| |
| |
| |
Godt beveelt Noach met sijn huysgesin te gaen in de Arke, vers 1. Van allerley reyne ende onreyne gedierten seker getal tot sich te nemen, 2. Noach verricht alles na Godts bevel, 5. De Sundvloedt begint, met opberstinge van de fonteynen des grooten afgrondts van onderen, ende eenen geduyrigen plasregen van boven, 10. De wateren wassen hondert en vijftigh dagen, bedecken de bergen, ende al, wat leven heeft op aerden, dat vergaet, 17.
| |
1
DAer na seyde de HEERE tot a Noach: Gaet ghy, ende u gantsche 1 huys in de Arke: want b u hebbe ick ghesien rechtveerdigh 2 voor mijn aengesicht in desen 3 geslachte.
| |
2
c Van alle 4 reyn vee sult ghy tot u nemen 5
seven [en] seven, het manneken, ende sijn wijfken: maer van het vee, dat niet reyn en is, twee, het manneken ende sijn wijfken.
| |
3
Oock van het 6 gevogelte des Hemels seven [en] seven, het manneken ende het wijfken, om zaedt levendigh te houden, 7 op de gantsche aerde.
| |
4
Want 8 over noch seven dagen, sal ick doen regenen op de aerde veertigh dagen, ende veertigh nachten: ende ick sal van den aertbodem verdelgen 9 al wat bestaet, dat ick gemaeckt hebbe.
| |
5
d Ende Noach dede, nae al dat de HEERE hem geboden hadde.
| |
6
Noach nu was 10 ses hondert jaer out, als de vloedt der wateren op der aerde was.
| |
7
Soo e gingh Noach, ende sijne sonen, ende sijne huysvrouwe, ende de wijven sijner sonen met hem in de Arke, 11 van wegen de wateren des vloedts.
| |
8
Van het reyne vee, ende van ’t vee, dat niet reyn en was, ende van ’t gevogelte, ende al wat op den aerdtbodem kruypt;
| |
9
12 Quamender 13 twee [ende] twee tot Noach in de Arke, het manneken ende’t wijfken, gelijck als Godt Noach geboden hadde.
| |
10
Ende het geschiedde 14 nae die seven daghen, dat de wateren des vloedts op der aerde 15 waren.
| |
11
16 In het ses hondertste jaer des levens van Noach 17 in de tweede maent, op den seventienden dagh der maendt: op desen selven dagh zijn alle fonteynen des 18 grooten Afgronts opgebroken, ende de 19 sluysen des Hemels geopent.
| |
12
Ende een plasregen was op der aerde 20 veertigh dagen ende veertigh nachten.
| |
13
Even 21 op dien selven dagh gingh Noach, ende Sem, ende Cham, ende 22 Iapheth, Noachs sonen, desgelijcken Noachs huysvrouwe, ende de drie wyven sijner sonen met hen in de Arke:
| |
14
Sy, ende 23 al het gedierte na sijnen aert, ende al het vee na sijnen aert, ende al het kruypende gedierte, dat op der aerde kruypt, na sijnen aert, ende alle 24 ’t gevogelte na sijnen aert, alle vogelken van 25 allerley vleugel.
| |
15
Ende van alle vleesch, daer 26 een geest des levens in was, quamender 27 twee [en] twee tot Noach in de Arke.
| |
16
Ende die daer quamen, die quamen manneken ende wijfken, van allen vleesche, gelijck als hem Godt bevolen hadde: 28 Ende de HEERE sloot achter hem toe. [kolom]
| |
17
Ende die 29 Vloedt was 30 veertigh dagen op der aerde, ende de wateren vermeerderden, ende hieven de Arke op, soo datse oprees boven der aerde.
| |
18
Ende de wateren namen d’overhant, ende vermeerderden seer op der aerde: ende de Arke gingh 31 op de wateren.
| |
19
Ende de wateren namen 32 gantsch seer d’overhant op der aerde: soo dat alle hooghe bergen, die onder den gantschen Hemel zijn, bedeckt werden.
| |
20
Vijftien ellen 33 om hooge namen de wateren d’overhant: ende de bergen werden bedeckt.
| |
21
f Ende alle vleesch, dat sich op d’aerde roerde, 34 gaf den geest, van het gevogelte, ende van het vee, ende van het wildt gedierte, ende van al het kruypende gedierte, dat op de aerde kroop, ende alle mensche.
| |
22
35 Al wat eenen adem des geestes des levens in sijne neusgaten hadde, van alles wat op het 36 drooge was, is gestorven.
| |
23
Alsoo wert verdelght al wat bestont, dat op 37 den aertbodem was, van den mensche aen tot het vee, tot het kruypende gedierte, ende tot het gevogelte des Hemels, ende sy werden verdelght van der aerde: g Doch Noach alleen bleef over, ende wat met hem in de Arke was.
| |
24
Ende de wateren hadden d’overhant boven de aerde 38 hondert ende vijftig dagen.
|
-
1
- D. huysgesin. also ond. 17.12. ende 24.2. en 39.11. Exod. 1.1. Prov. 31.27. Act. 16. vers 15. etc.
-
2
- D. niet alleen uytwendighlick, in den schijn, ende in den mont, maer oock inwendighlick, in de waerheyt, ende in de daedt, ende dat door het gheloove in ’t beloofde zaedt, ende de heylighmakinge des geestes. also Luc. 1.6.
-
3
- Siet boven 6. op vers. 9.
-
4
-
Reyn ten aensien van Godts ordinantie, door dewelcke hy dese beesten van andere hadde afgesondert tot offerhande, ende der menschen spijse: waer van hy sijnen wille den voorvaderen wel geopenbaert hadde, maer naderhant door Mosen volkomelick verklaert heeft. Siet Levit. 11.2.
-
5
- Hebr. seven seven, als oock in’t volgende, dat is van elcke soorte drie paer, ende een overtolligh, ter offerhande nae den Sundvloet. De Hebreen stellen dickwils een woordt ofte meer twee mael, als sy bedeelinge willen maken. siet ond. 32. vers 16. Num. 7.11. en 29.10. Marc. 6. vers 39. etc.
-
6
- T.w. van’t reyne, als vers 2.
-
7
- Hebr. op het aengesicht der gantscher aerde; ende soo in’t volgende.
-
8
- D. na, ofte, tegen den uytgangh van seven dagen.
-
9
- Alle levendig wesen, T.w. dat om in het leven te blijven, sich op der aerde onthouden moet, ende sich door de kracht der ziele die daer in is, als over eynde sett, ghelijck ter contrarie een doodt lichaem neder leyt. siet ond. vers 23.
-
10
- Hebr. Een soon van ses hondert jaer: also bov. 5.32, etc.
-
e
- Matth. 24.38. Luce 17.27. 1.Petr. 3.20.
-
11
- Hebr. van het aengesichte der wateren, ofte, voor, etc. dat is, om de wateren des vloets te ontgaen.
-
15
- D. quamen ofte vielen.
-
16
- Also bov. vers 6. Dit was het 1656 jaer, na de scheppinge der werelt.
-
17
- Welcke dese geweest zy, daer van is tweederley gevoelen, om dat de Hebreen het jaer op tweederley wijse begonnen hebben: in heylige saken, van de maent Nisan, ten meesten deel over een komende met onse Maerte, als de dagen ende nachten even langh zijn: in borgerlicke saken, met de maent Tisri, vallende meest in September, wanneer wederom de dagen ende nachten even langh zijn. Van welck jaer dese tweede maent te verstaen zy, laten wy in’t oordeel des verstandigen lesers.
-
18
- D. der diepe wateren, besloten in de holligheden der aerde, waer uyt alle fonteynen, rivieren, stroomen ende watervloeden voort komen.
-
19
- Ofte, vensters, also worden de regen wolcken genoemt, hier, ende ond. 8.2. 2.Reg. 7.2, 19. Ies. 24.18. Mal. 3.10.
-
20
- Dit is de vervullinge des dreygements uytgesproken vers 4.
-
21
- Hebr. in, ofte, op het been, ofte het wesen dies daeghs. alsoo ond. 17.26. siet Ezech. 2. op vers 3.
-
23
- D. allerley: gelijck oock in ’t volgende, ende elders meer. Verstaet dan niet elck besonder gedierte, maer van alle de soorten der gedierten hier vermeldt een seker getal, te voren uytgedruckt vers 2.
-
24
- ’t Hebr. woort beteeckent in’t gemeyne allerley vogel, maer hier eygentlick groote ende sware vogelen, om dattet gestelt wort by een ander woort, het welcke meest kleyne vogelen beteeckent. Vergel. Levit. 14. op vers 4.
-
27
- Hebr. twee twee. siet bov. versen 2, 9.
-
28
- Hoe wel Noach de Arke van binnen heeft mogen sluyten, nochtans beduydt dit eene bysondere toesluytinge, ende versekeringe der Arke, gedaen door Godt, ofte sonder middel, oft door der Engelen dienst.
-
29
- Verstaet dit niet van het gewelt, ende de overhant der wateren, die honderdt en vijftigh daghen duyrde, ond. vers 24. maer van den regen, daer van ghemelt is bov. versen 4, 12.
-
30
- T.w. natuyrlicke daghen, bestaende uyt vier en twintigh uyren: D. uyt eenen dagh ende nacht, bov. versen 4, 12.
-
31
- Hebr. op het aengesicht der wateren.
-
34
- Achtervolgende het voorgegaen dreyghement Godes, bov. 6.13. ende deses cap. vers 4.
-
35
- Vergel. hier mede bov. 6.17. d’aent.
-
36
- Aldus worden klaerlick de visschen uytgesloten. Vergl. hier mede het voorgaende vers 21.
-
37
- Hebr. op het aenghesicht des aerdtbodems.
-
38
- Hier onder zijn begrepen de daghen des regens, dewelcke waren veertigh dagen. siet bov. vers 17.
|