De Gemeenschap. Jaargang 15

[p. 61]

Hagel

Offensief der liefde

Het kan de Maasbode niet schelen hoe, doch de heer Franco moet en zal aan de overwinning geholpen worden. Hoe dikwijls hebben we al niet in het Rotterdamsche blad gelezen, dat de groote veldheer steeds zoo vroom en stichtend communiceert? Zouden wij de schande mogen beleven, dat zoo'n kruisridder het veld moet ruimen voor de godloochenende Bolsjewisten van Barcelona en Valencia?

Voor zoover het in de macht van deze Rotterdamsche krant ligt, helpt zij een handje. Zelfs de koppenmaker was, den dag na Kerstmis, aangestoken door de algemeene zenuwachtigheid, die op de redactie heerschte omdat de brave generaal weer eenige successen had geboekt.

Het is natuurlijk logisch, dat bij een generaal de strategie nummer één is en dat hij zijn plannen niet in de war kan laten sturen door het feit, dat de Kerstboomen worden aangestoken en de mistletoe aan de lamp hangt. Maar wanneer hij nu zoo'n allerchristelijkste generaal is, en zooveel meer kruisridder dan soldaat? Wanneer het Kind in de kribbe voor hem realiteit is, alsmede de wet om ook uw vijanden lief te hebben? Hij zal geaarzeld hebben. Maar het is mogelijk, dat hij vlak voor Kerstmis even met Rotterdam heeft getelefoneerd, en toen kan hem gebleken zijn dat men daar Kerstmis een hoog feest vond, met veel vrede en goeden wil en zoo, maar tevens van meening was, dat de zaken de zaken zijn, m.a.w. dat er gevochten dient te worden als het vechtens tijd is. En daarom, Nationalen van Nieuw Spanje (want Opstandelingen heet gij sinds lang niet meer), maar lustig op de Roojen losgeslagen! Hoeveel te meer lijken, hoeveel te beter. De Maasbode vierde de overwinning met de volgende koppen:

Het Kerstoffensief van Franco.
De eerste resultaten bevredigend.
De rooden lieten duizenden dooden op het slagveld achter

‘Bevredigend’, zegt de man van de Maasbode. ‘Bedroevend’ is toch óók een goeden mond vol. En ‘afschuwelijk’? Neen, dat wordt sentimentaliteit, een artikel waaraan wij volstrekt niet moeten toegeven, als wij Europa en de H. Kerk willen redden.

Het volstrekt onbevredigende is, dat het in de kersenpit van zoo talloos veel katholieken maar niet schijnt te kunnen opkomen, dat óók een Rooje, óók een mensch van Barcelona en Valencia, óók een man die het grootgrondbezit geen idealen toestand acht en het Spaansche koningshuis een twijfelachtige geschiedenis, een innerlijk volkomen fatsoenlijk mensch kan wezen, nauwgezet van geweten, vervuld van een ideaal, vervuld van liefde tot het verscheurde land en het gemartelde volk, vervuld zelfs van die liefde welke begon in den stal van Bethlehem. Om hier achter te komen, is alleen een weinig verrijking van het verbeeldingsleven noodig.

Het verbeeldingsleven van de Maasbode bepaalt zich tot de beurs en de prettige lengte van de verlieslijsten dier vermaledijde Bolsjewisten. PYTHIA

[p. 62]

Tegen kinderen

In ‘De Stem’ van Januari van dit jaar opent o.a. Dirk Coster een nieuwe rubriek, die hij ‘Klein Journaal’ doopte en waarin hij allerlei actualiteiten aan een beschouwing onderwerpt. Hij begint deze rubriek met een uitval tegen het Nationale Dagblad, verontwaardigd om wat dit blad over de aankomst der uit Duitschland overgebrachte Joodsche kinderen schrijft. Aldus Coster:

‘Dit gelezen in het Nationale Dagblad over de aankomst der vluchtende Joodsche kinderen:

... Maar inplaats daarvan daalde langzaam een ondragelijk geparfumeerd Jodenjog uit een tweede klas wagon, schreed langzaam op het stationsbuffet toe en liet met blijkbare minachting zijn snuffel over appelen en bananen dwalen. De voorraad was blijkbaar niet goed genoeg en met een verveeld gelaat en in een wolk van weefe geuren klom deze sympathieke reiziger naar zijn plaats terug, enz.

En zoo voorts. Natuurlijk zaten andere “goedgekleede” Joodsche kinderen met rietjes limonade over onze Arische stationstafeltjes te spuiten en te spugen, enz. En dat gaat iedere dag zoo door. Joodsche kinderen, Joodsche kinderen. Ohne Ende. Val aan de kinderen, belaster ze, trap ze neer, bespuw ze, volksche Hollandsche helden, trouwe edelborsten. Op tegen de kinderen houzee.houzee!’

Tot zoover Coster. Het is duidelijk dat er in dit stukjen vóór de Joodsche kinderen geen letter staat waarmee wij ons niet vereenigen kunnen. En tot goed begrip moge nog eens vastgesteld worden dat er in het Nationale Dagblad geen letter staat, waarmee wij ons wel vereenigen kunnen. Opdat het hierna volgende niet valschelijk geciteerd worde als een bijdrage tot het welzijn van dit volkomen overbodige blad.

Laat Coster toch even oppassen, met generaliseeren. Er is ons een geval bekend van Nederlandsche kindertjes, in een Nederlandsche stad, uit een Nederlandsch gezin, dat in de bekende Nederlandsche behoeftige omstandigheden kwam te verkeeren. De man behoorde tot die klasse van ontwikkelden, voor wie met eenige hoop een beroep kon worden gedaan op een noodfonds, ingesteld voor gevallen als het zijne. Een Humanistisch geöriënteerde commissie, onder presidium van een zeer Humanistischen Intellectueel, en lezer van ‘De Stem’, beheert dit fonds.

Met een som van honderd gulden had dit comité een Nederlandsen gezin, met Nederlandsche kinderen op een bepaald oogenblik uit een ondoordringbare moeilijkheid kunnen helpen, naar ons ter oore kwam. Doch zelfs een brief ter aanbeveling, van een Zeer Vooraanstaand litterator (welk schrijven onze zegsman gelezen heeft) kon het Humanistisch geöriënteerde comité niet bewegen, uit het welvoorziene fonds, waaruit kort tevoren nog rijkelijk voor een onbeduidend ziekte-geval in een gezin zònder kinderen geput was ... honderd gulden te verstrekken voor het boven-omschreven doel.

Een dame, die dit vernam, schonk aan 't behoeftige gezin onverwijld het bedrag uit eigen middelen. Deze dame was lid van de N.S.B., lezeres van het (nogmaals: van dag tot dag verfoeide) Nationale Dagblad.

Kan men het een gezin, dat zulks onder-

[p. 63]

vond, kwalijk nemen als het toch een beetje vreemd tegen zulk een stukjen van Coster opkijkt? Maar laten we niet generaliseeren! A.J.D.v.O.

Roomsche teveelheid

Dat het heerlijk voorrecht van op elk terrein des levens mee te kunnen spreken, sedert onze emancipatie, onder ons, katholieken, ook de noodige excessen wel te voorschijn zou brengen was te vreezen. Dat het echter tot zulke walgelijke uitwassen zou leiden, als men soms, en speciaal op publiciteitsgebied kan opmerken, was nauwelijks teverwachten, voor wie nog in het katholiek verantwoordelijkheids-gevoel vertrouwen hadden.

Nu dit weer: er bestond een weekblad ‘De Katholieke Vrouw’. Het was niet erg modem meer en de mentaliteit ervan weerspiegelde soms wel heel erg de mentaliteit der vrouwen voor wie het bestemd was - een beetje burgerlijk, een beetje vervelend en een beetje middenstands-qualiteit. Maar het was er tenminste - en het ging nu een ernstige poging tot algeheele renovatie ondernemen; het werd omgezet in zoo'n nieuwerwetsch prententijdschrift, met wat mode en wat verhalen, onder den in vrouwelijke ooren toch zeker niet afschrikkend klinkendennaam‘Marijke’. De katholieke vrouwen zouden nu iets beters krijgen; het was een in traditioneele lijnen doorgetrokken, redelijke verrijking der familie-lectuur.

Maar opeens, alsof er nog nooit iets van dien aard bestaan had, alsof er van geen vernieuwd blad sprake was, adverteert daar een zeker bedrijf de komende verschijning van een weekblad voor de katholieke vrouw, onder naam en symboliek van ... ‘Beatrijs’!

Voor de oplossing van deze puzzle moet men zich vervoegen in een zekere laan in Haarlem, waar een zeker groot tijdschriften-concern geleidelijk beslag probeert te leggen op heel het terrein der amusante en half-serieuze kiosk-lectuur. Dit concern, welks propaganda door een aantal der slafelijk-geknechte R.K. dagbladen reeds sedert lang verzekerd is, beheert onder andere de geestelijke opvoeding der lezers van Groot-Rotterdam, 's-Gravenhage in beeld en dergelijke, alsmede van het damesweekblad ‘Libelle’, welks inhoud eenigen tijd geleden te dezer plaatse door ons reeds werd gekarakteriseerd. Het bloeit nog steeds!

De geheele uitvoering van het in overgroote oplaag verspreide eerste nummer van dit weekblad ‘Beatrijs’ wettigt de veronderstelling, dat het van de (nietkatholieke) ‘Libelle’ vrijwel heel zijn inhoud erft - met geen ander doel dan het vernieuwde vrouwenweekblad ‘Marijke’ waarvan men blijkbaar concurrentie vreest, reeds bij de geboorte te doen sneven. Zoo zijn onze practijken! Wanneer Beatrijs Marijke overleeft, krijgt het katholieke vrouwelijk deel der natie in den vervolge een soort voedsel te nuttigen, dat niet voor de poes is en weder trouw in de slafelijke pers aanbevolen kan worden! Volgens den inhoud van No. 1, dat begint met een artikeltje over Onze Kinderen, zooals het precies eender in elk neutraal weekblad had kunnen worden afgedrukt, hebben de lezeressen voorts te wachten: een praatje over pelsmantels, over handwerken, over zuinig koken, over fraaie Kerkhandwerken (!) over jumpers en heerensokken, slobpakjes en planten

[p. 64]

in huis en hof, over 't lijmen van kleine voorwerpen en het gaan ‘teaën’ in vlotte jurkjes. Plus twee oorspronkelijke verhalen, en een plaatje op den voor- en achterkant: welk laatste in dit nummer een kosteres voorstelt, die met de fraaie kerkhandwerken samen het eenige veegje katholieke qualiteit aan het ding moet geven! Wat geschiedt er, wanneer ‘Marijke’ om hals is gebracht? Neemt ‘Beatrijs’ dan werkelijk dien cultureelen arbeid trouw in acht, waarmee het zich aanprijst, als aandacht hebbende niet alleen voor: ‘alles wat boven het strikt practische uitgaat, maar ook (voor) alles wat den adel van den geest, de hoogheid van een Katholiek principe, de schoonheid van de vrouwelijke roeping betreft’? Of zal na het afslachten van de concurrentie van ‘Marijke’ voor de ‘Libelle’, straks ‘Beatrijs’ dusdanig geneutraliseerd worden, dat het evenmin een gevaar voor de goede zaken van het duchtig bij de pinken zijnde Haarlemsche concern oplevert? Ondanks de hoogheid van ‘een’ Katholiek principe? Men vreeze, de voorgeschiedenis kennende, het ergste! A.J.D.

Naschrift. In een zoetsappig stukje kondigt een der hierboven gesignaleerde bladen (ochtendblad van 15 Jan. j.l.) de verschijning van beide tijdschriften aan. Men lette op de verborgen hatelijkheden aan het adres van ‘Marijke’!

‘Bijna gelijktijdig zijn twee nieuwe periodieken verschenen, die zich beide tot de dames richten en zich beide tooien met 'n meisjesnaam: “Beatrijs” en “Marijke”. Op het eerste gezicht lijken het tweelingen, die allebei ook nog een zekere gelijkenis vertoonen met tante Libelle (!). Nadere kennismaking doet echter spoedig enkele punten van verscheidenheid opmerken.
“Beatrijs” is een weekblad, als “Katholiek damesweekblad” uitgegeven door de N.V. De Spaarnestad en geredigeerd door de Katholieke Illustratie. (Deze mededeeling vindt men niet in het weekblad zelf vermeld! Hoe komt de krant hieraan?! Hagel-Red.) “Marijke” verschijnt als Katholiek damesblad om de veertien dagen; het is “officieel orgaan” maar blijkbaar geen eigen uitgave van de Federatie van R.K. Vrouwenbonden. Van dit bondsorgaan-zijn blijkt echter uit den inhoud weinig of niets.(!)
Verder schijnt “Beatrijs” ons wat rustiger en voornamer van karakter dan “Marijke”, die bij haar Hollandschen naam een Amerikaanschen inslag heeft.(!)
De twee eerste nummers van het weekblad “Beatrijs” maken een keurig verzorgden indruk: aantrekkelijke naam in sierlijke letters op het titelblad; prettig van formaat in het hanteeren: veelzijdig van inhoud. Bij nadere kennisname stelt de inhoud niet teleur.’ (!)

Volgt dan een opsomming van den inhoud en de ‘welgemeende’ conclusie: ‘Ongetwijfeld zullen zoowel Beatrijs als Marijke bij de katholieke lezeressen belangstelling vinden.’ Wie lacht daar?

A.J.D.