verpraten,
Maer ick magh het hier by laten,
En bevelen 't voort de tijt:
Die het harde yser slijt.
'K zie de Son is vast aen 't dalen,
310[regelnummer]
En hy schiet zijn goude stralen
In het peeckel van de zee,
En zijn zuster komt in stee
Met haer staet van Hof-gesinden:
'K mach mijn kooy in 't hoy gaen vinden;
315[regelnummer]
'T is koud weer, en ik ben moe.
Goeden nacht, tot morgen toe!
| |
Aen de Voerman
'K Helpje lachen, weytse Voerman
'K docht in 't eerst, hoe gaet die boer an?
Doe ick hoorde dat jou sweep
320[regelnummer]
Elcken Ezel gaf een streep
Over rugh en langes lenden;
Maer doen ick mijn zinnen wenden
Naer de oorsaeck, en het stof
Riep ick bruytse, hebj' verlof:
325[regelnummer]
Sla zo lang tot dat het wel is.
Waer 's een Leerlingh van Apellis,
Die zoo kunstigh schild'ren ken,
Als dees Voerman met zijn pen?
Schilders kunnent uyterst raken,
330[regelnummer]
En een tronys omtreck maken,
Maer s'en hebben geen verstant
Van een levend' ingewant.
En jy Voerman kunt van binnen
't Breyn met alle drie de sinnen,
335[regelnummer]
En 't verstant, al ister niet,
Duyd'lyck schild'ren dat men 't siet.
Ja wel Voerman, get hoe kenje?
Hiet je Keesje? seght wie benje?
Dat ick jou naer d'oude wijs
340[regelnummer]
Met een lof, of Klinck-dicht prijs?
Holla! dat was oock te olick,
| |
| |
Die je meld dat is een molick,
Daerom laet ick j' in je vree,
Die wijse Wetten soeckt in 't herseloose breyn,
Die maeckt de gecken groot, of acht de wijsheyt kleyn.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd