14
Ende de vier dieren seyden, 31 Amen. Ende de vier ende twintigh Ouderlingen vielen [neder,] ende aenbaden den genen die leeft in alle eeuwigheyt.
|
-
1
- ’t Griecks woordeken epi wort oock overgeset aen de rechter hant: doch uyt het sevende vers blijckt dat dese oversettinge beter is.
-
2
- Ofte, van binnen ende van achteren. Hier uyt blijckt dat dit boeck een rolle is geweest aen weder zijde beschreven, gelijck de oude veel plaghten te gebruycken. Siet een exempel Psalm 40. vers 8. Zach. 5.1.
-
3
- Sommige verstaen dit van het boeck des Ouden ende des Nieuwen Testaments: doch alsoo hier gesproken wort van een openbaringe der toekomende dingen, die Godt Iesu Christo gegeven heeft, om daer na Ioanni kondt te doen, welcke in dit Capittel wort vertoont, soo wort het beter verstaen van het boeck der regeeringe Godts over sijne gemeynte, ende sijner oordeelen tegen de vyanden der selve, gelijck oock het open doen deser seven zegelen het een na het ander, waer op dese openbaringe volght, het selve genoegh te kennen geeft.
-
4
- Namelick, om door sterck roepen van een yeder door de geheele werelt gehoort te worden. Ende wort dese tijtel alle Engelen Godts gegeven, Psalm 103.20.
-
5
- Dat is, met aensien ende macht daer toe gerechtight ende bequaem.
-
b
- Philip. 2.10. Apoc. 5.13.
-
6
- Namelick, om het gene daer in begrepen is Ioanni, ende door hem de geheele gemeynte tot haren troost ende waerschouwinge kondt te doen, volgens de belofte te voren gedaen, Cap. 1. vers 1.
-
7
- Namelick, uyt oorsake dat hy vreesde dat hier door de belofte aen hem te voren geschiet, soo haest geenen voortgangh en mochte hebben: daer hy nochtans seer na verlanghde.
-
8
- Namelick, die hem de naeste was.
-
c
- Genes. cap. 49. versen 9, 10.
-
9
- Alsoo wort Christus genaemt uyt de zegeninge Iude in het testament Iacobs, Genes. cap. 49. vers 9. ende dat van wegen sijne Konincklicke ende overwinnende kracht over den duyvel, werelt, sonde, ende doot.
-
d
- Iesa. 11.10. Rom. 15.12. Apocal. 22. vers 16.
-
10
- Gelijck oock hier na Cap. 22. vers 16. ende wort Christus alsoo genaemt om dat hy uyt den zade Davids als een wortel die uytspruyt, voort gekomen is, ende onder desen naem oock belooft wort, Iesa. cap. 53. vers 2.
-
11
- Alsoo wort Christus hier afgebeelt om dat het Paeschlam, ende andere lammeren, die voor de sonde dagelicks geoffert wierden, Exod. cap. 29. vers 38. schaduwen Christi waren, gelijck hy oock alsoo genaemt wort Iesa. cap. 53. vers 7. Siet oock Ioan. cap. 1. vers 29.
-
12
- Ofte, geslachtet geweest zijnde. Het woordeken als nemen sommige voor de waerheyt der sake, gelijck het Ioan. cap. 1. vers 14. ende elders meer genomen wort. Andere nemen het alleen voor een gelijckenisse, namelick, om dat Christus nu verheerlickt op den throon sijns Vaders, de lidtteeckenen van sijne wonden ende andere smerten die hy te voren voor ons gedragen hadde, in dit gesichte noch droegh, gelijck hy Luce cap. 24. vers 40. ende Ioan. cap. 20. vers 27. oock dede.
-
13
- Hier door wort de Heylige Geest afgebeelt, dien Christus sonder mate heeft ontfangen, Ioan. cap. 3. vers 34. door welcken hy oock sijne macht ende sijne voorsienigheyt in het regeeren sijner gemeynte uytvoert.
-
e
- Zachar. 3.9. ende 4.10.
-
f
- Apocal. cap. 4. vers 5.
-
14
- Dat is, de volheyt des Heyligen Geests. De reden van dese wijse van spreken siet Cap. 1. vers 4.
-
15
- Gr. uytgesonden in alle het lant, ofte, de aerde. Dese woorden zijn genomen uyt Zachar. cap. 3. vers 9. alwaer seven oogen worden gegraveert op den steen, daer Godt sijnen tempel onder Iosua op bouwt, die Cap. 4. vers 10. verklaert worden te zijn de oogen Godts die het aerdtrijck doorgaen, Dat is, sijne voorsienigheyt ende Geest, waer door hy de werelt, ende insonderheyt sijne gemeynte regeert.
-
16
- Namel. als een Middelaer tusschen Godt ende de menschen.
-
17
- Namelick, om de zegelen daer van te openen, ende het gene daer in begrepen was te openbaren, gelijck Cap. 6. vers 1. ende volgens tot den eynde van dese Openbaringe.
-
18
- Gelijck sy hier voren Cap. 4. vers 10. voor den genen die op den throon sat hadden gedaen: waer mede sy bewijsen, dat sy hem oock erkennen voor den eenigen ende waerachtigen Godt, van een wesen ende heerlickheyt met den Vader, gelijck de Engelen, ende alle andere schepselen, in ’t volgende hem oock deselve eere geven, die sy Gode den Vader geven.
-
19
- Namel. gelijck de Priesters ende Leviten in den tempel plaghten te gebruycken. Van de citheren als instrumenten van musijcke, waer mede sy hare herten verhieven, ende Godt loofden, is al om te lesen in de Psalmen Davids. Van de phiolen, schalen, ofte kruycken van reuckwerck, siet 2.Chron. 4.22. Zach. 14.20. door welck reuckwerck de gebeden, die tot Godt opklommen, ende hem in Christo aengenaem waren, wierden beteeckent, als te sien is Psalm 141. vers 2.
-
20
- D. welcke beteeckenen de gebeden der heylige: ende wort hier gesien op de wijse van doen in het Oude Testament. Want gelijck de Priesters dagelicks ende de Hoogepriester eens des jaers het reuckwerck gevoeght met het bloet der offeranden, Levit. cap. 16. vers 13. Hebr. 9. vers 4, etc. voor Godt opofferden, om te kennen te geven, dat sy als voorgangers der gemeynte, ende te samen met de gemeynte des Ouden Testaments, hare gebeden ende danckseggingen tot Godt brochten, alsoo wort oock hier afgebeelt, dat de voorgangers der gemeynte soo des Ouden als des Nieuwen Testaments in de triumpheerende Kercke in den hemel oock gesamentlick hare gebeden ende danckseggingen in Christo voor Godts throon brengen: gelijck met dese vier dieren ende vier en twintigh Ouderlingen oock alle andere heylige in den hemel hier verstaen worden, na den inhoudt van den lofsangh, die in het volgende vers wort uytgedruckt ende naerder verklaert Cap. 6. vers 10. ende cap. 7. versen 9, 10, 15. ende 8. vers 3.
-
21
- Dat is, van een nieuw maecksel, ende van eenen nieuwen inhoudt gelijck Psalm 33.3. Iesa. 42.10.
-
l
- Actor. 20.28. Ephes. 1.7. Coloss. 1.14. Hebr. 9.12. ende 10.10. 1.Petr. cap. 1. vers 19. 1.Ioan. 1.7.
-
22
- Gr. in uwen bloede, Dat is, door, ofte met.
-
m
- Exod. 19.6. 1.Petr. 2.5, 9. Apocal. 1.6.
-
23
- Siet hier voren Cap. 1. vers 6.
-
24
- Sommige verstaen dit van de heerschappije der heylige op de aerde ten tijde van de duysent jaren, waer van gesproken sal worden Capit. 20. Siet daer de wederlegginge van dit gevoelen. Andere verstaen dit van een heerschappije, die de heylige in den hemel nu alreede over de menschen die op de aerde zijn, voeren. Doch strijt dit tegen andere plaetsen der Schrifture, 2.Reg. 22.20. Siet Iob cap. 14. vers 21. Iesa. cap. 63. vers 16. Ende hier wort uytdruckelick gesproken, niet van een tegenwoordige, maer van een toekomende heerschappije, die namelick als dan wesen sal wanneer sy met Christo in sijne laetste toekomste sullen sitten op throonen, ende de werelt, oock de Engelen selve oordeelen, Matth. cap. 19. vers 28. Luce cap. 22. vers 30. 1.Corinth. cap. 6. vers 3. ende wanneer de nieuwe hemel, ende de nieuwe aerde sal zijn, in welcke de rechtveerdigheyt sal woonen, 2.Petr. 3. vers 13. Siet oock Matth. cap. 5. vers 5.
-
n
- Dan. 7.10. Hebr. 12.22.
-
25
- Dit is genomen uyt Dan. cap. 7. vers 10. waer door de heerlickheyt ende macht Godts ende Christi wort afgebeelt, die ontallicke dienaren rontom hem heeft.
-
26
- Niet dat hyse noch niet en hadde: want hy was verheven boven allen naem die genoemt wort in hemel ende op aerde, Philip. cap. 2. vers 9. maer dit moet verstaen worden van de erkentenisse van alle dese eygenschappen onder alle creaturen, gelijck hier na wort uytgedruckt.
-
27
- Want in hem zijn alle de schatten der wijsheyt ende kennisse verborgen, Coloss. 2.3.
-
28
- Gr. zegeninge, gelijck oock in het volgende vers.
-
29
- Dit wort geseght, gelijck hier na in de zee, van alle schepselen levendige ende levenloose, om dat sy alle stoffe ende oorsake geven, dat men Christo lof ende eere geve, gelijck Psalm 148. vers 1, etc. Andere verstaen door de gene die onder de aerde zijn de gene, die te sijner tijt uyt de graven sullen opstaen.
-
30
- Gr. in de eeuwigheden der eeuwigheden.
-
31
- Siet hier van Cap. 1. vers 7.
|